رییس پیشین سازمان غذا و داروی ایالات متحده (اف. دی. ای) هشدار داد ممکن است واکسن کووید۱۹ روسیه در عمل بی‌اثر باشد و صدور تاییدیه برای آن را که در اخبار آمده است تلاشی دیگر از سوی کرملین برای «تردیدافکنی» در مورد آزمایش‌های واکسن ایالات متحده خواند.
اسکات گوتلیب که در دولت ترامپ از سال ۲۰۱۷ تا پارسال ریاست سازمان غذا و داروی ایالات متحده را به عهده داشت، در مورد واکسنی که روسیه مدعی است نخستین واکسن جهان برای مقابله با ویروس جدید کرونا است، طی مصاحبه با برنامه غرولند شبکه سی. ان. بی. سی گفت: «این واکسن را که در حال حاضر تحت آزمایش بالینی قرار نگرفته قطعاً نمی‌زنم.»
او افزود: «ظاهراً فقط روی چند صد بیمار آزمایش شده است.»
رییس سابق اف. دی. ای در ادامه این سخنان در توییتر نوشت: «طبق اخباری رسیده روسیه در انتشار اطلاعات نادرست برای ایجاد تردید در ایالات متحده راجع به واکسن‌های خودمان برای کرونا دست داشته است.»
او افزود: «این خبر که امروز برای واکسنی تاییدیه صادر کرده‌اند که در مرحله هم‌ارز داده‌ای ۱ قرار دارد، شاید تلاش دیگری برای تردیدافکنی یا تحریک ما برای تعجیل در تولید واکسن باشد.»
رییس جمهور روسیه ولادیمیر پوتین خبر تأیید واکسن توسط وزارت بهداشت و درمان این کشور را اعلام کرد و گفت این واکسن به یکی از دو دختر بزرگسالش تزریق شده است. او گفت آزمایش‌های لازم روی این واکسن انجام شده و معلوم شد قادر به ایجاد ایمنی درازمدت در برابر ویروس کرونا است. اما مقامات روسیه برای اثبات ادعای ایمن و مؤثر بودن واکسن‌شان مدرکی ارائه نکرده‌اند.
آقای پوتین گفت: «می‌دانم اثرگذاری‌اش ثابت شده و می‌تواند ایمنی پایدار ایجاد کند. باید قدردان کسانی باشیم که اولین گام بسیار مهم را به نفع کشورمان و کل دنیا برداشتند.»
البته محققان روسیه و سایر کشورها هشدار دادند عجله در تزریق واکسن پیش از آزمایش نهایی ممکن است نتیجه معکوس به بار آورد. از این مرحله به مرحله سوم آزمایش واکسن یاد می‌شود و طی آن ممکن است واکسن را به ده‌ها هزار نفر تزریق کنند و شاید ماه‌ها طول بکشد. اما این تنها راه برای اثبات ایمنی و اثرگذاری واکسن آزمایشی است.
برای مقایسه خوب است بدانیم هرکدام از واکسن‌هایی که وارد مرحله نهایی آزمایش در ایالات متحده می‌شوند، باید روی ۳۰ هزار نفر آزمایش شوند. فعلاً دو تا از این واکسن‌ها تحت این بررسی‌های وسیع‌تر هستند و سه تای دیگر نیز قرار است تا پاییز به این مرحله برسند.
سازمان اتحادیه آزمایش‌های بالینی روسیه گفت: «تأیید سریع واکسن باعث نمی‌شود روسیه در این مسابقه از سایرین جلو بیفتد، بلکه موجب می‌شود مصرف‌کنندگان این واکسن بی‌جهت در معرض خطر قرار نگیرند.» این سازمان از مقامات دولتی کشور خواسته پیش از انجام آزمایش‌های پیشرفته و کامل واکسن را تأیید نکنند.
در حالی که مقامات روسیه گفته‌اند تا ماه سپتامبر برنامه‌ای برای تولید انبوه این واکسن ندارند، تاتیانا گولیکووا معاون نخست وزیر روسیه گفته است که از ماه آینده می‌توان واکسینه کردن پزشکان را آغاز کرد. مقامات می‌گویند پزشکان را پس از تزریق واکسن تحت نظارت شدید قرار خواهند داد. واکسینه کردن عموم مردم از ماه اکتبر آغاز خواهد شد.
کریل دمیتریف مدیر عامل صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه که اعتبار این واکسن را تأمین کرده به خبرنگاران گفت: «ده‌ها هزار داوطلب در چند ماه آینده واکسینه خواهند شد.»
این واکسن را مؤسسه گامالیا واقع در مسکو با همکاری وزارت دفاع روسیه تولید کرده و برای ساخت آن ویروس دیگری (ویروس سرماخوردگی معمولی) را اصلاح کرده تا حاوی ژن‌های پروتئین «نیزه‌ای» شوند. این ژن‌ها ویروس کرونا را می‌پوشانند و بدین ترتیب بدن آمادگی پیدا می‌کند که به محض ورود کووید ۱۹ واقعی آن را شناسایی کند.
در تولید واکسن‌هایی که شرکت زیست‌شناسی کن‌سینو چین و دانشگاه آکسفورد و شرکت آسترازنکای بریتانیا در دست تولید دارند نیز از همین فناوری استفاده شده است. اما به رغم این شرکت‌ها محققان روس هیچ اطلاعات عملی‌ای در مورد واکسن خود منتشر نکرده‌اند که نشان‌دهنده عملکرد آن در بدن حیوانات یا در آزمایش‌های اولیه بر روی انسان باشد.
گزارش‌های تکمیلی در خبرگزاری آسوشیتد پرس
© The Independent
