شما اکنون تماشا می کنید | ایندیپندنت فارسی
کارزاری برای نجات جزیره؛ محدوده ۶۰۰ متری شن نقرهای در هرمز دیگر وجود ندارد
زهرا کشوری، روزنامهنگار حوزه میراث فرهنگی و محیط زیست، در مقالهای به بحران ناشی از حضور بیرویه گردشگران در جزیره هرمز و تخریب گسترده محیطزیست این منطقه پرداخت. به گفته او، در ایام نوروز، گردشگران بدون هیچ نظارت موثری وارد جزیره شدند و با برداشت خاک سرخ، پارک خودروها روی بسترهای طبیعی و رها کردن زباله، چهره بکر و زیبای هرمز را مخدوش کردند. این در حالی است که ورود این حجم از گردشگر نیازمند مدیریت دقیق و برنامهریزیشده است، اما مشخص نیست چه نهادی مسئول اصلی جزیره است. استانداری هرمزگان، بخشداری، شهرداری و حتی میراث فرهنگی هر کدام تنها بخشی از مسئولیت را پذیرفتهاند و در عمل، مدیریت جزیره رها شده است. فعالان محلی و بومیان جزیره از وضعیت موجود به شدت انتقاد دارند. آنها میگویند زیرساختهای جزیره پاسخگوی این حجم از گردشگر نیست و نتیجه آن چیزی جز قطع آب، صفهای طولانی سوخت و آسیب به منابع طبیعی نبوده است. این در حالی است که سود اقتصادی حاصل از گردشگری بیشتر نصیب واسطهها و افراد غیربومی شده و مردم محلی تنها با پیامدهای منفی آن دستوپنجه نرم میکنند. کشوری هشدار میدهد که اگر برای مدیریت هرمز چارهاندیشی نشود، ادامه این وضعیت میتواند منابع طبیعی و زیباییهای منحصربهفرد این جزیره را برای همیشه نابود کند. او تأکید میکند که تعیین یک متولی مشخص و تدوین برنامهای پایدار، شرط لازم برای حفظ و بقای هرمز است. در حالیکه در ایران، برداشت خاک سرخ از سواحل جزیره هرمز هنوز با برخورد قانونی و نظارت جدی همراه نیست، تجربه کشورهای دیگر نشان میدهد که چنین اقدامی در بسیاری از نقاط جهان جرم محسوب میشود. طبق گزارشی از وبسایت معتبر «ریدرز دیگست» (Reader’s Digest)، برداشتن شن از سواحل در برخی کشورها غیرقانونی است و مجازاتهای سنگینی بهدنبال دارد؛ گرچه بسیاری از گردشگران از این قانون بیاطلاعاند. طبق قانون ناحیهای که از سال ۲۰۱۷ در ساردینیا اجرا میشود، برداشتن شن از سواحل این جزیره ممنوع است و جریمهها بسته به مقدار شن و موقعیت جغرافیایی محل برداشت، بین ۵۰۰ تا ۳۰۰۰ یورو متغیر است. این تجارب نشان میدهند که حفاظت از منابع طبیعی نهتنها اقدامی ضروری بلکه مورد توجه قانونی در سطح بینالمللی است. شاید وقت آن رسیده باشد که در ایران هم، برداشت خاک از مناطق ارزشمندی چون جزیره هرمز با مجازات مشخص، قانونی و قابل اجرا همراه شود؛ تا هم از تخریب محیطزیست جلوگیری شود و هم میراث طبیعی کشور برای نسلهای آینده حفظ گردد.