۱۵ سال مجادله هسته‌ای، ۴۰ پرونده با اتهام جاسوسی

نازنین زاغری به بخش روان‌پزشکی بیمارستان امام منتقل شد

AFP

 

ریچارد رتکلیف، همسر نازنین زاغری و مدیر کمپین آزادی او اعلام کرده که این شهروند ایرانی- بریتانیایی از زندان به بخش روان‌پزشکی بیمارستان امام خمینی در تهران منتقل شده است.

رتکلیف که اخیرا در حمایت از اعتصاب غذای همسرش در زندان، روبروی سفارت ایران در لندن دست به اعتصاب غذا زده بود،، می گوید نازنین در بیمارستان تحت نظارت سپاه قرار دارد و تا کنون خانواده او موفق به ملاقات نشده‌اند.

نازنین زاغری کارمند بنیاد تامسون رویترز، از سال ۲۰۱۶ به اتهام جاسوسی در زندان به سر می برد و اخیرا در اعتراض به حبس غیر عادلانه خود به مدت دو هفته اعتصاب غذا کرده بود. ریچارد رتکلیف می‌گوید: نازنین امیدوار بود اعتصاب غذای‌اش مقام‌‌های ایرانی را تکان دهد و به نظر می‌رسد این این‌طور شده باشد.

انتقال زاغری از زندان به بخش روان‌پزشکی بیمارستان امام در حالی انجام شده که تنش‌ها بین تهران و لندن بر سر توقیف نفتکش‌ها افزایش یافته است.

آیت‌الله خامنه‌ای، رهبری جمهوری اسلامی روز سه شنبه بریتانیا را تهدید کرد که اقدام خصمانه این کشور را بی جواب نمی‌گذارد.

هفته گذشته نیز محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به پرسشی در مورد مبادله نازنین زاغری با نفتکش توقیف شده گریس-۱ در جبل الطارق، گفته بود چنین پیشنهادی مطرح نشده است.

البته او در سفر اردیبهشت ماه به نیویورک در جریان پیشنهاد مبادله زندانیان به نام این شهروند بریتانیایی اشاره کرده بود که بعدا آن را تکذیب کرد.

در همین حال جرمی هانت، وزیر امور خارجه بریتانیا و نامزد پست نخست وزیری انگلیس نسبت به وضعیت زاغری ابراز نگرانی کرده است. یک مقام وزارت امور خارجه انگلیس هم گفت، لندن در بالاترین سطح خواستار آزادی او است و تلاش می‌کند زمینه ملاقات خانواده نازنین را فراهم کند.

عباس عدالت یکی دیگر از ایرانی-بریتانیایی ها است که در آوریل ۲۰۱۸ به اتهام دست داشتن در شبکه نفوذ در ایران دستگیر شد و در ماه دستامبر به بریتانیا بازگشت. گزارش‌ها حاکی از ‌آن است که ارس امیری ایرانی- بریتانیایی نیز به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال زندان محکوم شده است.

پاریس از ایران توضیح می‌خواهد

البته بریتانیا تنها کشور عضو برجام نیست که در حال حاضر با پرونده حبس شهروندان خود در ایران دست و پنجه نرم می کند. امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه نیز خواستار دریافت توضیحی قانع کننده از ایران در مورد بازداشت فریبا عادلخواه شده که شهروند فرانسه است. خبرگزاری فرانسه به نقل از وزارت امور خارجه فرانسه گزارش داده که این کارشناس بنیاد مطالعات علوم سیاسی پاریس از زمان بازداشت از دریافت خدمات کنسولی محروم بوده است.

در بیانیه وزارت امور خارجه فرانسه آمده است:«از دولت ایران می‌خواهیم وضعیت فریبا عادلخواه را روشن کرده و دسترسی فوری او را به خدمات کنسولی فراهم کند».

به گزارش این خبرگزاری فرانسوی، عادلخواه ۶۰ ساله که تحقیقات گسترده‌ای روی موضوع ایران و اسلام شیعه داشته، احتمالا روز پنجم جولای بازداشت و به زندان اوین انتقال یافته است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

فرانسه به عنوان یکی دیگر از اعضای توافق هسته‌ای، در هفته‌های اخیر تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای برون رفت از بحران جاری بین ایران و آمریکا تشدید کرده است. مکرون می‌گوید با همتایان خود در تهران،واشینگتن و مسکو در تماس است.

بازداشت افراد با تابعیت‌های دوگانه به خصوص ایرانی‌های دارای تابعیت آمریکا و کشورهای اروپایی در دور قبلی افزایش تنش‌ها بین ایران و آمریکا و مذاکرات هسته‌ای سابقه دارد.

