فدراسیون فوتبال ایران در سال ۱۹۴۸ یعنی ۷۳ سال قبل به عضویت فیفا در آمد و از سال ۱۹۵۴ تلاش برای پیوستن به کنفدراسیون فوتبال آسیا را آغاز کرد؛ عضویتی که در سال ۱۹۵۸رسما پذیرفته شد!

از آن روز تا کنون ایران در چهارده دوره پیاپی جام ملت‌های آسیا و ۵ دوره جام جهانی حضور داشته و رکورددار تعداد بازی، برد و گل زده در جام ملت‌های آسیا است.

همچنین فدراسیون فوتبال ایران در سال‌های ۱۹۶۸ و ۱۹۷۶ میزبان مسابقات آسیایی بوده است.

رخدادی که از آن سال تا کنون هرگز تکرار نشده و ایران نتوانسته میزبانی مسابقات بزرگ آسیایی را از آن خود کند.

حدود دو سال پس از آخرین میزبانی ایران در آسیا؛ انقلاب اسلامی پیروز شد و کمتر از دو سال پس از آن جنگ ایران و عراق مانع از دستیابی به این مهم بود.

پس از جنگ نیز میزبانی ایران از تیم‌های آسیایی به مسابقات باشگاهی و میزبان بازی‌های تیم ملی در مسابقات مقدماتی جام‌های جهانی محدود بوده است.

ولی در همه این سال‌ها وزرای ورزش و جوانان؛ همچنین روسای فدراسیون فوتبال در دوره‌های مختلف، از تلاش ایران برای دریافت امتیاز میزبانی جام ملت‌های آسیا سخن گفته‌اند!

در دو سال گذشته نیز بحث میزبانی چند تیم حاضر در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر مطرح شده است!

یکی از وعده‌های ثابت کاندیداهای تصدی پست ریاست فدراسیون فوتبال ایران در سه دهه گذشته، تلاش برای کسب امتیاز میزبانی جام ملت‌های آسیا بوده است.

وعده‌ای که تا به امروز هرگز عملی نشده و دلایل آن نیز از سوی روسای بر مسند نشسته، سیاسی، دشمنی AFC با ایران و نفوذ مبتنی بر ثروت کشورهای عربی بر کنفدراسیون فوتبال آسیا عنوان شده است.

این بهانه‌تراشی‌ها تا جایی پیش رفته که چندی قبل «علی کفاشیان» عدم موافقت با میزبانی تیم ملی ایران در بازی‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر را به کشته شدن «قاسم سلیمانی» و سرنگونی هواپیمای اوکراینی توسط سپاه رابط داد و گفت این نتیجه سیاه‌نمایی امنیتی رسانه‌های خارج از کشور است و باز بر کلیدواژه سیاسی بودن تصمیمات تاکید کرد!

چندی بعد محمد دادکان، رییس پیشین فدراسیون فوتبال ایران، صحبت‌های علی کفاشیان در خصوص سیاه‌نمایی امنیتی را تایید کرد ولی مقصر این سیاه‌نمایی را نه رسانه‌ها، بلکه مسئولین ورزش کشور و فدراسیون فوتبال دانست!

وی با اشاره به تعطیلی‌های پی‌درپی لیگ به بهانه نبود امنیت و جابه‌جایی برخی بازی‌ها از شهری به شهر دیگر به بهانه عدم توانایی نیروهای امنیتی در کنترل تماشاگران، فدراسیون و وزارت ورزش را تایید‌کننده ناامنی در ایران دانست!

شهاب‌الدین عزیزی ‌خادم، رئیس جدید فدراسیون فوتبال ایران، نیز همچون روسای پیشین واکنشی مشابه به سلب امتیاز میزبانی ایران در رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر داشت و این تصمیم را ظلم به فوتبال ایران عنوان کرد.

عزیزی ‌خادم از ورود مجلس شورای اسلامی و تلاش‌های دیپلماتیک برای حل این مشکل خبر داد و تلویحا به ناتوانی فدراسیون در یافتن راهی برای خروج از این بحران اشاره داشت!

عزیزی ‌خادم در اظهار نظری جنجالی گفت شیخ سلمان، رییس کنفدراسیون فوتبال آسیا، از لغو میزبانی ایران بی‌خبر بوده است! صحبتی که خیلی زود در روز بازی ایران و سوریه مجبور به تکذیب آن شد.

نکته این جاست که کلیت این اظهار نظرها، نگاه سیاسی فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا به فوتبال ایران را تایید می‌کند!

اما آیا واقعا مشکل ناکامی ایران در میزبانی بازی‌های بزرگ، مشکل ناامنی است؟! آیا فیفا و AFC به واسطه نفوذ کشورهای عربی و قدرت اقتصادی آنها روی حق ایران خط کشیده‌اند؟

نامه اخیر AFC به فدراسیون فوتبال ایران و شرح دلایل عدم موافقت با میزبانی این کشور در دور برگشت مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، زاویه جدیدی به پاسخ این پرسش داد!

AFC دلیل عدم موافق با میزبانی ایران را سیاست‌هایی می‌داند که به اقتصاد این کنفدراسیون ضربه می‌زند!

فراموش نکنیم که امروزه فوتبال بیش از آن که ورزش باشد صنعتی است که سالیانه میلیاردها دلار گردش مالی دارد.

حمایت مالی، بازاریابی، نقل و انتقال، فروش حق پخش، درآمد حاصل از تبلیغات و ده‌ها راه دیگر، قلب تپنده اقتصاد فیفا و زیرمجموعه‌های آن است.

کنفدراسیون فوتبال آسیا در نامه ارسالی به فدراسیون فوتبال ایران؛ یکی از دلایل عدم موافقت هیئت رئیسه با اعطای میزبانی به ایران را سد تحریم‌های اقتصادی این کشور بر مسیر درآمدزایی AFC عنوان کرده است.

در این نامه کنفدراسیون فوتبال آسیا چالش‌های میزبانی فوتبال ایران را به صورت کامل برشمرده و اعلام کرده در صورت رفع آن موانع، ایران می‌تواند میزبان رقابت‌های مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در گروه خود باشد!

داتو ویندسورجان، دبیرکل ای‌اف‌سی، در نامه‌ای خطاب به محمد نبی، دبیرکل وقت فدراسیون فوتبال ایران تحریم‌ها، عدم وجود قوانین کپی‌رایت و حق پخش، مشکل نهادهای مالی، غیر ممکن بودن نقل و انتقال پول حاصل از درآمد مسابقات از طریق بانک‌های ایران و مواردی از این دست را چالش‌های ایران برای رسیدن میزبانی عنوان کرده است.

مشکلاتی که به نظر نمی‌رسد رفع آنها در دست قدرت فدراسیون فوتبال ایران باشد.

مشکلاتی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در پیکره ورزش ایران ریشه زد و در نخستین واکنش سیاسی جمهوری اسلامی به یک رویداد ورزشی، شاهد تحریم مسابقات المپیک ۱۹۸۰ موسکو به بهانه اشغال افغانستان توسط شوروی؛ از سوی ایران بودیم.

آنچه در این میان واضح است دو خم ورزش ایران نه فقط در رشته فوتبال، بلکه در تمامی رشته‌ها در دست سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی ایران است. سیاستی که دروازه میزبانی را روی ورزش این کشور بسته است.