جنجالها بر سر قرارداد ۲۵ ساله جمهوری اسلامی ایران و چین همچنان ادامه دارد.
موضوعی که در روزهای گذشته بدل به بحث اصلی سیاست خارجی ایران شده است. مخالفان این قرارداد ۲۵ساله خرده میگیرند بر ناشفاف بودن ابعاد این قرارداد.
صدای مخالفتها هم در داخل و هم خارج بلند است و واکنش موافقان عقد قرارداد مدام در حال دفاع با روایتی یکسان از این قرارداد هستند.
خبرگزاریهای داخلی امروز، پنجشنبه ۲۶ تیرماه، گزارش دادند که جواد ظریف، وزیر امور خارجه مملکت با اشاره به قرارداد ۲۵ ساله بین ایران و چین، و در واکنش به اخبار مربوط به واگذاری جزایری چون کیش به موجب این قرارداد ۲۵ ساله گفته است: «این موضوعات درست نیست. حتی یک ذره هم واقعیت در موضوعات مطرح شده وجود ندارد. ما نه یک متر زمین و نه حتی حق بهره برداری انحصاری از یک وجب خاک ایران را به چین و هیچ کشور دیگری نداده و نخواهیم داد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته وزیر خارجه ایران، «ما در مرحله مذاکره هستیم و در این مرحله حداکثر باید مجوز مذاکره از دولت گرفته شود که وزارت امور خارجه این مرحله را پشت سر گذاشته است.»
ظریف باز هم تاکید کرده است که «این قرارداد هیچ وقت بر مجلس پوشیده نخواهد ماند».
روز گذشته بود که سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی نایب رئیس مجلس شورای اسلامی درباره قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین گفته بود «طی دو سال و نیم گذشته مذاکرات میان ایران و چین در حال انجام بوده، اما هنوز از سوی هیچکدام از دو دولت ایران و چین قطعی نشده است».
وی با اشاره به اینکه هر معاهده، توافقنامه یا پروتکلی میان ایران و کشورهای دیگر بعد از نهایی شدن میان دولتها باید برای تصویب به مجلس شورای اسلامی بیاید، گفت: «نمونه آن موافقتنامه جلوگیری از اخذ عوارض مضاعف میان ایران و هند بود که هفته گذشته در صحن علنی مجلس بررسی و مقرر شد دو کشور میزان عوارض دریافتی را کمتر کنند.»
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین به گوشههایی از پروژههای سرمایهگذاری چین در منطقه هم اشاره کرده است و تلویحا گفته که در برخی پروژههای اقتصادی چارهای جز همکاری با چین وجود ندارد.
قاضی زاده هاشمی با اشاره به اینکه چین یک برنامه توسعه جهانی به نام (همگرا) را دنبال میکند و در پی آن سرمایه گذاری عظیمی در بندر گوادر پاکستان انجام داده، گفته است: «اگر بنا باشد که ایران نتواند در غرب سرمایه گذاری خوبی داشته باشد ممکن است در چابهار هم در رقابت با بندر گوادر دچار مشکل شود».
این نماینده مجلس گفته بود که «خط لوله گاز صادرات به هند و پاکستان که از عسلویه تا مرز پاکستان کشیده شده به دلیل اختلافات هند و پاکستان و دخالتهای آمریکا تا کنون هیچ بهرهای برای ایران نداشته است.
نماینده مردم مشهد در مجلس میگوید «چینیها اکنون خریدار گازی هستند که خط لوله آن تا مرز پاکستان رفته است. چین تمایل دارد از طریق راه شمال به جنوبی که در پاکستان احداث کرده این گاز را به چین ببرد».
سال گذشته حسن نوروزی، نماینده اصولگرای مجلس شورای اسلامی بابت آنچه «واگذاری جزیره کیش به چینیها» خوانده شد، به رئیسجمهور هشدار داده بود. این نماینده مجلس گفته بود: «مذاکراتی از سوی دولت در حال انجام بود که جزیره کیش به مدت ۲۵ سال به چینیها واگذار شود.»
سال گذشته نشریه پترولیوم اکونومیست هم به نقل از برخی منابع در وزارت نفت ایران مدعی شده بود که «چین در مقابل دریافت امتیازاتی از ایران متعهد میشود که در قراردادی ۲۵ساله، ۴۰۰ میلیارد دلار در ایران سرمایهگذاری کند.»
پیشتر محمود واعظی رئیس دفتر حسن روحانی گفته بود که «روابط با چین مورد حمایت مسئولین است و همچنین مذاکراتی با این شرایط با کشور روسیه و برخی از همسایگان داریم.»
او البته نگفته بود که مقصودش از «مسئولین» دقیقا کدام افراد در نظام جمهوری اسلامی هستند.