رویدادهای سال ۲۰۲۰ به گونه‌ای بی‌سابقه درسی بود برای همه که هیچ چیز را قطعی و تضمینی نپندارند. به عنوان عضوی از نسلی که با سفرهای هوایی ارزان بزرگ شده‌ام، وقتی دوم فوریه سال گذشته وارد پرواز شماره ۵۱ هواپیمایی دلتا از فرودگاه «هیت رو» (لندن) به «سالت لیک سیتی» (آمریکا) می‌شدم، قدر بختم را نمی‌دانستم. 

در آن روزها درباره یک ویروس جدید در چین گزارش تهیه می‌کردم که برای صنایع کشتیرانی در آسیا مشکل ایجاد کرده بود. حال برایم رویدادی در دوردست است. آن بامداد یکشنبه، در راه «یوتا سیتی» آفتاب روی بال بوئینگ ۷۶۷ بر فراز ایرلند شمالی، آتلانتیک شمالی، جنوب گرین‌لند و قطب کانادا می‌درخشید.  

در زمستان، پیش از عید کریسمس و سال نو، صندلی‌های بسیاری در قسمت «اکونومی» هواپیما خالی مانده بود.  

شرکت‌های هواپیمایی تقاضا برای پروازهای بین‌المللی را تضمین‌شده تلقی می‌کردند. آن‌ها بر این قائل بودند که اگر تعداد کافی مسافران حاضر به پرداخت پنج هزار دلار برای یک تخت در جلوی هواپیما (فرست کلاس) باشند، آن‌ها می‌توانند به آسانی صندلی‌های قسمت متوسط را به ۳۰۰ دلار برای پروازهای دوسره عرضه کنند. مسافران بخش اقتصادی حتی با آن نرخ اندک آن قدر کم بودند که به آسانی می‌توانستید صندلی‌های آن را برای خودتان تبدیل به تخت کنید.   

سفر بازگشت هم به همان اندازه راحت بود و در پرواز «ویرجین آتلانتیک» از میامی به لندن می‌توانستید بخوابید و از سرویس خوب، غذای لذیذ، یک لیوان شراب و یک خواب راحت لذت ببرید. 

درست یک ماه پس از آن، در روز ۶ مارس، سومین و آخرین پرواز طولانی من پرواز شبانه دیگری از «هیت رو» به جده در عربستان سعودی بود. 

تا آن هنگام، تعداد مسافران «غایب» در پروازهای بین‌المللی از تعداد کسانی که در فرودگاه حاضر می‌شدند، به دلیل نگرانی از شیوع سریع ویروسی به نام کووید-۱۹ بیشتر شده بود.   

نمی‌دانم چه تعدادی از خدمه حرفه‌ای و خوش‌خلق «بریتیش ار ویز» هنوز کار خود را حفظ کرده‌اند. من در راه جده در کناره دریای سرخ خواب راحتی کردم و بدون برخورد به مانع، به سرعت با روادید جدید کاری‌ام از گمرک گذشتم اما متوجه شدم استفاده از قطار سریع السیر به جده به مدینه برای خارجیان ممنوع شده است.

این نخستین مورد از ترتیبات جدید از جمله مسدود شدن کریدورهای هوایی عربستان به روی پروازهای بین المللی، لزوم ترکیب اتوبوس و تاکسی در این سفر عجیب و توسل به اشاره دست و نگاهداشتن خودروهای شخصی در جاده‌های اردن، اسرائیل و شبه جزیره سینا برای رسیدن به شرم الشیخ در مصر بود. این سفر کوتاهی در قاهره، سیئون و جزیره سقطرا در یمن (با پرواز جالبی بر فراز مدینه)، عدن و بازگشت به قاهره تکمیل شد.  

حال به روز ۱۷ مارس رسیده بودیم. دونالد ترامپ فرمان منع سفر مسافران بریتانیایی به ایالات متحده را امضا کرده بود. مطبوعات انگلیسی‌زبان مصر اشاره می‌کردند که کریدورهای هوایی کشور به زودی مسدود خواهند شد. 

با بسته شدن راه عبور بر صدها هزار نفر مسافر در مناطق تحت مقررات قرنطینه، هرج و مرج بر جهان سایه می‌افکند. 

شرکت هواپیمایی مصر برای پرواز آن روز بعدازظهر از قاهره به «هیت رو» جای خالی داشت که می‌توانستم با ۷۰۰ پوند خریداری کنم. در عمل این یک پرواز نه چندان طولانی میان یکی از عمده‌ترین شهرهای آفریقا به یک شهر اروپایی بود اما بهای این پرواز پنج‌ساعته به اندازه مجموع قیمت پرواز دوسره من بر فراز اقیانوس آرام و عربستان سعودی شد.   

از آن هنگام، بسیاری از دیگر شرکت‌ها هواپیمایی با افزایش تقاضا برای رسیدن به بریتانیا پیش از یک دور قرنطینه جدید، بهای بلیت‌هایشان را به گونه‌ای چشمگیر افزایش دادند و متهم به سودجویی شدند. خدا می‌داند شرکت هواپیمایی مصر در آن روز چه درآمدی داشت، اما بخت یارشان باد. عرضه خدمات جایی که همه مایل به سفر هستند، جای پاداش دارد. من نگران کارکنان و خدمه شرکت هواپیمایی هستم که در بهار، تابستان، پاییز و نیمی از زمستان هیچ عایدی نداشته‌اند. 

از ژانویه سال گذشته، صنایع هوایی در سطح بین‌المللی تحت فشار مضاعف بوده‌اند. به گزارش «سیریوم» تا ۲۵ آوریل ۲۰۲۰ هشتاد و شش درصد از تعداد پروازهای مسافری کاسته شد. 

هنگامی که سرانجام پروازهای طولانی در سطحی قابل قبول از سرگرفته شود، تقاضا برای آن کاملا متفاوت خواهد بود. در ابتدا، فاصله‌بندی قابل ملاحظه در جلوی هواپیما درنظر گرفته خواهد شد. با نگاهی به بهار آینده، بهای بلیت هواپیما در بخش درجه یک از ده تا پانزده برابر بلیت‌های ارزان‌قیمت در گذشته به تنها دویا سه برابر آن افت کرده است.  

من سال ۲۰۲۱ را با اجتناب از رزرو بلیت هواپیما – چه پرواز کوتاه و چه طولانی – آغاز کرده‌ام. به عنوان شهروند انگلستان که در قرنطینه رده ۴ قرار دارد، چشم‌اندازی برای پرواز برای دست کم دو ماه آینده نمی‌بینم. اما هنگامی که سرانجام هواپیماها به پرواز دربیایند، قدر هر لحظه آن را خواهم دانست.