طبق گزارش دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا، از آغاز شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان، در ۱۴ ماه گذشته بیش از ۳ میلیون نفر بر اثر ابتلا به آن جان باخته‌اند. در این مدت تنها در آمریکا ۵۶۰ هزار نفر قربانی این ویروس کشنده شده‌اند و به‌رغم کشف واکسن و واکسینه شدن میلیون‌ها نفر در آن کشور،  تنها از اول ماه فوریه سال جاری تا کنون (سه ماه گذشته) یک میلیون نفر به مبتلایان به ویروس کرونا افزوده شده است. به نظر می‌رسد که همه‌گیری حاضر مدت زمانی طولانی در میان ما خواهد بود و ما نیز مجبور به تغییر و تطبیق برنامه‌های روزمره خود با آن هستیم. چنین تغییراتی برای بسیاری از افراد مهاجر که در آمریکا دارای اقامت دائم و یا به عبارتی دارندگان کارت سبز هستند و یا کسانی که قصد مهاجرت به آمریکا دارند، مشکلات حقوقی تازه‌ای ایجاد می‌کند. 

مقررات و محدودیت‌های مسافرتی آمریکا و دیگر کشورها، مخل مسافرت افراد و موجب از دست دادن فرصت‌های تجاری و زندگی شده است. یکی از شرایط حفظ اقامت دائم در آمریکا (حفظ کارت سبز) حداقل ۶ ماه زندگی در آن کشور در هر سال است و فرد مقیم نمی‌تواند بیش از ۱۸۲ روز از سال را خارج از آمریکا سپری کند. هرگونه سفر کمتر از ۱۸۲ روز از نظر قوانین مهاجرتی بلا‌مانع است، مشروط بر آن که فرد مقیم بقیه ۱۸۳ روز سال را در آمریکا زیسته باشد. 

برخی اوقات فرد مقیم با نیت سفر کمتر از ۱۸۲ روز از آمریکا خارج می‌شود، اما به دلایلی خارج از کنترل خود (بیماری، مشکلات حقوقی، یا ناتوانی از خروج از کشور دیگر به انواع دلایل) نمی‌تواند برای حفظ اقامت خود به آمریکا مراجعت کند. در صورت مراجعت به آمریکا در پی غیبت بیش از ۱۸۲ روز، چنین افرادی به استنباط و فرض ماموران اداره گمرک و مهاجرت مستقر در مرزهای فرودگاهی (در حال حاضر ۱۳ فرودگاه از ۵۷۰ فرودگاه تجاری آمریکا)  اجازه اقامت خود را از دست می‌دهند و بر عهده آنان است که با استدلال متقابل خود ثابت کنند که بازگشتن در موعد مقرر، در اختیار خودشان نبوده است. مسافرت و غیبت بیش از  ۳۶۵ روز از آمریکا به طرز خودکار باعث ابطال اقامت دائم می‌شود. با این حال، راهکارهایی برای حفظ اقامت در صورت غیبت بیش از ۳۶۵ روز وجود دارد که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت. 

