مواد مورد مصرف‌شان «شیشه» است. کم‌هزینه‌تر از سایر مخدرهاست و چنان که گفته می‌شود، راحت‌تر و سریع‌تر از بقیه انواع مواد مخدر هم به دست مصرف کننده می‌رسد؛ حدود ۳۰ دقیقه بعد از تماس. مخدری که زنانه شده است و بیشتر مشتریان آن را زنان تشکیل می‌دهند.

زنانه شدن مصرف مواد مخدر در ایران به این معنی است که افزایش آمار مصرف‌کنندگان مواد مخدر و کاهش سن مصرف مواد در زنان، به مرحله هشدار رسیده‌است.  تحقیقات مراکز درمانگر نشان می‌دهد که گرایش زنـان در ایـران به شـروع مصرف موادمخدر، با مواد مصنوعی و خطرنـاک جدیـد آغاز می‌شود.

ولی همه مصرف کننده‌ها الزاماً معتاد نیستند. بعضی‌شان هم «تستر»ند. یعنی امتحان کننده مرغوبیت و اثر مواد مخدر، و تخصص‌شان هم «تست» شیشه است. «تستر» بودن قانون مخصوص خودش را دارد. باید مصرف کننده نباشند، ولی حتما جوان باشند. به گفته یک کارشناس و پژوهشگر اعتیاد، عموما سن تستر‌ها پایین و در حدود ۲۰ سال است و معمولا تستر سی‌ساله وجود ندارد. مرگ و میر هم در میان تستر‌ها بالاست، چون این افراد موادمخدر با درصد‌های مختلف را مصرف می‌کنند. به گفته سعید صفاتیان، «ممکن است تستر، در یک بار هروئین ۳۰ درصد استفاده کند و در بار بعدی هروئین ۱۰۰ درصد و این موضوع ممکن است ضربه شدیدی به این افراد وارد کند و گاهی باعث مرگ آن‌ها شود. اگر هم این افراد زنده بمانند، درگیر اعتیاد می‌شوند و معمولا اعتیاد آن‌ها سنگین است.»

توزیع کننده‌ها یا «سرپل‌»ها، بهترین مواد را به تسترها می‌دهند. وبسایت فرارو در گزارشی از سرگذشت یک زن مصرف کننده که قبلا تستر شیشه بوده است، می‌نویسد: «چند نوع مواد داریم. پنتو یک نوع از شیشه است، سرگل مواد هم داریم. همچنین پخت اول، پخت دوم و پخت سوم هم داریم. برخی از بار‌ها هم بار نباتی هستند و این‌ها همه در رده شیشه و آمفتامین‌ها هستند.» موضوع گزارش، بیشتر داستان زندگی زن جوان ۲۴ ساله‌ای است که تستر شیشه بوده است بعد مصرف کننده شده و الان روزهای ترک مصرف مخدر را تجربه می‌کند. 

می‌گوید زمانی که تستر بوده، بهترین مواد را مصرف می‌کرده و به همین دلیل از مواد خوشش آمده‌ و مصرفش بیشتر شده‌است. او قانون تسترها را چنین تشریح می‌کند: «قانون تستر این است که فرد تستر معتاد نباشد، در آشپزخانه هنگام پخت (آماده‌سازی مواد)، شیشه را روی تستر‌ها برای موارد مختلف، مانند روابط جنسی، تاثیر برخواب و بیداری، تمرکز و غیره آزمایش می‌کردند. ما موش آزمایشگاهی بودیم و بعد قیمت شیشه را نسبت به حال تستر‌ها قیمت‌گذاری می‌کردند. البته پخت مواد در یک مکان مشخص نیست و هر دفعه در مکان‌های مختلفی مواد پخت می‌شد و ما را برای تست به آنجا می‌بردند.»

