از میان میراث به جا مانده از شوروی سابق، ملتی که موجودیت جنجالی‌اش برای بیش از هفت دهه موج ایجاد کرد، طراحی میراثی نیست که فورا به ذهن خطور کند. دستکم روی کاغذ، روش‌های غیرقابل انعطاف و سیاست‌گذاری هنجارهای فرهنگی ، به نظر نمی‌رسد که خوراک خوبی برای قابلیت هنری باشد. با این حال، برعکس، اتحاد جماهیر شوروی دوره‌ای چشمگیر از خلاقیت و نوآوری را پدید آورد که  بخش بزرگی از آن امروز نیز هنوز پیدا می‌شود. 

شاید یکی از جالبت‌ترین مثال‌ها، علامت‌ها و تابلوهای خیابانی باشد که در سرتاسر روسیه به چشم می‌خورد؛ قلمرو پهناوری که روزگاری  ۶۲۰۰ مایل مساحت داشت، از قلب اروپا تا شرق دور. فارغ از مجسمه‌های لنین و استالین که هدفشان الهام بخشیدن به کمونیست‌های خوب بود، این مجسمه‌ها نمونه‌های عالی از ماشین پروپاگاندایی است که برای تحکیم چشم‌انداز شوروی طراحی شده بود. 

جبسون گیلبو، عکاس فرانسوی، با استفاده از نمای خیابانی گوگل، برای ثبت این آثار باقی‌مانده و در حال محوشدن، استفاده کرده است. او ماه‌ها زمان برای اسكن کردن روسیه و قلمروهای سابق شوروی صرف کرده است. اکنون یافته‌های او در کتاب «نشانه‌های شوروی و عتیقه‌های خیابان‌ها» انتشار یافته است. 

نمادپردازی موجود در این علایم، راهی بارز و موثر برای برقراری ارتباط ایدئولوژی کمونیستی با جمعیتی که بخش اعظم آن دهقان بود: داس‌ و چکش‌های عظیم، به نمایندگی همبستگی میان نیروی کار، بر قله تپه‌ها و کنار جاده‌ها دیده می‌شود، تانک‌ها، جت‌های جنگنده، و کشتی‌ها به قدرت و برتری نظامی اشاره دارند، و طراحی‌های مربوط به عصر فضا، موفقیت در فتح جبهه نهایی را القا می‌کنند. 

 کشاورزی یک موضوع دیگر است، موضوعی که برای میلیون‌ها رعیت و کشاورز کاملا مشخص بود. اتحاد جماهیر شوروی عمدتا کشاورزی باقی ماند و روش اشتراکی، کلید مضمون پروپاگاندای آن بود.  خوشه‌های گندم (البته معمولا به‌هوا برخاسته) به کرات دیده می‌شود، همچنین تراکتور. 

کلم سسیل، شریک بنیانگذار جامعه حفظ معماری مسکو، در آغاز کتاب می‌نویسد:‌ «یادگارهای اتحاد شوروی، قدرت آن را دارند که ما را در زمان و فضا منتقل کنند. این نشانه‌های تنها، ایدئولوژی و قلمرو یک امپراطوری عظیم را توصیف می‌کنند. پیام بنیادین آنها این است که فضا و زمان، فتح شده‌اند. 

اما این نشانه‌های خیابانی، یک نکته اسرارآمیز نیز دارند: بسیاری از آنها اغلب در کنار جاده‌ها و خیابان‌ها و در میان فضایی خالی و مخروبه قرار دارند. برخی دیگر از این علایم یا توسط طبیعت و یا توسط ساختمان‌ها، در تاریکی و ابهام باقی مانده‌اند و به نظر می‌رسد که در حال یکی شدن با محیط هستند و داستان‌هاشان به آهستگی در زمان گم می‌شود. 

کتاب «نشانه‌های شوروی و عتیقه‌های خیابان» را می‌توانید از اینجا خریداری کنید.