گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان، هشدار می‌دهد که اگر دولت اشرف غنی تمام ماده‌های موافقت‌نامه صلح با حزب اسلامی را اجرایی نکند، افراد او ارگ ریاست جمهوری را محاصره خواهند کرد و به حکومت اشرف غنی پایان خواهند داد.

آقای حکمتیار که سال‌ها علیه دولت مرکزی این کشور شوریده و دست به سلاح برده بود، سرانجام در پی امضای پیمانی که برای افراد او مصونیت، کار و مسکن وعده می‌دهد، از خشونت دست کشید، از پناهگاهش بیرون آمد، و ساکن کابل شد.

اما جز چند مورد، از جمله حذف نام حکمتیار از فهرست سیاه افراد تحت تعقیب جامعه جهانی، بسیاری از مواد این توافقنامه که در سپتامبر ۲۰۱۶ بین حکمتیار و اشرف غنی امضا شد، اجرایی نشده است. رابطه حکمتیار با ارگ نیز روز به روز به وخامت گراییده است.

این رهبر مجاهدین ضدشوروی، امروز به مناسب سالگرد خروج ارتش سرخ از افغانستان، در میان هوادارانش گفت: «به مزدوران ارگ هشدار می‌دهم که اگر تمام زندانیان ما فورا بدون استثنا و بدون قید و شرط آزاد نشوند و مامورین و مجاهدین و افسران ما طبق معاهده مدغم نشوند، مهاجرین در شهرک‌ها جا‌به‌جا نشوند و دیگر بندهای معاده تطبیق نشود، ارگ را محاصره می‌کنیم که حکومتداری سیاه مفسدین تمام شود و مردم از شر آنها خلاص شوند.»

هرچند گلبدین حکمتیار نه وزن، نه محبوبیت و نه مشروعیت دوران گذشته را دارد و افغانستان نیز کشور دوران شوروی نیست، این تهدید را نمی‌توان دست‌کم گرفت، چراکه با وجود تغییرات شگرف، امروز هم چالش‌های فراوانی گریبانگیر دولت افغانستان است که ثبات آن را در مخاطره قرار داده است.

طالبان که براساس گزارش خبرگزاری پژواک بر ۵۲ درصد قلمروی کشور حاکمیت دارد و وارد مذاکره برای تغییر نظام شده‌است، مورد حمایت پاکستان است.

این گروه فشارهای نظامی بر دولت افغانستان را تشدید کرده است و می‌کوشد چنین پیام دهد که دولت کابل در آستانه فروپاشی است. از سوی دیگر، اسلام‌‌آباد اخیرا از دیگر رهبران سیاسی افغانستان، از جمله گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی، کریم خلیلی، رهبر حزب وحدت اسلامی، و میررحمان رحمانی، رئیس مجلس، در خاکش پذیرایی کرده است و بر «راه‌حل صلح‌آمیز» مسئله افغانستان و کار با طالبان تاکید کرده است.

برخی از این مقام‌ها، از جمله رئيس پارلمان کشور، بعد از بازگشت از پاکستان آشکارا از براندازی حکومت اشرف غنی و ایجاد دولت موقت برای تقسیم قدرت با پارلمان اعلام پشتیبانی کرده‌اند.

گلبدین حکمتیار از همان دوران نوجوانی رابطه تنگاتنگی با دستگاه قدرت در پاکستان داشته است و بدون شک خود را از متحدان استراتژیک پاکستان می‌داند.

شاید در این چارچوب است که نباید از اظهارات اخیرش مبنی بر محاصره ارگ به سادگی گذشت.

او در چهار سال گذشته که ترک شورش کرده است، گردهمایی‌هایی در کابل و دیگر نقاط کشور برگزار کرده است که در آن صدها عضو حزب اسلامی شرکت داشته‌اند. او هواداران پروپاقرصی نیز در میان گروه‌های اسلامگرا دارد که با شعارهای بلند اللهُ اکبر، از موضع‌گیری حکمتیار پیروی می‌کنند.

ایجاد هر گونه هرج و مرج سیاسی حتی در یک دایره کوچک، به شدت حس بی‌اعتمادی را در میان مردم نسبت به دولت افزایش خواهد داد و به دیگر گروه‌های اسلامگرای نزدیک به طالبان و پاکستان فرصت خواهد داد که از در تقابل با دولت خود درآیند.

چند تظاهرات اخیر نیز که هواداران میررحمان رحمانی، رئیس مجلس، در انتقاد از دولت و دفاع از موضع رحمانی در جنوب و شمال کشور برگزار کرده‌اند، نشانه‌های از حرکتی است که می‌تواند زمینه اختلافات داخلی را گسترش دهد و به فروپاشیِ از درونِ نظام، کمک کند.

افغانستان در دهه ۹۰ میلادی و در پی خروج ارتش سرخ و قطع حمایت‌های مسکو از دولت کابل نیز با فروپاشی از درون مواجه شد که به سرنگونی دولت دکتر نجیب‌الله، تصرف کابل به دست مجاهدین، و جنگ‌های داخلی خونین منجر شد.

حکمتیار که چند دهه است عطش رسیدن به ارگ را در سینه دارد، یک طرف اصلی بحران چند ساله افغانستان است و چند تجربه سقوط دولت مرکزی را سپری کرده است.

با این حال، امید دولت مرکزی افغانستان که تهدیدهای حکمتیار را بااساس می‌داند، به حمایت جامعه جهانی برای حفظ توازن قوا در این کشور دوخته شده است.

دواخان مینه‌پال، معاون سخنگوی اشرف غنی، در واکنش به سخنان حکمتیار می‌گوید: «نظام کنونی بر اساس اراده‌ ملت به میان آمده است و مشروعیت ملی و بین‌المللی دارد. مردم به دلیل تجربه‌ تلخ گذشته، در حمایت از این نظام ایستاده‌اند و به هیچ کسی اجازه نمی‌دهند که با زور بر آن‌ها حکومت کند و داخل ارگ شود.»