هنوز زمان زیادی از پایان جنگی که حماس آن را "نبرد شمشیر قدس" نامیده است، نگذشته بود که جنبش حماس در نشانه‌ای از تشدید اختلاف با جنبش فتح، به ویژه در رقابت‌های پیش‌رو برای نمایندگی از مردم فلسطین، اعلام کرد که این جنبش حماس است که فلسطین را عملاً اداره می‌کند.

با آن‌که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین اظهار داشت که "تجاوز به نوار غزه" بخشی از تجاوزهای مداوم علیه مردم فلسطین در کرانه باختری از جمله بیت‌المقدس است، اما حماس آتش‌بس با اسرائیل را "یک پیروزی استراتژیک دانست که باعث تغییر بسیاری از واقعیت‌ها شده و راه را برای پیروزی‌های بیشتری باز می‌کند. اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس با اشاره به این‌که "مقاومت یك گزینه استراتژیك و كوتاه‌ترین مسیر آزادسازی است"، افزود كه "نبرد شمشیر قدس به توهمات مذاكره و فرهنگ شکست پایان داد." هنیه با اشاره به تمایل حماس برای برداشتن "نتایج پیروزی اخیرش"، خواستار "ایجاد وحدت ملی بر اساس نتایج نبرد و اهمیت تدوین برنامه ملی مشترک بر اساس استراتژی مقاومت شد."

با این حال، محمود عباس که با پشتیبانی ایالات متحده در صدد شروع بازسازی نوار غزه است، خواستار "پایان دادن به حملات اسرائیل در بیت‌المقدس، به ویژه در مسجد الاقصی، محله شیخ جراح  و حملاتی که نیروهای اشغالگر و شهرک‌نشینان علیه فلسطینیان در کرانه باختری انجام می‌دهند، شد." وی خاطرنشان كرد که"ثبات و امنیت تنها از طریق یافتن راه حل سیاسی در چارچوب کمیته چهارجانبه صلح خاورمیانه و بر اساس قطع‌نامه‌های سازمان ملل متحد می‌تواند ایجاد شود که به اشغال اسرائیل در سرزمین کشور فلسطین که پایتخت آن قدس شرقی باشد، پایان دهد."

رهبری صحنه سیاسی فلسطین

از سوی دیگر، موسی ابومرزوق، معاون دفتر سیاسی حماس، به ایندیپندنت عربی، گفت که"نبرد شمشیر قدس" یک مبارزه کاملاً ملی و مهین‌پرستانه بوده و منجر به شکسته شدن اعتبار اسرائیل و عقب‌نشینی از روایت نادرست اسرائیل از واقعیت اوضاع، در سنگر اصلی‌اش در غرب شد." مرزوق با اشاره به این‌که حمایت گسترده‌ای مردم فلسطین از مقاومت، این حقیقت را آشکار کرد که "این در واقع، نیروی مقاومت است که فلسطین را در تمام عرصه‌ها رهبری می‌کند." وی از همه گروه‌ها و مردم فلسطین خواست که گزینه راه حل سیاسی را کنار گذارند و به صف مقاومت بپیوندند."

در مورد سازمان آزادی‌بخش فلسطین، ابومرزوق اظهار داشت که جنبش حماس"خواستار لغو سازمان آزادی‌بخش فلسطین نیست، زیرا این سازمان میراث با ارزشی برای مردم فلسطین است، بنابراین، حماس می‌خواهد آن را حفظ کند." وی محمود عباس را به "جلوگیری از ورود بخش بزرگی از مردم فلسطین به سازمان آزادی‌بخش فلسطین و سوءمدیریت، متهم کرد."

ابومرزوق، محمود عباس را عامل"غیبت سازمان آزادی‌بخش فلسطین در نبرد کنونی و تصمیم‌گیری‌های سرنوشت‌ساز اخیر تلقی کرده" و موضع آن در قبال جنگ اخیر را "لغو واقعی سازمان آزادی‌بخش فلسطین" دانست. وی افزود که محمود عباس"انتخابات را به حالت تعلیق درآورد و از انتخاب نیمی از اعضای شورای ملی سازمان آزادی‌بخش فلسطین جلوگیری کرد"، در حالی‌که برگزاری انتخابات می‌توانست سازمان آزادی‌بخش فلسطین را به "یک چتر واقعی فراگیر، نه فقط شعار" تبدیل کند.

