عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان جمهوری اسلامی ایران، میگوید زنان هم میتوانند در رقابت برای نشستن بر مسند ریاست قوه مجریه کشور شرکت کنند.
کدخدایی که در نشست خبری شورای نگهبان با اصحاب رسانه حاضر شده بود، در پاسخ به این سوال که آیا زنان میتوانند برای انتخابات ریاست جمهوری آینده نامزد شوند، گفت: «نظر فقها درباره بحث ریاست جمهوری خانمها هیچ تغییری نکرده است. ثبتنام بلامانع است، بحثهای دیگر آن نیز باید به تدریج حل شود.»
سخنگوی شورای نگهبان با بیان این ادعا که «ما» هیچ وقت به دلیل «زن» بودن کاندیدایی را «رد نکردهایم»، گفت: «قانون موجود انتخابات ریاست جمهوری شرایط چندگانگی را برای داوطلبان در نظر گرفته، اما مجلس در حال تلاش برای تغییر شرایط از کمّی به کیفی است.»
به گفته این عضو حقوقدان شورای نگهبان، نظر فقها درباره بحث «رجل سیاسی» هیچ تغییری نکرده است، اما «بحثهای فرهنگی در کشور جدی است و مسئلهای نیست که با یک قانون حل شود.»
کدخدایی البته ابراز امیدواری کرده است که مسایل فرهنگی در کشور در «دورههای بعدی» حل شود؛ نکتهای که احتمالا نشان از آن دارد که در این دوره از انتخابات ریاست جمهوری ایران هم تنها شاهد زنان در مقام نامنویسی برای شرکت در انتخابات باشیم و بس.
ماجرای حضور زنان در رقابت برای ریاست جمهوری در ایران، از جمله مناقشات همیشگی سیاسی و اجتماعی در جامعه بوده است. تعبیر از ترکیب «رجل سیاسی» که در قانون اساسی برای تعریف رئیس جمهوری نظام از آن یاد شده، مسئله اصلی این مناقشات بوده است. در ادوار پیشین انتخابات ریاست جمهوری در ایران، اعظم طالقانی، فرزند آیتالله محمود طالقانی، برای حضور در رقابتهای انتخاباتی نام نویسی کرده بود که البته صلاحیت وی از سوی شورای نگهبان تایید نشد.
پیشتر، در سال ۱۳۹۵ و قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶، بحث تعریف حقوقی «رجل سیاسی» مطرح شد و حاشیههای زیادی به همراه داشت. در آن زمان علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در اجرای «بند یک» اصل ۱۱۰ قانون اساسی، سیاستهای کلی «انتخابات» را به روسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کرد که در آن به موضوع شرط «رجل سیاسی» برای رئیس جمهوری شدن هم اشاره شده بود. هرچند جلسات متعددی در آن باره برگزار شد، اما در نهایت شورای نگهبان در انتخابات سال ۹۶ نیز فقط «مردان» را احراز صلاحیت کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
چندین ماه پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶، عباسعلی کدخدایی در تشریح مفهوم «رجل سیاسی» با تقسیم این مفهوم به «رجل مذهبی» و «رجل سیاسی»، گفته بود «کاندیداهای ریاست جمهوری از نظر تعریف رجل سیاسی مذهبی و مدیر و مدبر بودن، باید این شرایط را داشته باشند؛ (اول) رجل مذهبی، رجالی هستند که آگاهی لازم به دین اسلام و مذهب تشیع داشته و تدین و تقیدشان به انجام شعایر و مناسک دینی در زندگی فردی و اجتماعی از برجستگی ویژهای برخوردار باشد به گونهای که در میان مردم به این خصوصیات شناخته و مشهور باشند، و دوم، رجل سیاسی، رجالی هستند که قدرت تحلیل و درک آنها از مسایل و پدیدههای سیاسی به جهت آگاهی عمیقشان از مسایل سیاسی اجتماعی، اعم از داخلی و بینالمللی و حضورشان در صحنههای سیاسی، به نحوی باشد که همواره مصالح نظام اسلامی و معیارهای اصیل انقلابی در عملکرد آنها لحاظ شده باشد، به گونهای که در میان مردم به این خصوصیت شناخته و مشهور باشند.»
بسیاری از حقوقدانان معتقدند که ترکیب «رجل سیاسی» هرچند در معنای لغوی، تلقی «مرد» بودن را برای رئیس جمهوری شدن در خود دارد، اما این مفهوم در عرف اجتماعی به معنای «شخصیت سیاسی» است و استدلال میکنند که اگر «تدوین کنندگان قانون اساسی قصد داشتند صفت مرد بودن را برای کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری به کار ببرند، هیچگاه از واژه رجل سیاسی استفاده نمیکردند.»