از پاکستان خبر می‌رسد که هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، چهار عضو دیگر شورای رهبری این گروه را به عنوان مذاکره‌کنندگان صلح با دولت افغانستان برگزیده است. به این ترتیب ۲۰ نفر از جمله ۱۳ عضو شورای رهبری طالبان در حال حاضر زیر نظر ملاعبدالغنی برادر، معاون گروه طالبان و رییس دفتر سیاسی، برای کلیدزدن مذاکرات بین‌الافغانی صلح آماده شده‌اند.

از سوی دیگر، دولت افغانستان نیز ۲۱ نفر را به عنوان مذاکره‌کنندگان جمهوری اسلامی افغانستان برگزیده است. ریاست هیات افغانستان را هم معصوم استانکزی، رییس پیشین اداره امنیت ملی کشور، برعهده دارد.

انتظار می‌رود این مذاکرات تاریخی در ماه جاری میلادی شروع شود. دولت افغانستان بیش از چهار هزار زندانی طالبان را آزاد کرده است و درصورت توافق بر سر ۶۰۰ زندانی «خطرناک» طالبان، تمام موانع از سر راه شروع مذاکرات برداشته می‌شود.

دو مقام ارشد طالبان به روزنامه دیلی تایمز پاکستان گفته‌اند که: «امیرالمومنین کنترل خود بر امور سیاسی را تحکیم بخشیده است چون اکثر اعضای شورای رهبری اکنون عضو هیات مذاکره‌کننده شده‌اند که مستقیما به او گزارش می‌دهند و این افراد از نفوذ "دیگران" به دورند.»

این فرمانده طالبان افزود: «از آن‌جایی که اعضای هیات مذاکره‌کننده افراد مورد اعتماد شیخ صاحب (ملاهبت‌الله آخوندزاده)‌اند، شانس موفقیت مذاکرات بین‌الافغانی بیشتر شده است.» 

ترکیب هیات مذاکره‌کننده طالبان هم جالب است. بسیاری از این ۲۰ نفر که هرچند نه خودشان و نه رییس‌شان رسما معرفی نشده اند، از اقوام مختلف پشتون و از جریان‌های مختلف درونی گروه طالبان‌اند. دست کم سه جریان اصلی ملاعمر، بنیان‌گذار طالبان، شبکه حقانی و شاخه ملاهبت‌الله آخوندزاده، رهبر کنونی طالبان در ترکیب هیات غلبه کرده است.

طالبان هم‌چنین با انتصاب اعضای جدید از میان شورای رهبری خود کوشیده است که نمایندگی جامعی از اقوام بزرگی که در این ۲۰ سال از گروه طالبان پشتیبانی کرده‌اند، شکل دهند و در میان افراد تاثیرگذار رهبری اجماع نظر به وجود آورند.

در بخش دوم از رشته گزارش‌های ویژه ایندیپندنت فارسی می‌کوشیم اعضای هیات مذاکره‌کننده طالبان را نیز معرفی کنیم.

تاکنون علاوه بر ملاعبدالغنی برادر، که ریاست دفتر سیاسی طالبان را به عهده دارد، نام این افراد به عنوان مذاکره‌کنندگان طالبان مطرح شده است:

۱. شیخ عبدالحکیم

۲. شیخ نور محمد ثاقب

۳. مولوی عبدالکبیر

۴. ملا شیرین نورزی  

۵. شیخ محمد قاسم ترکمن

۶. شیر محمد عباس استانکزی

۷. قاری دین محمد

۸. مولوی عبدالسلام حنفی

۹. ملا محمد زاهد احمدزی

۱۰. مولوی عبدالطیف منصور

۱۱. ملا محمد فاضل کاکر

۱۲. ملا نورالله نوری

۱۳. عبدالمنان هوتک

۱۴. انس حقانی زدران

۱۵. مولوی شهاب الدین دلاور

۱۶. ملا خیرالله خیرخواه

۱۷. مولوی مطیع الحق خالص

۱۸. ملا عبدالحق واثق

۱۹. مولوی محمد نوری عمری

۲۰. سهیل شاهین

ملا عبدالغنی برادر

ملابرادر حدود ۵۲ سال پیش در شهرستان دهراود ارزگان در جنوب افغانستان به دنیا آمد. او از شاخه پوپلزی قوم درانی و از تبار حامد کرزی، ریيس‌جمهور پیشین کشور است.

عبدالغنی برادر در نوجوانی سلاح برداشت و در جنگ افغان‌ها علیه شوروی سابق در جبهه قندهار عضو شد. بیش از یک دهه جنگ مسلحانه او توام با موفقیت‌هایی بود و او را به ملامحمد عمر نزدیک کرد. با پایان یافتن جهاد علیه شوروی سابق، در حالی که دیگر فرماندهان جهادی سرگرم حفظ تسلط بر شهرها و روستاها بودند، ملابرادر به منطقه میوند در قندهار رفت و با دوست و فرمانده‌اش ملاعمر مدرسه مذهبی ایجاد کرد.