در حال حاضر بخشنامه یا مقررات ویژه‌ای بابت غیبت‌های بیش از ۳۶۵ روز مربوطه به کوید-۱۹ از سوی مقامات اداره مهاجرت اعلام نشده است و در اکثر موارد چنین افرادی با ارائه توضیح قانع کننده، موفق شده‌اند به آمریکا مراجعت کنند و کارت سبز خود را حفظ کرده‌اند. اما این روند را نباید به عنوان نُرم جدید به حساب آورد. چنین غیبت‌های طولانی باعث از بین رفتن مدت زمان لازم جهت کسب تابعیت می‌شود و فرد مقیم باید روند ۵ سال لازم برای تابعیت را از نو آغاز کند. بسیار پیش آمده است که فردی با نیت سفر یک ماهه از آمریکا خارج شده است، اما به علت شیوع بیماری کرونا در کشور مقصد و بسته شدن فرودگاه‌ها و مرزهای آن، قادر به مراجعت به آمریکا نشده است، یا بر فرض خود وی در کشور مقصد بیمار شده است و مدتی طولانی موفق به مراجعت به آمریکا نشده است. چنین افرادی در هنگام مراجعت باید مدارک پزشکی (با ترجمه رسمی) خود را همرا ه داشته باشند و هنگام بازجویی، به ماموران گمرک و مهاجرت ارائه دهند. بلیت دوسره خریداری شده قبل از سفر مهمترین مدرک نیت مراجعت فرد مسافر به حساب می‌آید. پرداخت مالیات سالیانه، حفظ حساب بانکی متعبر، استفاده از کارت‌های اعتباری، داشتن محل اقامت (مالکیت منزل یا اجاره آن)، توانایی ادامه شغل قبل از سفر طولانی، وجودِ افراد خانواده منتظر مراجعت در آمریکا، و عدم اشتغال یا خرید ملک مسکونی در خارج از آمریکا، دلایل و مدارک قابل قبول دیگری هستند که فرد مقیم باید در دفاع از خود و استدلال متقابل، ارائه دهد.

هیچ‌یک از این موارد شامل افرادی نمی‌شود که از تابعیت دائم یا شهروندی آمریکایی برخوردارند، زیرا شهروند آمریکایی مجاز است در هر نقطه دنیا و به هر مدت زمانی که مایل باشد، زندگی کند و هر زمان نیز تصمیم بگیرد، به کشورش بازگردد. سلب تابعیت آمریکایی بسیار مشکل است و از طریق دادگاه فدرال انجام‌پذیر می‌شود. هفته پیش دادگاه فدرال ایالت نیوهمشایر خانم نانینیزی را که در سال ۱۹۹۴ به عنوان پناهنده در آمریکا پذیرفته شده بود و سپس تابعیت آمریکا را کسب کرده بود، پس از کشف دروغ او در ادعای پناهندگی و محکومیت و گذراندن ۱۰ سال زندان، از آمریکا اخراج کرد و به کشور خود، راوندا، فرستاد. 

به افرادی که دارای اقامت دائم آمریکا هستند قویا توصیه می‌شود قبل از مسافرت بیش از یک سال اما کمتر از دو سال، تقاضای گذرنامه‌ ویژه از اداره مهاجرت کنند که اجازه غیبت تا دو سال را برای این نوع متقاضیان مجاز می‌داند. افرادی که بیش از دو سال خارج از آمریکا بوده‌ باشند، با دارا بودن شرایط ویژه‌ای می‌توانند با پرداخت مبلغی، از سفارتخانه‌های آمریکا تقاضای مراجعت مجدد به آمریکا کنند. با گشایش تدریجی سفارتخانه‌های آمریکا و لغو ۱۴ روز قرنطینه به علت کرونا در تاریخ ۸ آوریل، رسیدگی به پرونده‌های اقوام درجه یک (همسر، والدین و فرزندان زیر ۲۱ سال) و ویزاهای نامزدی، آغاز و صدور ویزا شروع شده است. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، هفته گذشته اعلام کرد که از آغاز سال مالی آینده (اول اکتبر) پذیرش پناهندگان خارج از آمریکا را از ۱۵ هزار نفر در دوره دونالد ترامپ، به ۶۲ هزار و ۵۰۰ نفر افزایش خواهد داد. اما پرونده‌های پناهندگی دادگاه‌های آمریکا که تعداد آن‌ها در حدود یک میلیون تخمین زده شده است، در دادگاه‌های تعطیل همچنان بلا‌تکلیف مانده‌اند. 

به‌رغم وعده‌های انتخاباتی جو بایدن، به نظر می‌رسد که در نبودِ همکاری سناتورهای جمهوری‌خواه، رئیس جمهوری آمریکا به عظمت مشکل مهاجرت آمریکا پی برده است، ولی برای رفع آن، راه حلی جز وعده و قول‌های دیگر به نظر نمی‌رسد.