ابومرزوق درباره چگونگی بهره‌برداری از نتیجه "نبرد شمشیر قدس" خواستار ایجاد وحدت، گسترش هماهنگی و بذل مساعی برای سر و سامان دادن به امور فلسطین بر اساس مشارکت سیاسی و تقابل با اشغالگری شد. وی از جناح‌های اقدام ملی خواست "ابتکار عمل را بر عهده بگیرند و امور فلسطین را مطابق به خواسته‌های ملت ترتیب دهند تا مسیر حرکت به سوی چنان برنامه ملی هموار گردد که ویژگی‌های جناح‌ها و آرمان ملی را حفظ کند."

در مقابل، حسین حمایل سخنگوی جنبش فتح اظهار داشت که "حملات اسرائیل سراسر ملت فلسطین در کرانه باختری، از جمله ساکنان بیت‌المقدس و فلسطینیان داخل اسرائیل را در برگرفته بود و این تحولی است که نیاز به وحدت ملی دارد تا همه در راستای یک راهبرد جدی سیاسی برای پایان دادن به اشغال اسرائیل تلاش کنند."

چشم انداز مشترک

در همین حال، یک مقام فلسطینی که نخواست نامش فاش شود، گفت که محمود عباس در تلاش برای ایجاد "چشم انداز مشترکی با حماس است که دور از تنش و هیاهو باشد. وی جنبش حماس را به "ربودن نبرد از بیت‌المقدس به نوار غزه به منظور پیشگامی در صحنه سیاسی و داشتن اولویت رهبری سیاسی در مرحله بعدی متهم کرد." وی افزود که تلاش‌ها با مصر برای توسعه آتش‌بس غزه جریان دارد تا این آتش‌بس شامل بیت‌المقدس شده و اوضاع در اماکن مقدسه به حالت عادی باز گرد،  سیاست‌های پاکسازی قومی و شهرک‌سازی متوقف شود و اسرائیل تعهد خود را به رعایت توافق‌نامه‌های امضاشده با سازمان آزادی‌بخش فلسطین اعلام کند. این مقام فلسطینی تأکید کرد که "فلسطینیان برای رسیدن به ثبات و آرامش، نیاز به یک افق سیاسی مشترکی دارند و هر تلاشی برای ایجاد آرامش بدون استفاده از گزینه سیاسی، ملت را به نقطه اول باز می‌گرداند. "

عمر شحاده، رهبر جبهه مردمی آزادی فلسطین، معتقد است که درگیری‌های بیت‌المقدس به نفع جنبش "حماس" خاتمه یافته و این امر مسیر تغییرات سیاسی را نیز از تشکیلات خودگردان فلسطین به سمت حماس سوق می‌دهد. وی بر لزوم "اتخاذ استراتژی ملی جامع که منعکس کننده تحولات سیاسی و نظامی اخیر باشد و به تحقق آرمان‌های فلسطین منجر شود، تأکید کرد."

افزایش نقش "حماس"

ابراهیم فریحات، کارشناس درگیری‌های بین‌المللی در موسسه دوحه برای تحصیلات تکمیلی، به این باور است که حماس با کسب دستاوردهای چشمگیر در جنگ  اخیر و داشتن گزینه‌های متعدد جنگی، قدرت نظامی و موشکی توانست نقش خود را در صحنه بین‌المللی افزایش دهد. فريحات خاطرنشان کرد كه نقش فزاينده حماس مي تواند "از نظر پروژه ملي فلسطين كه جنبش حماس به منظور تحقق آن تأسیس شده است، نتايج متناقضي را به دنبال داشته باشد." به گفته فریحات توانمندی نظامی حماس می‌تواند باعث تقویت موضع فلسطین در مذاکرات آینده شود، زیرا این توانایی، برای همه فلسطینیان به عنوان یک سرمایه استراتژیک به شمار می‌رود، صرف نظر از این‌که کدام جناح سیاسی دست به این اقدام زده است.

با این حال، فریحات تأکید کرد که اقدام حماس برای بهره‌برداری از این قدرت، به دور از پروژه ملی فلسطین، علی‌رغم این‌که می‌تواند موقعیت حماس را در نوار غزه تقویت ‌کند، اما در فرجام منجر به افزایش تنش و ناسازگاری بین جنبش‌های فتح و حماس می‌شود. البته فریحات بعید می‌داند که حماس با اسرائیل وارد مذاکره شود، زیرا جنبش حماس از یک سو اسرائيل را به رسمیت نمی‌شناسد و از سوی دیگر، توافق‌نامه‌هایی را با سازمان آزادی‌بخش فلسطین امضا کرده است که مانع حرکت به سمت چنین گزینه‌ای می‌شوند.