ترکیه در حال دریافت سیستم موشکی روسیه است که موجب رنجش مقامات آمریکا اما پیروزی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و خشنودی کرملین شده است.
تلویزیون ترکیه صحنه های ورود سه هواپیمای باربری ترکیه به یک فرودگاه نظامی در آنکارا، پایتخت ترکیه را نشان داد که بر اساس گزارش ها حامل قطعات سیستم دفاع هوایی پیشرفته «اس۴۰۰» بودند.
وزارت دفاع ترکیه در یک توئیت گزارش داد که «انتقال نخستین گروه سیستم های دفاع موشکی دور-برد «اس۴۰۰» به پادگان هوایی مرتد از روز دوازدهم ژوئیه آغاز شد». مقام‌های روسیه، تحویل سیستم موشکی را تایید کردند.
رسانه های محلی گزارش دادند که احتمالا پنج ماه طول خواهد کشید تا تمام قطعات این سیستم تحویل داده شود. انتظار می رود خود موشک ها جداگانه از طریق دریا (به ترکیه) منتقل شوند.
قبلا گزارش مربوط به تحویل سیستم «اس۴۰۰» موجب شده بود کاخ سفید این عضو ناتو را به تحریم های اقتصادی و دیگر اقدامات تلافی جویانه، تهدید کند. خرید این موشک ها تخطی از تحریم های آمریکا علیه صنایع نظامی روسیه و موجب این نگرانی است که امنیت ناتو را تضعیف کند.
روز جمعه، سناتور کریس وَن هالِن، عضو دموکرات کنگره از ناحیه مریلند در یک توئیت نوشت:«این رفتار یک متحد نیست. اگر ترکیه عقب گرد نکند، جنگنده های «اف۳۵» به این کشور داده نخواهد شد. و هرگونه اقدام برای تعبیه سیستم «اس۴۰۰» روسیه، باید تحت قوانین آمریکا، با تحریم های فوری روبرو شود».
اما تحویل این سیستم تسلیحاتی که به مبلغ دو میلیارد و نیم دلار در سال ۲۰۱۷ سفارش داده شد، نماینده یک پیروزی استراتژیک و اقتصادی برای مسکوست که در تلاش تقویت صنایع تسلیحاتی خود و در عین حال تضعیف اتحاد ناتوست.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در سه سال گذشته، با استفاده از دلخوری های ترکیه در ارتباط با سیاست های آمریکا در مورد سوریه، و نیز نزدیکی روابطش با رهبران عرب حوزه خلیج فارس، با دقت هرچه تمامتر آنکارا را به مدار خود نزدیک کرده است.
سینان اولگِن، کارشناس امور ترکیه در بنیاد صلح بین المللی کارنگی، می گوید: «این فورمولی برای تحکیم روابط سیاسی ترکیه با روسیه در زمانی است که روابط با آمریکا در جهت مخالف حرکت کرده است».
مقامات آمریکا هشدار داده اند که اگر ترکیه سیستم متحرک پرتاب موشک های دفاعی «اس۴۰۰» را دریافت کند، این کشور را طبق قوانین کنگره مورد تحریم اقتصادی قرار خواهند داد و آن را از برنامه دریافت جنگنده های پیشرفته «اف۳۵» محروم خواهند کرد. اقتصاد ترکیه، در حال حاضر، به خاطر تورم پولی شدید و بیکاری منتج از قروض خارجی چشمگیر، تحت فشار است.
اما آقای اردوغان گفته است دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، به اندازه برخی از مقامات دستگاه رهبریش، مشتاق تنبیه ترکیه نیست.
در اوایل ماه جاری، از آقای اردوغان نقل شد که: «در مکالمات تلفنی من با او (دونالد ترامپ) و نیز در ملاقات هایی که تاکنون داشته ایم، به من نگفت که «ما شما را مورد تحریم قرار خواهیم داد».
خرید این سیستم دفاعی، به خودی خود، یک عامل تغییر استراتژی نیست. ترکیه تنها یکصد و بیست و هشت موشک دریافت می کند، اما آمریکا نگران است که پرسونل روسیه در لفافه کمک به تعبیه سیستم و آموزش گردانندگان آن، وارد بخش های نظامی ترکیه شده امنیت ناتو را تضعیف کنند. برخی منتقدین می گویند خرید این سیستم توانایی دفاعی ترکیه را تقویت نمی کند.
اقای اولگِن می گوید:« این (سیستم دفاعی موشکی روسیه) مفید نخواهد بود و خواست های امنیتی ترکیه را برآورده نمی کند. درست است که ترکیه نیاز دارد قابلیت های ملی حفاظت از خود را در مقابل حملات موشکی، بهبود بخشد، اما این جوابش نیست. سیستم «اس۴۰۰» را نمی توان در مقابله با این تهدید استفاده کرد».
دریافت این سیستم، همچنین، برای آقای اردوغان یک پیروزی سیاسی است که هنوز درد شکست حزبش در انتخابات شهرداری ها را حس می کند.
آیدن سِزِر، دیپلمات سابق ترکیه و نویسنده رسانه خبری «مدیا گونلوگو» می گوید: « در چند ماه گذشته، «اس۴۰۰» به صورت یک مسئله سیاسی برای اقای اردوغان درآمده بود. این برای اردوغان ابزاری مهم برای تحکیم حزب اش است».
مقامات ترکیه گله می کنند که سال هاست آنکارا در تلاش خرید پهباد و سیستم های دفاع موشکی از آمریکا بوده اما یا این تلاش ها بی نتیجه مانده یا خرید آن با شرایط نامطلوب همراه بوده است.
با توجه به وجود بی اعتمادی گسترده در ترکیه نسبت به آمریکا و این که این کشور ممکن است در مرحله ای در آینده ترکیه را هدف حمله قرار دهد، هم حامیان و هم مخالفان آقای اردوغان، از خرید یک سیستم دفاعی که بتواند با غرب مقابله کند، حمایت کرده اند. نظرخواهی ها نشان می دهد که چهل و چهار درصد مردم ترکیه در مقابل بیست و چهار درصد، از خرید این سیستم دفاعی حمایت میکنند.
نسل های گذشته ترکیه به یاد می آورند چگونه آمریکا این کشور را در سال های ۱۹۷۰ در ارتباط با قبرس مورد تحریم فروش اسلحه قرار داد و واشنگتن را در ارتباط با فروش اسلحه به دیده یک طرف قابل اعتماد نمی نگرند. چپ گراهای ترک هم خرید این سیستم را نوعی مقابله با امپریالیسم غربی تلقی می کنند.
آقای سِزِر گفت:«آن ها فکر می کنند این اقدام نوعی اعلام استقلال و حفاظت از ترکیه در مقابل قدرت های جهان از جمله ناتو و آمریکاست».
آقای اولگن ضمن اذعان «حمایت همه احزاب سیاسی» از خرید این سیستم گفت بسیاری از حامیان آن «متوجه بهایی که باید درمقابل دریافت این سلاح ها پرداخت، نیستند».
© The Independent