او در سال ۱۹۹۴ به عنوان دست راست ملاعمر در تشکیل گروه طالبان نقش کلیدی ایفا کرد.

هرچه پیش‌رفت طالبان در تصرف قلمروی افغانستان بیشتر شد، اعتماد ملاعمر به ملابرادر هم زیادتر شد و جایگاه ملابرادر بالاتر رفت. ملابرادر در پنج سال حاکمیت رژیم طالبان بر بخش اعظم افغانستان در مقام‌های مختلفی قرار گرفت.

استاندار ولایات غربی و فرمانده لشکر غرب شد و به معاونت ستاد مشترک ارتش و وزارت دفاع طالبان رسید. اما برای او نزدیکی به ملاعمر و مقام بزرگ‌تر از هر چیز دیگر بود که تا آخر ادامه یافت.

در اواخر سال ۲۰۰۱ که آمریکا به دنبال عاملان حملات یازدهم سپتامبر به افغانستان حمله کرد، ملابرادر در جنوب کشور بود. حامد کرزی برای ایجاد صف مقاومت در برابر طالبان به کمک آمریکا وارد ارزگان، زادگاه ملابرادر شد. جنگ‌جویان طالبان او را از چهار جهت محاصره کردند اما ملابرادر به دلیل روابط قومی جان حامد کرزی را نجات داد.

حامد کرزی به الجزیره با تایید این موضوع گفت که این اتفاق «تقریبا در اکتبر ۲۰۰۱» صورت گرفت.

صفحه روزگار به زودی برگشت و حامد کرزی دو ماه بعد به ریاست جمهوری کشور رسید. با وجود آن، جو تغییر کرده بود و حامد کرزی نتوانست ملابرادر را از چنگ کوماندوهای آمریکایی و شبه‌نظامیان مخالف طالبان که دنبالش بودند، نجات دهد. ملابرادر همراه با صدها فرمانده طالبان به پاکستان فراری شدند، برای خود پناهگاه‌های امن ساختند و از آن‌جا هسته جنگ دیگر را این بار علیه ائتلاف به رهبری آمریکا شکل دادند.

در پی کاهش نفوذ و شروع زندگی پنهانی ملاعمر و کشته شدن بسیاری از فرماندهان، ملابرادر در عمل به رهبری شورای کویته و مدیریت شورش طالبان که مورد حمایت پاکستان قرار داشت، در افغانستان رسید.

منابع غربی او را مسؤول مستقیم کشته شدن دست کم یک هزار سرباز آمریکایی در افغانستان می‌خوانند. تعداد تلفات آمریکایی‌ها در افغانستان تا به امروز به ۳۵۷۵ نفر می‌رسد.

ملابرادر اما با روابط و شناختی که با حامد کرزی داشت، مانند یک رهبر قبیله‌ای پشتون به رفع اختلافات از طریق جرگه هم باور دارد.

او دست کم یک بار در سال ۲۰۰۴ کوشید که با دولت افغانستان برای پایان جنگ مذاکره کند. اما حامد کرزی، رییس‌جمهور کشور می‌گوید که آن زمان آمریکا و پاکستان هر دو مخالف برقراری صلح از راه مذاکره در افغانستان بودند و این تلاش‌ها به جایی نرسید.

سرانجام ملابرادر در ماه فوریه ۲۰۱۰ در نزدیک کراچی در عملیات مشترک اطلاعاتی آمریکا و پاکستان دستگیر شد و هشت سال در زندان پاکستان ماند. تلاش‌های دولت افغانستان برای رهایی او همواره بی‌نتیجه ماند.

سرانجام صفحه روزگار بار دیگر ورق خورد. این بار آمریکا بیش از هر طرف دیگر به مذاکرات صلح علاقه پیدا کرد و زلمی خلیل‌زاد، سفیر پیشین خود را مامور رهبری روند صلح کرد. آقای خلیل‌زاد که از نقش و علاقه ملابرادر به صلح و نفوذش در گروه طالبان آگاه بود، در اولین سفر به پاکستان یک خواست مشخص داشت: آزادی ملابرادر.

پاکستان که بارها به دولت افغانستان جواب منفی داده بود، این بار توافق کرد و ملابرادر در اکتبر ۲۰۱۸ آزاد شد و فورا به ریاست دفتر سیاسی طالبان در قطر رسید. او پس از آن مذاکرات صلح طالبان با آمریکا را رهبری کرد و توانست در ماه فوریه ۲۰۲۰ موافقت‌نامه تاریخی قطر را پیش چشم مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا با زلمی خلیل‌زاد امضاء کند.

ملابرادر پیش از امضای توافق توسط دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا به کمپ دیوید دعوت شد که پذیرفت. اما این نشست بعدا لغو شد. دونالد ترامپ بعدا با او تماس تلفنی گرفت و درباره اجرایی کردن موافقت‌نامه صلح قطر که خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و شروع مذاکرات صلح بین‌الافغانی در دل آن است، گفت‌وگو کرد.

اما این نزدیکی ملابرادر به رهبران آمریکا حساسیت‌ها و مخالفت‌هایی را هم علیه او درون طالبان شکل داده است.