سازمان بین‌المللی مهاجرت گزارش داد که آمار آوارگان داخلی در افغانستان در سال گذشته افزایش یافته و به حدود پنج میلیون نفر رسیده است. 

این سازمان که یافته‌های تحقیقاتش را روز یکشنبه ۲ ماه مه منتشر کرد، گفت شمار آوارگان داخلی افغانستان  در سال ۲۰۲۰ میلادی ۱۶ درصد افزایش یافته است.

دلیل این افزایش، تشدید جنگ و خشونت و حوادث طبیعی در کشور بوده است.

براساس یافته‌های سازمان بین‌المللی مهاجرت، در افغانستان نزدیک به پنج میلیون آواره داخلی وجود دارد که ۷۸ درصد آنان به دلیل جنگ و ۲۲ درصد آن به دلیل حوادث طبیعی از خانه‌هاشان آواره شده‌اند. بیشتر آوارگان از استان‌های هلمند، هرات، بلخ، ننگرهار، و قندهار هستند. 

بررسی تازه نشان می‌دهد که در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ سالانه یک میلیون نفر در افغانستان بی‌جا شده‌اند.  این ارقام در سال ۲۰۱۹ به حدود ۲۶ درصد کاهش یافته است، ولی بار دیگر با تشدید جنگ و خشونت و حوادث طبیعی، شمار آوارگان در سال ۲۰۲۰ دوباره ۱۶ درصد افزایش یافته است. 

حالا گزارش این سازمان می‌افزاید که  ۱۹ درصد آوارگان، غیررسمی در هرات مسکن گزیده‌اند و نزدیک به ۳۰۰ هزار خانواده در فضای باز زندگی می‌کنند. این گزارش همچنین تصریح می‌کند که دو سوم آوارگان در استان‌های اصلی‌شان پناه گرفته‌اند. 

در حالی که سازمان بین‌الملی مهاجرت در افغانستان از بیشتر شدن مهاجرت‌های داخلی خبر می‌دهد، وزارت امور بازگشت‌کنندگان و مهاجران افغانستان می‌گوید در سه ماه اول سال ۲۰۲۱ میلادی شمار آوارگان داخلی در این کشور در مقایسه با سال‌های قبل کاهش یافته است. 

مسئولان این وزارت به روزنامه «هشت صبح» گفته‌ا‌ند که شمار بی‌جا‌شدگان داخلی در مقایسه با ۵ سال پیش کمتر شده است و تعداد زیادی از آوار‌گان دوباره مسکن‌ گزیده‌اند.

 این وزارت همچنین می‌گوید که در فصل نخست سال ۲۰۲۱ هم تعداد آوارگان داخلی کم‌تر شده است. 

میزان مهاجرت داخلی و خارجی در افغانستان بستگی زیادی به ثبات و وضعیت داخلی کشور، به ویژه شرایط امنیتی آن دارد. بیشترین خانوارهای افغان در اثر جنگ‌ها بین نیروهای افغان و طالبان خانه‌های خود را ترک می‌کنند و به مناطق امن‌تر پناه می‌برند. این نگرانی در بین است که در هفته‌های آینده اگر طالبان حاضر به پذیرش آتش‌بس نشود، افغانستان بار دیگر شاهد مهاجرت‌های گسترده‌ای شود. 

در حالی که تلاش‌ها برای آوردن طالبان به میز مذاکره و توافق برای برقراری آتش‌بس و پذیرش صلح از سوی کشورهای جهان ادامه دارد، خشونت‌ها هنوز فروکش نکرده است. 

با اعلام خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تا یازدهم سپتامبر، طالبان از شرکت در نشست استانبول برای صلح افغانستان نیز خودداری کردند و در مورد پیامدهای نقض توافقنامه دوحه که بر اساس آن نیروهای آمریکایی می‌بایست افغانستان را تا اول ماه مه سال جاری ترک کنند، هشدار دادند.

برخی از کارشناس سیاسی و نظامی در افغانستان و آمریکا از احتمال تداوم و تشدید جنگ داخلی در افعانستان پس از خروج نیروهای امنیتی و بروز بحران انسانی هشدار می‌دهند و می‌گویند اگر تا خروج کامل نیروهای آمریکایی پیشرفتی در مذاکرات صلح حاصل نشود، این کشور سا‌ل‌های خونینی در پیش خواهد داشت.