جیسون رضاییان، یکی از معروف‌ترین نمونه‌های بازداشت دو تابعیتی‌ها در زمان تشدید تنش‌ها است. او در آغاز مذاکرات علنی با آمریکا دستگیر و در روز اجرای برجام آزاد شد.

ده‌ها بازداشتی به جرم جاسوسی 

پس از علنی شدن فعالیت‌های هسته‌ای محرمانه ایران در سال ۲۰۰۲، روابط ایران و جامعه بین‌المللی روز به روز متشنج‌تر شد و در این فاصله ده‌ها دوتابعیتی و اتباع خارجی اغلب به جرم جاسوسی در ایران بازداشت شدند.

از سال ۲۰۰۳ تا کنون حدود ۴۰ تبعه خارجی یا دارای تابعیت دوگانه (اخبار رسمی) در ایران دستگیر شده‌اند که اغلب آنها شهروندان آمریکا، بریتانیا، فرانسه و کانادا بوده‌اند.

قبل از عادلخواه، نلی ارین، شهروند فرانسه در اکتبر ۲۰۱۸ به دلیل ورود غیر قانونی به ایران بازداشت و در فوریه همان سال آزاد شده بود. در سال ۲۰۰۹ نیز کلوتیلد ریس، دانشجوی فرانسوی در دانشگاه اصفهان به اتهام جاسوسی و شرکت در اعتراض‌های جنبش سبز بازداشت شد و در می ۲۰۱۰ با قرار وثیقه آزاد شد. در نوامبر ۲۰۰۵ هم دو شهروند فرانسوی و آلمانی به دلیل ماهیگیری در آب‌های ایران دستگیر شدند و حدود دو سال در ایران زندانی بودند.

اما فهرست شهروندان آمریکایی یا ایرانیان دارای تابعیت آمریکا بسیار طولانی‌تر است.

مایکل وایت، سرباز سابق آمریکایی که برای دیدار با نامزدش به ایران آمده بود، در مارس سال جاری به اتهام توهین به رهبری و به گفته وکیل‌اش انتشار عکس‌های شخصی در فضای مجازی، در مجموع به ۱۲ سال زندان محکوم شد.

ژیو وانگ، محقق دانشگاه پرینستون در آگوست ۲۰۱۶ به اتهام جاسوسی بازداشت شد و در جولای ۲۰۱۷ به ۱۰ سال زندان محکوم شد.

در اکتبر ۲۰۱۶، غلامرضا شاهینی از زندانی در ایران به لس‌انجلس تایمز گفت به دلیل همکاری با دولت خارجی در ایران بازداشت شده است.

سیامک و باقر نمازی هم در همان تاریخ و به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال زندان محکوم شدند. این در حالی است که در ژانویه ۲۰۱۶، همزمان با اجرای توافق هسته‌ای، پنج شهروند آمریکایی زندانی در ایران از جمله جیسون رضاییان، خبرنگار واشینگتن پست، آزاده شده بودند.

کیان تاجبخش دارای تابعیت امریکا در حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۰۹ بازداشت و به پنج سال زندان محکوم شد.

سه کوهنورد آمریکایی که در دوره احمدی نژاد آزاد شدند و نزار زاکا، شهروند لبنان و دارای اقامت آمریکا که اخیرا آزاد شد  بخش دیگری از فهرست طولانی اتباع خارجی یا دوتابعیتی بازداشت شده در ایران را تشکیل می دهند. پرونده رابرت لوینسون، کارمند سابق اف بی آی که در جزیره کیش ناپدید شده نیز همچنان باز است.

ایرانی- کانادایی‌ها هم در ۱۵ سال گذشته از روند بازداشت‌ها در ایران در امان نبوده‌اند. تازه‌ترین پرونده در این زمینه به کاووس سیدامامی، فعال محیط زیست مربوط می‌شود که پس از بازداشت به اتهام جاسوسی در زندان از دنیا رفت و دلیل مرگ او خودکشی اعلام شد. ۱۵ سال قبل از سید امامی، زهرا کاظمی، روزنامه نگار و عکاس دارای تابعیت کانادا در حین بازداشت در ایران به دلیل برخورد جسمی سخت با جمجمعه‌اش کشته شد.

هما رئوف، حمید قاسمی، حسین درخشان و مازیار بهاری دیگر کانادایی‌های ایرانی تباری هستند که در فاصله سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ به اتهام جاسوسی در ایران بازداشت شدند.

در این بین شش پاراگلایدرسوار اسلواک در می ۲۰۱۳ به اتهام عکسبرداری غیر مجاز در اصفهان بازداشت و در سپتامبر همان سال آزاد شدند.

در سال ۲۰۰۶ هم دو تبعه سوئیس با اتهام مشابه در قشم بازداشت و پس از یک سال آزاد شدند.