یک کارشناس و پژوهشگر اعتیاد درباره تسترها می‌گوید، در مورد زنان انگیزه مالی مطرح است و در مورد مردان، بهانه افزایش قدرت بدنی. برخی هم در مهمانی‌ها و جمع‌های دوستانه برای کنجکاوی امتحان می‌کنند و به مرور مصرف کننده می‌شوند. به گفته سعید صفاتیان، تستر‌ها عموما افراد جوان و سرحالی هستند که قدرت بدنی خوبی دارند، ولی چون چندین مواد مخدر را تجربه می‌کنند، زود شکسته می‌شوند و مدت کوتاهی تستر می‌مانند. 

آقای صفاتیان همچنین با بیان این که افراد شاخص در یک گروه سنی یا جمع خاصی به عنوان تستر از سوی فروشنده‌های مواد مخدر انتخاب می‌شوند، می‌گوید: «قاچاقچی می‌خواهد ماده اولیه را بسنجد و در عین حال بازاری برای فروش آن داشته باشد. بنابراین همیشه به سراغ فردی می‌رود که فرد شاخصی است و دیگران ممکن است از او الگو بگیرند و مواد قاچاقچی هم از این طریق به فروش می‌رسد.» 

گاهی درد را از هر طرف که بنویسی، درد نیست. افراد هر طبقه اجتماعی، هر یک به گونه‌ای درد را احساس می‌کنند. برای زنانی که فقر و ناچاری آن‌ها را به سمت شغل‌هایی که تخصص خاصی نیاز ندارد و تنها سرمایه آنان را که از دید جامعه زیبایی و بدن آنان است تصاحب می‌کند، این شغل درآمدزایی خوبی دارد. هرچند اعتیاد میان مردان بیشتر است و تعداد تسترهای مرد هم بیشتر از زنان است، ولی به گفته این درمانگر، بیشتر زنان برای کسب درآمد تستر، و سپس به مرور معتاد می‌شوند. 

شاید به همین دلیل است که لیلا ارشد، مدیر و موسس «خانه خورشید» که از شناخته شده‌ترین نهادهای فهال در حوزه زنان معتاد است، می‌گوید: «اعتیاد انتخاب زنان نیست، سرنوشت آن‌هاست.» 

مانند بسیاری از دیگر حوزه‌های آسیب‌های اجتماعی، آمار دقیقی از جمعیت زنان معتاد در ایران در دست نیست. بر اساس برخی پژوهش‌ها، ۷ تا ۱۰‌درصد جمعیت معتاد کشور را زنان تشکیل می‌دهند. به گفته فاطمه رضوان مدنی، رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد، در تازه‌ترین آمار، ۹ درصد از معتادان کشور را زنان تشکیل می‌دهند. 

به گفته فاطمه رضوان مدنی، شایع‌ترین علت اعتیاد در زنان، وجود همسر معتاد، والدین معتاد، و در نهایت دوستان معتاد است. به تازگی هم از طریق آرایشگاه‌ها یا مکان‌های مشابه بحث تاثیر استفاده از مواد روانگردان در کاهش وزن یا کمک به سفیدی پوست، مطرح شده است که میان زنان تاثیرگذار بوده‌ است. 

پرویز افشار، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، در سال ۱۳۹۷ اعلام کرد:‌ «آمار‌های رسمی حکایت از آن دارد که ۲ میلیون و ۸۰۸ هزار نفر مصرف کننده مستمر مواد مخدر در کشور وجود دارند و بخشی از این مصرف کنندگان زنان هستند و از سال ۹۰ اعتیاد در جمعیت زنان دو برابر شده و به ۱۰ درصد رسیده است.»

به گفته پرویز افشار، در سال ۱۳۸۰، از مجموع معتادان کشور حدود ۵ درصد را زنان تشکیل می‌دادند، اما این رقم در سال ۱۳۹۰ دو برابر شده و به ۱۰ درصد رسیده‌ است. این مقام دولتی هشدار داد که زنگ خطر به صدا درآمده و اعتیاد در حال زنانه شدن است. 

