در اولین مقاله از سری مقالات تحلیلی بازار سرمایه ایران در ۶ خردادماه ۱۳۹۸ در همین رسانه، تحلیل بازار سرمایه در افق یک‌ساله ارائه شد. در آن مقاله با در نظر گرفتن سه سناریوی بدبینانه، واقع‌بینانه و خوش‌بینانه آینده بازار سرمایه مورد بررسی قرار گرفت. در سناریو بدبینانه بازدهی سال بازار سرمایه تهران ۴۰ درصد و شاخص کل ۲۵۰ هزار واحد، در حالت واقع‌بینانه بازده بازار سرمایه تهران در حدود ۷۰ درصد و شاخص کل حدود ۳۰۰ هزار واحد و در نهایت در حالت خوش‌بینانه بازده بازار سرمایه تهران ۱۰۰ درصد و شاخص کل عدد ۳۵۵ هزار واحد در نظر گرفته شد. بازار سرمایه تهران بعد از حدود یک ماه از آن تاریخ توانست به پیش‌بینی سناریو بدبینانه خود برسد و شاخص در این هفته ۲۵۰ هزار واحد را لمس کرد
بازارهای مالی در هفته گذشته
در طول هفته گذشته در بین بازارهای مالی تنها سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و بانک بازدهی مثبتی داشت و سایر سرمایه‌گذاری‌ها با بازده منفی روبه‌رو بودند. یورو با ریزش ۲.۳ درصدی بیشترین ریزش را بین ۵ بازار مالی مورد بررسی در مدت زمان یک هفته داشت. بازده سالانه یورو نیز به عدد منفی ۱.۶ درصد از ابتدای سال رسیده است. بعد از یورو سکه طلا با ۱.۹ درصد بازدهی منفی در طول یک هفته بخش زیادی از حباب خود را تخلیه کرد. بازدهی سکه از ابتدای امسال ۳.۶ درصد است. این در حالی است که طلا بازدهی منفی کمتری نسبت به سکه داشته است و در طول هفته گذشته تنها ۰.۷ درصد از ارزش خود را از دست داده است و از ابتدای امسال بازدهی مثبت ۱.۸ درصدی را ثبت کرده است. دلار با ریزش ۱.۶ درصدی از ابتدای امسال ۶.۶ درصد بازدهی منفی را ثبت کرده است که نشان می‌دهد خریداران این ارز علاوه بر از دست دادن سود بدون ریسک بانکی بخش زیادی از سرمایه خودشان را نیز از دست دادند. اما سرمایه‌گذاران در اوراق بدون ریسک همچون اوراق خزانه و بانک (با فرض بازدهی بیست‌درصدی بانک و اوراق خزانه اسلامی در افق یک‌ساله) ۰.۳۸ درصد در طول هفته گذشته سود کردند. سرمایه‌گذاران در اوراق بدون ریسک از ابتدای امسال ۵.۷ درصد بازدهی داشته‌اند. و در آخر سرمایه‌گذاران بازار سرمایه با بازدهی ۰.۱۵ درصدی در طول هفته گذشته بازده خود را از ابتدای امسال به رقم ۳۹.۳ درصد رساندند.
ثبات در متغیرهای اقتصادی
در طول هفته گذشته با وجود هیاهوهای سیاسی باز هم بازار ارز به سمت تک‌نرخی شدن حرکت کرد. در حالتی که عملاً ارز ۴۲۰۰ تومانی در حال حذف شدن است و بخش بزرگی از نیازهای کشور از طریق بازار نیما تأمین می‌شود این نرخ در حال نزدیک شدن به نرخ بازار آزاد است. نرخ خرید نیما در روز چهارشنبه به‌طور میانگین عدد ۱۱۵۲۳ و نرخ فروش در این سامانه عدد ۱۱۱۴۸ تومان بود. با در نظر گرفتن نرخ ۱۲۹۸۰ برای قیمت ارز بازار آزاد در هفته گذشته فاصله نرخ نیما و بازار آزاد به ۱۲ درصد رسیده است. با توجه به اینکه نرخ ارز در سامانه نیما برآورد میانگین خریدوفروش ارز در طول آن روز است و احتمالاً شرکت‌های بزرگ پتروشیمی که وابسته به دولت هستند ارز خود را با قیمتی زیر میانگین به فروش می‌رسانند، می‌توان نتیجه گرفت بخش خصوصی واقعی ارز حاصل از صادرات خود را با قیمت نزدیک به بازار آزاد در سامانه نیما به فروش می‌رساند. این اتفاق می‌تواند منجر به صادرات بیشتر محصولات ایرانی و افزایش انگیزه برای توسعه بازار در کشورهای مختلف جهان باشد.
