به‌نظر می رسد در آستانه دهمین سال آغاز جنگ داخلی در لیبی، بازیگران سیاسی و نظامی این کشور به راه‌حلی برای کاهش اختلافات و تشکیل یک دولت فراگیر نزدیک شده‌اند.

روز گذشته استفانی ویلیامز، نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در مناقشه لیبی گفت که کمیته مشورتی که بخش کوچکی از مجمع ۷۵ نفره گفتگوی لیبی است به سازوکار مشخصی برای ایجاد دولت انتقالی و تشکیل کابینه تا برگزاری انتخابات آزاد دست یافته‌اند.

همچنین در این سازوکار قرار شده تا آتش‌بس موقت که از ژوئن امسال برقرار شده به صورت دائم درآید و اختلافات بر سر مسائل اقتصادی که عمدتا مربوط به کنترل میادین نفتی است نیز برطرف شود.

فردا مجمع ۷۵ نفره گفتگوهای لیبی به صورت غیرحضوری تشکیل جلسه می‌دهد تا به این سازوکار رای بدهد.

درصورت همراهی مجمع گفتگوهای لیبی، دولت انتقالی در ۱۰ ماه آینده و همزمان با روز استقلال لیبی تشکیل می‌شود تا زمینه برگزاری انتخابات و تشکیل دولت قانونی و فراگیر را فراهم کند.

استفانی ویلیامز سازوکار پیشنهادی کمیته مشورتی که دیروز حاصل شده است را «بهترین سازش ممکن» اعلام کرد و گفت که این روش می‌تواند به تعیین دولت انتقالی «طی چند هفته» منجر شود.

از سال ۲۰۱۱ و پس از آنکه معمر قذافی، دیکتاتور لیبی در نتیجه بهار عربی و البته حمله هوایی ناتو از قدرت به زیرکشیده و کشته شد، این کشور صحنه درگیری و نزاع میان دو جبهه در شرق و غرب این کشور بوده است.

سه سال پس از سرنگونی قذافی این دو بخش سروشکل مشخص‌تری یافتند و هر کدام از این دو بخش حامیان بین‌المللی مخصوص به خود را یافت. اختلافات داخلی و دخالت بازیگران خارجی در ۶ سال گذشته این کشور را عملا دوپاره کرده است.

در غرب کشور و شهر طرابلس دولت وفاق ملی حکمرانی می‌کند و در شرق کشور و شهر مهم بنغازی، نیروهای ارتش ملی.

ریاست دولت وفاق ملی برعهده فایز السراج است و ارتش ملی را خلیفه حفتر یک نظامی کهنه‌کار لیبیایی اداره می‌کند.

گرچه اختلافات دو جبهه پوششی از منازعات سیاسی و جدال‌های ایدئولوژیک دارد ولی مهم‌ترین موضوع مورد اختلاف نحوه کنترل عواید مالی ناشی از فروش نفت و اداره میادین نفتی است.

جامعه جهانی و سازمان ملل دولت وفاق ملی فایز السراج را به رسمیت می‌شناسد و ترکیه نیز حامی جبهه غربی است. در مقابل اماراتُ مصر و روسیه به جبهه شرقی متمایلند و از خلیفه حفتر حمایت می‌کنند.

دو جبهه شرقی و غربی متشکل از گروه‌های سیاسی و بازیگرانی است که در یک ائتلاف سیاسی ناپایدار میان این لیبی دوپاره شده حرکت می‌کنند.

در تابستان امسال در نتیجه فشارهای بین‌المللی و البته نقش‌آفرینی سازمان ملل، آتش‌بس موقت میان شرق و غرب برقرار شد تا فرصت برای گفتگو و تفاهم فراهم شود. در میانه منازعات چندین گفتگوی ناموفق به رهبری سازمان ملل در شهر ژنو سوییس برگزار شده بود که هیچ‌کدام به نتیجه ملموسی دست نیافتند.

نهایتا با تشکیل مجمع گفتگوهای لیبی در تونس که متشکل از ۷۵ چره سیاسی و نظامی متنفذ این کشور است قرار شد به فرمولی برای تشکیل دولت فراگیر دست یابند.

کمیته مشورتی که متشکل از نمایندگان این مجمع است اکنون به یک راه‌حل دست یافته و این برعهده مجمع گفتگوها است که درباره این فرمول تصمیم‌بگیرد.

به‌رغم پیشرفت قابل ملاحظه‌ای که روز گذشته به دست آمده است این کشور هنوز راهی دشوار تا دستیابی به حکومتی فراگیر دارد. ترکیب خطرناک منافع اقتصادی متضاد، اختلافات سیاسی و البته مداخله بازیگران بین‌المللی چشم‌انداز دستیابی به آرامش در این کشور جنگ‌زده را مبهم کرده است.