بنا به اظهارات آقای افشار، فروشندگان ماده مخدر شیشه، با تبلیغات بر مسایلی که زنان روی آنها حساس هستند، همچون لاغری، تناسب اندام و افزایش تمرکز، مشتریان خود را پیدا‌ می‌کنند و به همین دلیل جامعه با افزایش مصرف ماده مخدر شیشه در زنان روبه‌رو شده است. 

در اردیبهشت امسال نیز فرزانه سهرابی، معاون اجتماعی موسسه کادراس، در گفت‌وگو با ایسنا، اعلام کرد که تحقیقات ۱۵ سال اخیر نشان می‌دهد که میزان گرایش زنان به اعتیاد تقریبا دو برابر شده است. او الگوی مصرف در زنان را تغییر از مواد سنتی به مواد صنعتی و روانگردان عنوان کرد. به گفته سهرابی، به تازگی تغییر الگوی مصرف به گل و حشیش نیز در بین زنان دیده شده‌ است. گفته می‌شود که مصرف گل و حشیش در سال‌های اخیر میان دانشجویان دختر نیز افزایش یافته است.

به گفته او، وابستگی زنان به مواد مخدر سریعتر از مردان رخ می‌دهد: «زنان طی دو سال مصرف مواد مخدر به طور کامل به آن وابسته می‌شوند، این درحالی‌ست که این اتفاق در مردان طی هشت سال رخ می‌دهد.»

معاون اجتماعی موسسه کادراس می‌افزاید: «تحلیل آمارها نشان می‌دهد که درصــد بــالایی از زنــان مصرف‌کننده به مصرف شیشه، کراک، شیشه-تریـاک و شیشه-‌هـروئین روی آورده‌اند؛ یه این معنا که بـیش از نیمی از زنـان مصرف‌کننده مواد مخدر، یعنی ۵۱ درصد آنان، از مواد جدید و ظاهراً خطرناک‌تری استفاده می‌کنند.»

به گفته فرزانه سهرابی،  میانگین سن اعتیاد میان زنان در ایران ۲۰ تا ۳۶ سال است که اغلب آنها مواد مخدر تریاک، شیشه، الکل، و کراک استفاده می‌کنند. ۴۹ درصد از زنان مصرف‌کننده مواد مخدر و روان‌گردان‌ها نیز کمتر از ۳۵ سال سن دارند.

چطور از شیشه پاک می‌شوند؟

ماده مخدر شیشه به دلیل ایجاد اختلالات مغزی در افراد مصرف کننده، موجب بروز رفتارهای نامتعارف در آنان می‌شود. خود مصرف کننده‌ها اما می‌گویند مصرف شیشه خوشحالی زایدالوصفی نصیب‌شان می‌کند که مدام به دنبال تکرار آن حال خوبند. بسیاری از آنان ادعا می‌کنند که با مصرف آن ماده مخدر توانایی بدنی‌شان افزایش می‌یابد، ولی درمانگرها خلاف این نظر را دارند و می‌گویند مصرف کنندگان شیشه به نشانه‌هایی مانند هذیان‌گوییو توهم‌های ناشی از مصرف آن دچار می‌شوند و عمدتاً هم سرنوشت بدی دارند.

مانند هر اعتیاد دیگری و شاید دشوارتر از برخی مواد دیگر، پاک شدن از مصرف شیشه و ترک آن هم آسان نیست. اگر فردی مدت طولانی مصرف کننده شیشه بوده باشد، پس از قطع مصرف، در روز‌های اول احساس ولع و میل شدیدی به مصرف دارد. باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از یک روانشناس و درمانگر اعتیاد می‌نویسد، فرد معتاد به شیشه که قصد ترک آن را داشته باشد، همراه با آن نیاز و ولع، اضطراب، افسردگی و بی‌قراری شدیدی را نیز تجربه خواهد کرد. به گفته او، ترک اعتیاد به ماده مخدر شیشه روش واحدی ندارد و بسته به شرایط بیمار متفاوت است.