تحقیقات جدید نشان داده است که صدها کوسه و پرتوماهی بر اثر گرفتار آمدن در آنچه به اصطلاح «تور نامرئی» یا زباله‌های پلاستیکی شناور در دریا خوانده می‌شود، جان خود را از دست می‌دهند. با این حال، دانشمندان هشدار داده‌اند که تعداد واقعی می‌تواند بسیار فراتر از فقط «صدها» باشد.
مطالعه تیم تحقیقاتی دانشگاه اِگزِتِر حاکی از آن است که گرفتار شدن آبزیان در آنچه تورهای ماهیگیری گمشده یا رها شده محسوب می‌شوند، تهدید بسیار کمتری برای کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها نسبت به ماهیگیری تجاری به شمار می‌آید، اما میزان درد و رنجی که ایجاد می‌کنند، موجب نگرانی شدید برای زندگی حیوانات است.
دانشمندان همه‌گونه تحقیقات علمی و توییتری را برای پی بردن به میزان گرفتار شدن کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها را انجام داده‌اند. بیش از هزار مورد گزارش یافت شده است، اما تعداد بسیار کمی از آنها حاوی اطلاعاتی با تمرکز بردر نحوه و میزان گرفتار شدن این دو نوع آبزی بوده است.
خانم «کریستیان پارتون» از مرکز «شناخت و حفاظت محیط زیست» دانشگاه اِگزِتِر، در این زمینه گفت: «یک نمونه از این مطالعات به بررسی کوسه «ماکو» می‌پردازد که گرفتار تور ماهیگیری سرگردان در دریا شده است، و آن تور کاملا دور بدن کوسه پیچیده شده بود. آن کوسه به طور یقین بعد از اسارت در آن تور به رشد خود ادامه داده بود. گفتنی است که تور سرگردان پر از «کشتی‌چسب»هایی بود که با چسبیدن به بدن کوسه‌ها و تغذیه از آن، پوست کوسه را نیز سوراخ کرده و به ستون فقراتش آسیب زده بودند». وی افزود: «اگرچه ما فکر نمی‌کنیم که دخالت تورهای سرگردان تهدید بزرگی برای آینده کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها باشد، اما درک طیف وسیعی از تهدیداتی از این قبیل نسبت به این گونه جانوران که در معرض خطر انقراض در اقیانوس‌ها هستند، بسیار مهم و حیاتی است. علاوه بر آن، رفاه جانوران نیز مطرح است، چراکه این گرفتاری‌ها می‌توانند موجب درد، رنج، و حتی مرگ تدریجی و جانکاه این جانوران باشد».
آقای پروفسور «برندان گادلی»، استاد دانشگاه اِگزِتِر و هماهنگ‌کننده امور راهبردی آبزیان در دانشگاه، در این زمینه گفت: «به دلیل تهدیدات بیش از حد صید کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها و حتی صید تصادفی (زمانی که صیادان به دنبال گونه دیگری از آبزیان هستند(، مسئله گرفتار شدن در زباله‌های دریایی کمی تحت‌الشعاع قرارمی‌گیرد. ما درصدد اصلاح این قضیه هستیم. مطالعات ما اولین در نوع خود بود که از مطالب موجود در توییتر برای جمع‌آوری چنین اطلاعاتی استفاده کرد و نتیجه کار، دستیابی به اطلاعات در مورد گرفتار شدن انواعی از موجودات، در مکان‌هایی بود که در مقالات علمی ثبت نشده بودند».
بررسی مقالات دانشگاهی، گزارش‌هایی در مورد گرفتار آمدن ۵۵۷ کوسه یا پرتوماهی از ۳۴ گونه مختلف را در فضولات پلاستیکی در اقیانوس‌ها، از جمله در اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام و اقیانوس هند، آشکار کرد. تقریبا ۶۰ درصد از این موجودات را اقسام مختلف کوسه، مانند سگ‌ماهی خالدار ظریف، موش‌ماهی، یا سگ‌ماهی دندانی تشکیل می‌دهند.
در توییتر، محققین ۷۴ گزارش غشایی شامل ۵۵۹ کوسه یا پرتوماهی از ۲۶ قسم مختلف از جمله کوسه‌نهنگ، کوسه سفید، کوسه بَبری، و کوسه آسوده را کشف کردند.
هر دو منبع داده نظر داده‌اند که «ابزار ماهیگیری نامرئی (از جمله تورها، طناب‌ها و تجهیزات دیگر گم شده یا رها شده) جزو رایج‌ترین اشیاء گرفتار کننده آبزیان بوده‌اند. موارد دیگر، اقلامی از قبیل نوارهای تسمه‌ای مورد استفاده در بسته‌بندی، کیسه‌های پلی اتیلن، و تایرها را شامل می‌شود. این مطالعه همچنین عواملی را که گونه‌های خاصی از موجودات را در معرض خطر قرار می‌دهد نیز به شرح زیر شناسایی کرده است:
۱) محیط زیست: کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها که در سطح آب هستند بیشتر در معرض خطر ق رار دارند تا جاندارانی که در کف دریا زیست می‌کنند، زیرا اقلامی مانند تورهای ماهی مملو از ماهیان مُرده، به کف دریا می‌روند و ماهیان شکارچی دیگری را جذب می‌کنند، سپس آنها نیز به نوبه خود به سطح می‌آیند و گرفتار می‌شوند.
۲) مهاجرت: گونه‌هایی که مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند بیشتر در معرض خطر زباله‌های پلاستیکی قرار دارند.
۳) فرم بدن: به نظر می‌رسد که کوسه‌ها بیش از پرتوماهی‌ها در معرض خطر باشند. موجوداتی با ویژگی‌های نامعمول مانند سفره‌ماهی، کوسه آسوده، و ارّه‌ماهی نیز بیشتر در معرض خطر هستند.
این مطالعه می‌افزاید که تحقیقات بیشتری لازم است و محققان در همکاری با «سازمان مطالعه، مدیریت، و حفاظت کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها» یک فرم قابل پرکردن اینترنتی برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد گرفتار شد موجودات تهیه کرده‌اند. به‌طور کلی، برآورد می‌شود که دست‌کم، بیش از ۱۰۰ میلیون کوسه، هر ساله توسط ماهیگیری تجاری کشته می‌شوند. البته میزان واقعی بسیار فراتر از این شمار تخمین‌زده می‌شود، زیرا بر اساس برآوردی در سال ۲۰۱۳، هرسال حدود ۲۳۰ میلیون کوسه کشته می‌شوند. در مقایسه، در سال ۲۰۱۸ در سراسر جهان فقط ۴ انسان توسط کوسه‌ها به قتل رسیدند.
© The Independent
