جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، روز پنجشنبه، ضمن بازدید از وزارت خارجه، اولین سخنرانی عمده خود را درباره سیاست خارجی انجام میدهد. به گفته جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، بایدن در مورد «بازیابی نقش آمریکا در جهان» و بازگشت سیاست خارجی ارزشمحور به آمریکا سخنرانی میکند.
به گزارش رسانههای آمریکایی، بایدن در کنار آنتونی بلینکن، وزیر خارجه خود، بر اهمیت دیپلماسی در چشمانداز سیاست خارجی خود تاکید خواهد کرد. این اولین بازدید رئیسجمهور جدید از وزارتخانهها است و همین نشان میدهد که وزارت خارجه و ۷۰ هزار کارمند آن برای او جایگاهی ویژه دارند. دونالد ترامپ تنها یک سال پس از به قدرت رسیدن از وزارت خارجه بازدید کرد و آن هم پس از آنکه اولین وزیر خود، رکس تیلرسون، را اخراج کرده بود. باراک اوباما تنها در سال ۲۰۱۱ (یعنی سه سال پس از به قدرت رسیدن) در این وزارتخانه سخنرانی کرد.
یک مقام ارشد کاخ سفید به شبکه «ایبیسی» گفت بایدن در جریان این بازدید چند فرمان اجرایی نیز امضا خواهد کرد.
خانم ساکی روز سهشنبه گفت، بایدن در ضمن «از مردان و زنانِ عرصه امنیت ملی بهدلیل خدماتی که به کشورشان ارائه میدهند، تشکر خواهد کرد.»
بلینکن پیش از این گفته بود که هدفش «بازسازی روحیه و اعتماد» در وزارت خارجه است. او گفته بود: «این از اولویتهای من است چون برای قوی بودن آمریکا در جهان به وزارتخانهای قوی نیاز داریم.» وزیر جدید در ضمن گفته بود تلاش خواهد کرد به چهره وزارتخانه تنوع جنسیتی و قومی-نژادی بیشتری ببخشد. تا همین الان این را در برخی انتصابهای عالی عرصه دیپلماسی میبینیم. از هفت انتصاب ارشد این عرصه تا بهحال پنج مورد به زنان و سه مورد به زنان رنگینپوست رسیده است. از جمله لیندا توماس گرینفیلد، دیپلمات باسابقه آفریقاییتبار که به سمت نامزدی آمریکا در سازمان ملل منصوب شده است.
در طول چهار سال زمامداری دونالد ترامپ، بودجه وزارت خارجه کاهش یافته و برخی از مهمترین اقدامات دیپلماتیک دولت خارج از چارچوب این وزارتخانه انجام شدند. شبکه «ایبیسی» ضمن اشاره به تضعیف روحیه برخی دیپلماتها در دوران ترامپ نوشت: «بسیاری از اقدامات اولیه و پیغامهای بایدن و بلینکن مورد استقبال قرار گرفتهاند اما برخی کارمندان وزارت خارجه نگران این هستند که دیپلماتهای حرفهای این وزارتخانه در این دولت نیز در حاشیه قرار بگیرند.» منظور از دیپلماتهای حرفهای کسانی هستند که سلسله مراتب وزارت خارجه را طی میکنند و با آنها که با انتصاب سیاسی سر کار میآیند تفاوت دارند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بایدن برخی سمتهای مهم را به منصوبین سیاسی داده، مثلا با انتصاب راب مالی به عنوان فرستاده مسئول ایران. اما انتظار میرود او در سخنرانی روز پنجشنبه چند دیپلمات حرفهای را به سمتهای مهم منصوب کند. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه، روز سهشنبه اولین نشست خبری خود را برگزار کرد و گفت «هیچ شکی نیست» که برخی «دیپلماتهای حرفهای مورد احترام به برخی از ارشدترین مقامهای وزارت خارجه» منصوب خواهند شد.
یکی از سنتهای مورد انتقاد روسای جمهور این است که برخی حامیان ثروتمند خود را به مقام سفارت منصوب میکنند. الیزابت وارن، سناتور چپگرا و نامزد ریاستجمهوری، قول داده بود به این سنت پایان ببخشد اما بایدن چنین قولی نداده است.
این سخنرانی اول قرار بود روز دوشنبه صورت بگیرد ولی بهدلیل طوفان برفی در شرق آمریکا (از جمله واشنگتن) به تاخیر افتاد.
بایدن در روزهای گذشته کودتا در میانمار را محکوم کرده و خواهان بازگشت آن کشور به دموکراسی شده است. او در ضمن از روسیه خواسته آلکسی ناوالنی، آشناترین چهره اپوزیسیون در آن کشور، را آزاد کند. دستگیری ناوالنی باعث درگرفتن اعتراضاتی در سراسر روسیه به حکومت رئیسجمهور، ولادیمیر پوتین، شده است.
بایدن در همین کمتر از یک ماه که از دولتش میگذرد رویکردی بسیار متفاوت از ترامپ داشته است. رئیسجمهور دموکرات در سخنرانی مراسم تحلیف خود گفت: «ما میتوانیم بار دیگر آمریکا را به نیروی اصلی خیر در جهان تبدل کنیم.»
او آمریکا را به سازمانها و توافقهایی که ترامپ از آنها خارج شده بود (از توافق اقلیمی پاریس تا سازمان جهانی بهداشت) بازگردانده است. انتظار میرود برخی از اقدامات مایک پمپئو، وزیر خارجه قبلی، نیز مورد بررسی قرار بگیرند. یک منبع نزدیک به بلینکن به «ایندیپندنت فارسی» گفت، بلینکن احتمالا گروه شبهنظامی حوثیهای یمن را از فهرست سازمانهای تروریستی خارج میکند. منتقدین این تصمیم میگویند از آنجا که حوثیها عملا قدرت را در بخشهای مهمی از یمن، از جمله پایتخت این کشور، صنعا، به دست دارند، این تصمیمِ پمپئو میتواند باعث شود ارسال کمکهای بشردوستانه به این کشورِ جنگزده به مشکل بربخورد.
سیاستهای مهمتر ترامپ که احتمال دارد بایدن در آنها تغییر رویه دهد از این قرارهستند: فروش سلاح به عربستان سعودی و امارات متحده عربی و ماهیت روابط واشنگتن با این دو کشور. تعرفههای اعمالشده بر چین. کاهش نیروهای آمریکایی در افغانستان و قرار دادن کوبا در فهرست دولتهای حامی تروریسم (که در پی عادیسازی روابط دو کشور در زمان اوباما صورت گرفت.)
چگونگی ایجاد توازن بین سیاست خارجی و داخلی نیز از چالشهای مهم بایدن خواهد بود. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، هفته گذشته گفت: «سیاست خارجی، سیاست داخلی است و سیاست داخلی، سیاست خارجی. واقعیت این است که در حال حاضر بنیادیترین چالش امنیت ملی پیش روی آمریکا احیای داخلی و رسیدگی به امور کشور خودمان است.»