نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر، به دلیل فعالیتهای شجاعانه برای ارتقای آزادیهای سیاسی و حقوق بشر در ایران، برنده جایزه نوبل جایگزین شد.
اوله فون اوکسکول، مدیر اجرایی بنیاد حق زندگی، با معرفی نام برندگان جایزه نوبل جایگزین گفت که برندگان امسال در «مبارزه برای برابری، دموکراسی، عدالت و آزادی» متحد بودند. او در ادامه افزود که این افراد با سرپیچی از سیستم های حقوقی ناعادلانه و رژیم های سیاسی استبدادی، باعث تقویت و توسعه حقوق بشر میشوند.
نسرین ستوده در حال حاضر به دلیل پذیرفتن وکالت معترضان به حجاب اجباری، در حال سپری کردن دوره ۱۲ ساله حبس خود است. او در سال ۸۸ برنده جایزه حقوق بشر «سازمان حقوق بشر بینالملل» شد.
خانم ستوده نخستین بار در ۱۳ شهریور سال ۸۹ دستگیر و زندانی شد. از آن زمان تا امروز وی بهصورت مکرر دستگیر و زندانی شده است.
خانم ستوده در بهمن سال ۹۶ به همراه ۱۴ تن دیگر از فعالان سیاسی و مدنی، با تأکید بر عدم اصلاحپذیری حکومت جمهوری اسلامی، خواهان برگزاری رفراندوم برای گذر از حکومت فعلی به یک نظام سکولار پارلمانی، زیر نظر سازمان ملل شد. ازآنپس فشارها بر خانم ستوده افزایش بیشتری یافت.
به جز نسرین ستوده، آلس بیالیاتسکی از بلاروس و سازمان مردمنهاد زیر نظر وی، «ویاسنا»، نیز برنده جایزه نوبل جایگزین شدند. ویاسنا در لغت به معنای بهار است. این بنیاد از سال ۱۹۹۶ و در اعتراض به سرکوب مردم توسط الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهوری بلاروس، تأسیس شد. در پی اعلام پیروزی مجدد او به سمت ریاستجمهوری، مردم نسبت به این موضوع اعتراض کردند و نتایج انتخابات را ناشی از تقلب دانستند. بلاروس هماکنون درگیر ناآرامیها و اعتراضات گسترده علیه لوکاشنکو است. در حمایت از معترضان، اتحادیه اروپا نیز در حال بررسی اعمال تحریم علیه بلاروس است.
نفر سومی که برنده این جایزه شده، برایان استیونسون، وکیل حقوق مدنی ایالات متحده است. او به دلیل «تلاش الهامبخش در اصلاح سیستم عدالت کیفری ایالات متحده و پیشبرد آشتی نژادی در برابر آسیبهای تاریخی» انتخاب شده است.
انتشار تصاویر مرگ جورج فلوید، مرد سیاهپوستی که در بازداشت پلیس بود، موجی از واکنشها در سراسر دنیا به همراه داشت. این موضوع بیعدالتی و تبعیض علیه سیاه پوستان در زندان و جامعه آمریکا را مجدداً پررنگ کرد.
چهارمین برنده نوبل جایگزین، لوتی کانینگهام از نیکاراگوئه است. او به دلیل فداکاری بیوقفه خود در حفاظت از سرزمینها و جوامع بومی در برابر بهرهبرداری و غارت، موردتوجه قرار گرفته است.
جایزه جایگزین نوبل، در سال ۱۹۸۰ توسط جاکوب فون اوکسکول و فیلاتلیست سوئدی - آلمانی پس از آنکه بنیاد نوبل از اعطای جوایز نوبل بابت تلاش در زمینههای محیطزیست و توسعه بینالمللی امتناع ورزید، ایجاد شد.