امروز دوشنبه دومین روز از تابستان سال ۱۳۹۹ شاید یکی از تاریخی‌ترین روزها در بازار «ارز» ایران بود. گزارش‌ها از بازار تهران حکایت از این داشت که هر دلار آمریکا به قیمت ۲۰ هزار تومان نزدیک شد. رقمی بی‌سابقه و البته ترسناک. قیمت هر یورو هم رکورد زد و به بهای ۲۲ هزار و ۴۰۰تومان رسید و قیمت سکه طلا هم از هشت‌میلیون و ۴۰۰ هزار تومان گذر کرد.
با این حال رئيس‌کل بانک‌مرکزی، می‌گوید: «شوک بازار ارز به دلیل شرایط کرونا طبیعی، گذرا و موقتی است.»
عبدالرضا همتی، رئیس بانک مرکزی جمهوری اسلامی که در یک برنامه زنده تلویزیونی حاضر شده بود در توضیح وضعیت بی‌سابقه نرخ ارز در مملکت گفت که «بسته شدن مرزها» و ناتوانی در جابه‌جایی کالا و به تبع ورود ارز به کشور در کنار تبعات روانی «تصمیم آژانس بین‌المللی هسته‌ای» در صدور قطع‌نامه علیه ایران باعث این «شوک» در بازار ارز بوده است و مدعی شده است که این «سوک» گذراست.
رئیس بانک مرکزی جمهوری اسلامی در توضیح اینکه چرا این اتفاق بی‌سابقه در بازار ارز موقتی خوانده می‌شود گفته است که معیار وضعیت ارز در کشور «سامانه ارز نیمایی»ست که در آن به گفته رئیس بانک مرکزی هر دلار آمریکا «زیر ۱۶ هزار تومان» عرضه می‌شود.
عبدالرضا همتی در بخش دیگری از این گفت‌وگوی تلویزیونی و در پاسخ به این سوال که چرا بانک مرکزی در بازار ارز دخالت نمی‌کند گفته است که تا زمانی که مطمئن نباشیم بحران ارزی در کشور کوتاه مدت نیست از سیاست‌های کلی خود عدول نمی‌کنیم و ذخایر ارزی خود را مصرف نخواهیم کرد.
رئیس بانک مرکزی مدعی شده است که بحران کنونی ارز در ایران «کوتاه مدت» است و اگر بانک مرکزی تصمیم بگیرد که از ذخایر ارزی خود در بازار استفاده کند «در تله آمریکا خواهد افتاد».
پس از تصویب قطع‌نامه اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران، شتاب گران‌شدن ارز و طلا در ایران سرعت گرفت.
از سوی دیگر، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران روز گذشته گفته بود که «در نتیجه تحریم‌ها انتقال ارز با دشواری همراه است و در دوره کرونا، بسته‌شدن برخی مرزها، واردات را هم دچار مشکل کرده».
روحانی به بانک‌مرکزی دستور داده بود برای بدهکاران عمده ارزی در مملکت ضرب‌العجل تعیین کند تا ارزی که از صادرات به‌دست آورده‌اند، بازگردانند. روحانی هشدار داده بود که این افراد در صورت عدم تسویه حساب خود به افکار عمومی و دست‌گاه‌های قضایی معرفی خواهند شد.
از سوی دیگر و بنابر آمارهای رسمی صادرات غیرنفتی کشور در زمستان ۹۸ نسبت به فصل زمستان سال ۹۷، حدود ۳۵درصد و در دو ماه آغازین امسال نسبت‌به دو ماه آغازینِ پارسال، ۴۸درصد کم‌تر شده است.هفته پیش بود که دولت عراق رسما اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در ازای این پول از عراق کالاهای غیرتحریمیِ اساسیِ خوراکی و دارویی به کشورش ببرد. به زبان دیگر هیچ ارزی از صادرات برق و گازی که در گذشته به عراق رفته بود به ایران نمی‌رسد.
پیش‌تر صندوق‌بین‌المللی‌پول پیش‌بینی کرده ذخیره ارزی ایران در سال۲۰۲۰، نسبت‌به سال ۲۰۱۹، تقریبا ۱۹.۵میلیارددلار کم‌تر شود و به ۸۵میلیارد دلار برسد.
