در حالی‌که به دنبال پرده برداری از طرح صلح خاورمیانه موسوم به "معامله قرن" در ماه ژانویه گذشته، فلسطین گفت‌وگو در تمام عرصه‌ها را با اسرائیل متوقف کرده و تمام توافق‌نامه امضاشده با تل‌آویو را لغو اعلام کرد و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین پیوسته تأکید داشت که به هیچ صورتی حاضر نیست پیش از عقب‌نشینی اسرائیل از معامله قرن، با اسرائیل و آمریکا وارد مذاکره شود. اما پس از این‌که زئیف الکین، نماینده حزب لیکود در پارلمان اسرائیل اظهار داشت که طرح الحاق بخش‌های از کرانه باختری به قلمرو اسرائیل به زودی قابل اجرا نیست، زیرا واشنگتن تا به حال برای اجرای این طرح به تل‌آویو چراغ سبز نشان نداده است، فلسطین تصمیم گرفت گفت‌وگوهای خود را بار دیگر با اسرائیل آغاز کند. در همین راستا، محمد اشتیه، نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین اعلام کرد که مذکرات میان دو جانب که به دلیل تشکیل دولت وحدت ملی فلسطین در سال ۲۰۱۴، متوقف شده بود بار دیگر آغاز خواهد شد.

قابل ذکر است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در گذشته اعلام کرده بود که اجرای طرح الحاق بخش‌های از کرانه باختری را از اول ماه ژوئیه ۲۰۲۰، آغاز خواهد کرد اما پس از این‌که واشنگتن با این اقدام موافقت نشان نداد، تل‌آویو ناگزیر شد در حال حاضر از اجرای این طرح خودداری کند. البته فشار کشورهای عربی و اروپایی و هشدار اردن باعث شد تا واشنگتن در شرایط کنونی، اسرائیل را از اجرای طرح الحاق کرانه باختری جلوگیری کند.

در پیوند به این موضوع، بلال الشوبکی، رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه الخلیل، گفت: تصمیم فلسطین برای از سرگیری مذاکرات با اسرائیل که به دنبال تغییر موضع جامعه جهانی در قبال اجرای طرح الحاق بخش‌های از کرانه باختری اتخاذ شد، نشان می‌دهد که فلسطینی‌ها خود هیچ طرحی برای مقابله با اقدامات اسرائیل ندارند و تصمیمات آن‌ها همواره با در نظرداشت موضع‌گیری کشورهای دیگر، تغییر می‌کند.

البته تشکیلات خودگردان فلسطین به تازگی یک نسخه از پیشنهاد جدید خود را که هدف از آن، مقابله با طرح صلح ترامپ است برای گروه چهار جانبه بین المللی (اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد، روسیه و ایالات متحده) ارسال کرده و تمایل خود را برای از سرگیری مذاکرات مستقیم با اسرائیل نشان داده است. در این پیشنهاد، فلسطین بر لزوم آغاز مجدد گفت‌وگوها برای تأمین صلح و رسیدن به توافقی برای تشکیل کشور فلسطین تأکید داشته و افزوده است که بیشترین قربانی را در این زمینه، فلسطینی‌ها متحمل می‌شوند، بنابر این، فلسطین به رغم ناهنجاری‌های موجود، آمادگی خود را برای از سرگیری مذاکرات با اسرائیل اعلام می‌کند.

در همین حال، محمد اشتیه، نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین اظهار داشت که اختلاف‌نظر در مورد بیت المقدس به عنوان عمده‌ترین عامل بازدارنده گفت‌وگوها برای پایان دادن به منازعه فلسطین و اسرائیل به شمار می‌رود، زیرا فلسطین، بیت المقدس شرقی را به عنوان پایتخت دایمی خود می‌داند در حالی که اسرائیل به شدت مخالف این ایده است و تأکید دارد که هرگز چنین پیشنهادی را نخواهد پذیرفت.