تعویق عرضه اولیه پتروشیمی نوری
مدیران بازار سرمایه ایران همواره نسبت به عرضه اولیه‌های سنگین حساسیت زیادی دارند. در مورد عرضه اولیه‌‌ها دو نگاه متفاوت وجود دارد. نگاه اول می‌گوید این عرضه‌ها درصورتی‌که در روند صعودی بازار و به‌صورت منظم انجام شود سه ویژگی مثبت برای بازار سرمایه ایران خواهد داشت.
نخستین ویژگی مثبت توجه به توسعه بازار و افزایش تنوع آن است. افزایش تعداد شرکت‌های بورسی زمینه شفافیت و نظارت همگانی را افزایش می‌دهد و می‌تواند زمینه را برای حضور بیشتر مردم و بخش خصوصی در اقتصاد فراهم کند.
رهایی از دارایی‌های مازاد دیگر ویژگی مثبت است. از آنجایی که بسیاری از شرکت‌های عرضه‌شده در بازار سرمایه تهران دولتی هستند و یا متعلق به بانک‌ها هستند عرضه آن‌ها در بازار سرمایه تهران می‌تواند زمینه را برای خروج دولت و بانک‌ها از بنگاه‌داری باز کند و نقدینگی خوبی نصیب آن‌ها کند.
و نهایتا توسعه خصوصی‌سازی سومین ویژگی مثبت است. عرضه شرکت‌های بزرگ در بازار سرمایه تهران زمینه ورود بخش خصوصی واقعی به مدیریت این شرکت‌ها را فراهم می‌کند. در چنین حالتی رقابت بین بنگاه‌ها افزایش پیدا می‌کند و نفع شخصی موجب می‌شود بنگاه‌های اقتصادی با بالاترین بازده خود به فعالیت اقتصادی ادامه دهند.
شایعات عرضه اولیه پتروشیمی نوری که از حدود ۸ ماه پیش به گوش می‌رسید در چند روز اخیر افزایش پیدا کرد و حتی قیمت و شرایط عرضه اولیه این نماد در کانال‌های بورسی دست به دست شد. در آن اطلاعیه حدود نقدینگی مورد نیاز این پتروشیمی در حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان بود. با توجه به افزایش تعداد کاربران مشارکت‌کننده در عرضه اولیه سهمیه هر کد را می‌توان در حدود ۲ میلیون تومان برآورد کرد. عددی که با توجه به عرضه اولیه‌های سال‌های گذشته بازار سرمایه تهران همچون عرضه اولیه پتروشیمی پارس هم چندان بزرگ نیست.
افزایش تنش‌ها با پایان مهلت ۶۰ روزه ایران؟
شورای عالی امنیت ملی ایران در روز ۱۸ اردیبهشت‌ماه ۹۸ در بیانیه‌ای خطاب به کشورهای عضو برجام اعلام کرد که ایران در طول یکسال گذشته و پس از خروج غیرقانونی ایالات متحده آمریکا از توافق برجام و نقض مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد، نهایت خویشتن‌داری را از خود نشان داده و به درخواست دیگر اعضای برجام فرصت قابل‌توجهی در اختیار آن‌ها قرار داده است. و در ادامه ایران اعلام کرد طبق بند ۲۶ و ۳۶ برجام از روز ۱۸ اردیبهشت برخی اقدامات خود در توافق برجام را متوقف می‌کند. همچنین در پایان این بیانیه آمده است که هرزمانی خواسته‌های ایران تأمین شود، ایران نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهد گرفت. در غیر این صورت، جمهوری اسلامی ایران مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.
در روز ۱۶ تیرماه مهلت ۶۰ روزه ایران به اروپا تمام خواهد شد و ایران قصد دارد سطح و درصد غنی‌سازی را افزایش دهد. باید دید غرب و آمریکا نسبت به این حرکت ایران چه واکنشی نشان خواهند داد. دستگیری نفت‌کش ایرانی در جبل‌الطارق توسط نیروی دریایی بریتانیا می‌تواند زمینه افزایش تنش‌ها را بیش از پیش فراهم کند.
