پروفسور ادموند فلپس، برنده جایزه نوبل اقتصاد، می‌گوید احتمالا دولت آمریکا ناچار خواهد شد مبلغ برنامه دو تریلیون دلاری کمک به پیامد اپیدمی کرونا در این کشور را به دو برابر افزایش دهد.
پروفسور فلپس که استاد دانشگاه کلمبیای نیویورک است، در برنامه «کرونامیکس» گفت، احتمالا برنامه کمک‌های اقتصادی دو تریلیون دلاری دولت آمریکا به شوک‌های ناشی از شیوع کرونا که ماه گذشته از تصویب کنگره گذشت و با امضای دونالد ترامپ قانونی شد، کافی نخواهد بود.
این استاد ۸۶ ساله در اظهاراتی از قرنطینه خانه‌اش در محله منهتن نیویورک، گفت: «فکر می‌کنم این (برنامه) نخستین مرحله برای حل مشکل بوده و بی‌تردید به میزان آن افزوده خواهد شد.»
او افزود: «بی‌تردید باید یک بودجه ۲ تریلیون دلاری دیگر به آن اضافه کنند. می‌توانیم بودجه کمکی دیگری به همین اندازه (به پیامد اقتصادی کرونا) اختصاص بدهیم. بعد باید صبر کنیم و ببینیم چه میشود. احتمال دارد بسته به نیازهای موجود، یک برنامه مشابه سوم نیز در نظر گرفته شود.»
افزایش سه برابری بودجه کمک به اقتصاد بالغ بر ۶ تریلیون دلار، یعنی یک سوم بودجه کل ایالات متحده.
نخستین برنامه دو تریلیون دلاری کمک‌های اقتصادی که به «لایحه امداد، کمک و امنیت اقتصادی ویروس کرونا» موسوم است، روز ۲۷ ماه مارس به امضای دونالد ترامپ رسید.
این بودجه شامل ۲۹۰ میلیارد دلار برای کمک به خانوارهای آمریکایی، ۵۰۰ میلیارد دلار وام به موسسات بزرگ، از جمله شرکت‌های هواپیمایی، ۱۵۰ میلیارد دلار بودجه بیشتر به نظام درمانی، و ۳۵۰ میلیارد دلار وام تضمین شده دولتی به واحدهای بازرگانی کوچک است.
بودجه‌ای که به عنوان وام به موسسات کوچک و به منظور حفظ فرصت‌های شغلی کارکنان آن‌ها در نظر گرفته شده بود، دو هفته پیش تمام شد. اما در هفته جاری سنای آمریکا یک بودجه ۳۲۰ میلیارد دلاری دیگر به این منظور تصویب کرد.
آقای فلپس در سال ۲۰۰۶ به خاطر تحقیقاتش در زمینه تاثیر انتظارات مردم بر تورم پولی که سیاست گذاری‌های اقتصادی در دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ را دستخوش یک انقلاب کرد، جایزه نوبل اقتصاد را که بزرگترین جایزه اقتصاد در جهان است، به خود اختصاص داد.
اما پژوهش‌های اخیر او در مرکز کاپیتالیسم و جامعه دانشگاه کلمبیا، بر نحوه تشویق و ترغیب نوآوری در بخش خصوصی برای رشد اقتصادی متمرکز بوده است.
آقای فلپس طرفدار بازار آزاد و محدودیت نقش دولت در اقتصاد است.
اما او در برنامه «کرونامیکس» گفت که ماهیت اضطرار اقتصادی، او را متقاعد کرده است که حیاتی است که دولت‌ها در بحران جاری به گونه‌ای گسترده برای حفظ حیات اقتصاد بخش خصوصی وارد عمل شوند.
او گفت: «در نهایت وحشت، دریافتم که موقتا از "مشارکت‌گرایی" (توضیح: مشارکت گسترده دولت در اقتصاد) حمایت می‌کنم.»
وی افزود: «مشارکت‌گرایی، از منظر تاریخی برای بسیاری کشورها فاجعه بار بوده است و ما نمی‌خواهیم به این مسیر بیفتیم. کاپیتالیسم هزاران بار بهتر است، اما ما اکنون در شرایط متضادی قرار گرفته‌ایم که باید کاپیتالیسم را نجات دهیم، و برای نجات کاپیتالیسم، نیازمند بودجه بیشتر دولتی برای حمایت از موسسات در حال ورشکستگی هستیم.»
از هنگام تصویب بودجه کمکی دولت (در واکنش به پیامدهای شیوع کرونا)، تقاضا برای دریافت مزایای دوران بیکاری چندین برابر شده است. در حال حاضر ۲۲ میلیون نفر در ایالات متحده برای دریافت مزایای بیمه بیکاری تقاضا داده‌اند.
برخی اقتصاددانان می‌گویند احتمال دارد شاخص بیکاری در ایالات متحده تا ۲۰ درصد بالا برود که از زمان «رکود بزرگ» آمریکا در دهه ۱۹۳۰، بی‌سابقه است.
افزایش نرخ اخراج کارمندان و کارگران در آمریکا، به تقاضا برای کمک ای بیشتر دولت به خانواده‌ها و موسسات انجامیده است.
© The Independent