اما بلال الشوبکی عقیده دارد که فلسطینی‌ها به صورت کل با الحاق بخش‌های از کرانه باختری به قلمرو اسرائیل، مخالفتی ندارند مشروط بر این که تل‌آویو، حقوق فلسطینیان را در سایر نقاط نادیده نگیرد و مانع تشکیل کشور فلسطین نشود.

تردیدی نیست که عدم پذیرش طرح الحاق بخش‌های از کرانه باختری، از سوی کشورهای اروپایی و مخالفت اروپاییان با این طرح، باعث شد تا واشنگتن، تل‌آویو را در حال حاضر از اجرای برنامه الحاق منصرف کند.

از سوی دیگر، اشرف العجرمی، وزیر پیشین امور زندانیان فلسطین گفت: روسیه و فرانسه قصد داشتند برای بحث و بررسی در مورد پیشنهاد جدید فلسطین، نشست‌های را در مسکو و پاریس برگزار کنند، اما بنیامین نتانیاهو حاضر به پذیرش ابتکار عمل روسیه و فرانسه نشد. در همین حال، محمود عباس، طرف‌های ذیدخل را اطلاع داده است که فلسطین آمادگی خود را برای از سرگیری گفت‌وگوها با اسرائیل اعلام می‌کند اما تأکید دارد که مذاکرات مورد نظر هرگز مطابق به طرح صلح ترامپ نخواهد بود.

هرچند گفت‌وگو میان فلسطین و اسرائیل برای مدت‌ها متوقف شده بود، اما اغلب کشورهای جهان بدین باورند که منازعه فلسطین و اسرائیل تنها می‌تواند از طریق بحث و گفت‌وگو حل شود، بنابر این، مقامات بسیاری از کشورها، فشارهای خود را بر تل‌آویو افزایش می‌دهند تا مسیر از سرگیری مذاکرات بر پایه راه حل چاره دو کشوری هموار شده و در فرجام، اسرائیل ناگزیر به از سرگیری گفت‌وگو با فلسطینیان شود.

البته اختلاف‌نظر میان گروه‌های فلسطینی در مورد نحوه برخورد با اقدامات اخیر اسرائیل و چگونگی واکنش به طرح صلح ترامپ، عمده‌ترین چالشی است که فراروی فلسطینیان قرار گرفته است و همین ناسازگاری باعث می‌شود فلسطینیان قادر به اتخاذ موضع‌گیری قاطع و مشترک در برابر اسرائیل نشوند و فرصت برآورده سازی آرمان تأسیس کشور مستقل فلسطین را برای همیش از دست بدهند.

در همین حال، بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا اخیرا هشدار داده است که اجرای طرح الحاق کرانه باختری، نقض آشکار قوانین بین‌المللی بوده و مغایر با منافع اسرائیل است و وی امیدوار است که این اقدام چالش برانگیز، هرگز صورت نگیرد. بوریس جانسون تأکیده کرده است که حتی در صورت عملی شدن طرح الحاق بخش‌های از کرانه باختری به قلمرو اسرائیل، بریتانیا تغییرات تازه ایجاد شده توسط تل‌آویو را نمی‌پذیرد. نخست وزیر بریتانیا خاطرنشان کرده است که وی همواره از مواضع اسرائیل حمایت کرده است اما تصمیم اخیر، نه تنها به ضرر فلسطنیان بوده بلکه منافع اسرائیل را نیز در خطر می‌اندازد. بوریس جانسون افزوده است که اجرای طرح الحاق کرانه باختری، افزون براین که منطقه را دچار درگیری و تنش می‌کند، تلاش‌های چندین ساله اسرائیل برای عادی سازی روابط تل‌آویو با جهان عرب و کشورهای اسلامی را بر باد می‌دهد. البته شکی نیست که اسرائیل تنها در صورتی می‌تواند به ثبات و امنیت پایدار برسد که حقوق و امنیت فلسطینیان را نادیده نگیرد.

https://www.independentarabia.com