بر اساس یک گزارش جدید، بزرگترین تولیدکنندگان پلاستیک یکبارمصرف جهان در نظر دارند ظرفیت تولید خود را تا سال ۲۰۲۵، حدود ۳۰ درصد افزایش دهند؛ یعنی تولید، مصرف و دورریز پسماندهای درپوش و بطری پلاستیکی یک لیتری به میزان یک تریلیون، کیسههای پلاستیکی یک تریلیون و روکشهای پلاستیکی مورد استفاده در آشپزخانهها نیز به میزان یک تریلیون مترمربع افزایش مییابد.
جزئیات این یافتههای تحقیقاتی، کار مشترک بنیاد میندرو استرالیا، بازارپژوهان موسسه وود مکنزی، مدرسه اقتصاد لندن و موسسه محیط زیست استهکلم، در گزارشی به نام «نمایه تولیدکنندگان پسماند پلاستیکی» (Plastic Waste Makers Index) آمده است. بر اساس این گزارش، ۲۰ شرکت پتروشیمی به تنهایی سهمی ۶۰ درصدی از ۷۰ میلیون تن افزایش تولید پلیمر در چهار سال آینده را در اختیار دارند.
همچنین، بنا بر این گزارش که بر اساس بررسی هزار کارخانه تولید مواد خام تهیه شده، دورریز پلاستیک یکبارمصرف در سال ۲۰۱۹ ، ۱۳۰ میلیون تن بوده است که اثر مخرب جامعه مصرفی ما بر محیط زیست را نشان میدهد.
اکثریت این پسماندها به صورت سوزاندن، دفن در خاک یا دورریزی زباله بوده است و ۹۸ درصد آنها با مصرف منابع محدود سوختهای فسیلی تولید شدهاند.
به نوشته محققان میندرو، «پلاستیک یکبارمصرف، هزینه هنگفتی دارد و احتمال راه یافتن آن به اقیانوسها، از هر پلاستیک دیگری بیشتر است؛ به طوری که تقریبا کل آلودگی مشهود در اقیانوسها را به خود اختصاص داده و میزان سالانه آن پنج تا ۱۳ میلیون تن است. پلاستیک یکبار مصرفی که به اقیانوس راه مییابد، در نهایت به ذرات ریز تجزیه میشود و بر سلامت حیات وحش و قابلیت ذخیرهسازی کربن در اقیانوس اثر منفی میگذارد. پلاستیک یکبار مصرف، افزودنیهای شیمیایی مثل روانکنندهها دارد که این مواد، به درون بدن انسان هم راه یافتهاند و مجموعهای از مشکلات سلامت باروری، به آنها ارتباط دارد.»
این محققان هشدار دادهاند آهنگ کنونی رشد تولید این نوع مواد بستهبندی، به گونهای است که در سال ۲۰۵۰، پنج تا ۱۰ درصد انتشار گازهای گلخانهای جهان به آنها اختصاص خواهد داشت.
الگور، فعال محیط زیست و معاون پیشین ریاستجمهوری ایالاتمتحده، در مقدمه این گزارش نوشته است: «چون بیشتر پلاستیکها از نفت و گاز و به خصوص گاز حاصل از شکست هیدرولیکی به دست میآیند، تولید و مصرف پلاستیک به طور چشمگیری به بحران تغییرات آبوهوایی دامن میزند. در ضمن، پسماند حاصل از پلاستیک و به خصوص پلاستیک یکبار مصرف در خاکچالها، کنار جادهها و رودخانهها رو به افزایش است و مقدار زیادی از آنها از طریق رودخانهها به اقیانوسها وارد میشوند.»
به گفته این محققان، «علت تداوم افزایش تولید پلاستیک یکبار مصرف این است که بر اساس پیشبینیها، میزان تقاضا در اقتصادهای رو به توسعه افزایش خواهد یافت و این رشد تولید، توجیه تجاری دارد اما زیرساخت گردآوری و بازیافت پسماند در اغلب این کشورها ضعیف است؛ به طوری که استفاده از پلاستیک یکبار مصرف بنا بر روال معمول در کسبوکارها افزایش مییابد و به زیرساختها فشار میآورد. در نتیجه اکثر قریب به اتفاق پسماندها، در نهایت باعث آلودگی خشکیها و اقیانوسها میشوند.»
همچنین بر اساس گزارش «نمایه تولیدکنندگان پسماند پلاستیکی»، سه غول پتروشیمی یعنی شرکتهای «اکسونموبیل»، «داو» و «سینوپک» به تنهایی ۱۶ درصد پسماند پلاستیک جهان را تولید میکنند. ۵۵ درصد پسماند پلاستیک جهان را هم ۲۰ شرکت صدرنشین و ۹۹ درصد آن را ۱۰۰ شرکت صدرنشین تولید میکنند.
بنا بر گزارشها، «اکسونموبیل» در سال ۲۰۱۹ میلادی پنج میلیون و ۹۰۰ هزار تن به کوه پسماند جهان اضافه کرده و رتبههای بعدی به «داو» با پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تن و «سینوپک» با پنج میلیون و ۳۰۰ هزار تن اختصاص داشته است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته این محققان، موسسات مالی بزرگ از چنین شرکتهایی پشتیبانی میکنند؛ به طوری که مدیران ۲۰ موسسه داراییهای بنگاهی صدرنشین در جهان ۳۰۰ میلیارد دلار سهام شرکتهای مادر پلیمرسازی را در اختیار دارند و ۲۰ بانک بزرگ جهان از جمله بارکلی، اچ.اس.بی.سی، بانک آمریکا، سیتیگروپ و جیپیمورگان چیس، از سال ۲۰۱۱ میلادی ۳۰ میلیارد دلار به این بخش وام دادهاند.
البته این محققان میگویند ضرورت مهار پسماند پلاستیکی به عنوان «مشکلی جغرافیایی سیاسی و ریشهدار»، از بخش شرکتی فراتر میرود؛ زیرا ۳۰ درصد این صنعت در مالکیت دولت است و دولتهایی مثل چین، عربستان و امارات متحد عربی در بزرگترین این شرکتها سهامدار هستند.
شرکت «اکسونموبیل» در واکنش به این گزارش با ارسال بیانیهای به بیبیسی اعلام کرد: «با افزایش بازیافتپذیری پلاستیک، پشتیبانی از بهبود روند بازیافت پسماند (مثل تاسیس ائتلاف پایان پسماند پلاستیکی) و به حداقل رساندن هدررفت ریزپلاستیکها در بهرهبرداریها، در پی رسیدگی به معضل پسماندهای پلاستیکی هستیم. همچنین در حال کار روی راهکارهای پیشرفته بازیافت هستیم تا ضمن فرصتآفرینی برای کاهش کلی انتشار گازهای گلخانهای در چرخه عمر پلاستیک، زبالههای پلاستیکی را دارای ارزش و جذابیت کنیم.»
به تفکیک کشوری، استرالیا، بزرگترین تولیدکننده سرانه پسماند پلاستیک یکبار مصرف است و پس از این کشور هم ایالات متحده، کرهجنوبی، بریتانیا و ژاپن قرار دارند.
© The Independent