به تازگی یکی از بیمارانی که دچار ویروس اچ آی ویHIV بود به صورت کلی شفا یافت. به گفته یکی از دانشمندان، درمان موفق این بیمار نقطه عطفی برای معالجه و مداوای مبتلایان به ویروس اچ آی می باشد.
محققان روز سه شنبه گذشته اعلام کردند که این دومین فردی در تاریخ است که از بیماری ویروس اچ آی وی شفا یافته است. این بیمار که نامش افشا نگردید به شیوه پیوند سلول‌های بنیادی تحت درمان قرار گرفته بود.
سلول های که به این بیمار پیوند داده شد، از سوی فردی با جهش ژنتیکی نادر CCR-5 delta 32 که ایمنی طبیعی علیه ویروس HIV را فراهم می کند، اهدا شده بود.
این مرد که به عنوان "بیمار لندن" نامیده می شود، با این که مصرف داروهای ضد HIV برای مدت 18 ماه متوقف کرده بود، اما ویروس در بدن او دوباره ظاهر نشد.
پروفسور راویندر گپتا از دانشگاه لندن کالج گفت: گروه پزشکانی که درمان این بیمار را به پیش می برند در مورد بهبودی او بسیار هیجان زده به نظر می رسیدند. اکنون به طور کلی می توانیم صحبت از توانایی برای درمان بیماران زیادی دیگری کنیم.
شبکه چهارم رادیو بی بی سی گفت: وضعیت این بیمار می تواند موفقیت ما را در شیوه ژن درمانی برای اصلاح ژن CCR5 که هنگام ورود در بدن به "دریافت" HIV کمک می کند، نشان دهد.
او همچنین توضیح داد که پیوند سلول های بنیادی به منظور معالجه شمار زیادی از بیماران کار دشواری است.
تردیدی نیست که با توجه کثرت بیماران آلوده به ویروس HIV و افزایش میزان مرگ و میر بیماران پس از دریافت سلول های بنیادی، استفاده از این شیوه با چالش زیادی روبرو است. با این وجود، دانشمندان خوشبینی زیادی برای موفقیت شیوه درمان بیماران مبتلا به ویروس HIV را در آینده دارند.
آقای گپتا در پاسخ به پرسشی در مورد این که آیا بیماران توان مالی لازم برای استفاده از این شیوه درمانی را خواهند داشت، گفت: اگر موفق به پاکسازی بدن از ویروس شویم آن زمان نیازی به دارو های ضد اچ آی وی نخواهیم داشت. به باور من؛ در آغاز بایستی همه تلاش ها روی تکمیل این دستاورد علمی متمرکز شود، اما ابعاد اقتصادی آن را می توان در قدم بعدی مورد بررسی قرار داد.
نخستین بیماری که با شیوه مشابه به درمان "بیمار لندن" از بیماری اچ آی وی شفا یافت به نام تیموتی ری براون بود که در آلمان زیر معالجه قرار داشت.
دکتر جیرو هاتر، پزشکی که این مریض را درمان نمود، این شیوه درمانی را یک "خبر خوب" توصیف کرده و آن را به عنوان قطعه دیگری از پازل درمان اچ آی وی دانست.
گروهی از دانشمندان، فرایند درمان "بیمار لندن" را ستایش کردند اما شمار زیادی از پزشکان هشدار دادند که لازم است پژوهش بیشتری در زمینه صورت گیرد. این دانشمندان علاوه نمودند که: پیوند سلول های بنیادی برای همه بیماران امکان پذیر نیست.
سارا فیدلر، استاد کالج امپریال لندن، گفت: "به جای پخش این تصور که پیوند سلول های بنیادی یک درمان برای HIV است، بهتر است یادآوری کنیم که این شیوه درمانی یک روش کمیاب و غیر عملی است." شیوه درمان "بیمار لندن" بی خطر نیست و نه این روش می تواند عمومیت داشته باشد.
مطمئنا این گزینه ای نیست که بتوان آن را برای افراد مبتلا به ویروس HIV که دارو های ضد ویروس در آن ها به خوبی نتیجه داده است، توصیه کرد.
گراهام کوک، پزشک متخصص در کالج امپریال لندن گفت: "اگر موفق به دانستن این نکته شویم که چرا یک روش درمان، برای برخی از بیماران مفید ولی برای عده دیگری نتیجه نمی دهد، در واقع یک گام به سوی کشف درمان قطعی برای ویروس اچ آی وی نزدیک شده ایم."
پیوند سلول های بنیادی یک روش دشوار است و می بایست برای از بین بردن سیستم ایمنی موجود، شخص بیمار در ابتدا تحت فرایند شیمی درمانی یا پرتو درمانی قرار گیرد. زیرا سیستم ایمنی موجود در اثر آمیختگی با ویروس اچ آی وی، دیگر قادر به مقاومت نیست. سپس سلول های بنیادی به بیمار پیوند داده می شود تا سیستم ایمنی جدیدی که توان مقاومت با ویروس اچ آی وی را داشته باشد، ایجاد کند. البته احتمال بروز عوارض ناگوار در این شیوه درمانی دور نیست.
لازم به ذکر است که روش درمان پیوند سلول های بنیادی در گروهی از بیماران مبتلا به ویروس اچ آی وی قبلا هم صورت گرفته بود اما نتیجه موفقی در پی نداشت.
مسلم است که پیوند سلول های بنیادی را نمی توان یک روش عملی برای درمان بیماران مبتلا به اچ آی وی در مقیاس گسترده به شمار آورد، ولی این روش می تواند مسیر رسیدن به یک درمان جامع را هموار تر سازد.
اندرو فریدمن، استاد دانشگاه کاردیف، ولز با اشاره به این موضوع گفت: "احتمال می رود دسترسی به یک درمان فراگیر مستلزم سال های زیادی باشد. از این رو لازم است تا زمان رسیدن به آن هدف، تشخیص زود هنگام، در محور تمرکز ما قرار داشته باشد تا شخص بیمار در اسرع وقت تحت درمان درازمدت داروهای ضد ویروس اچ آی وی قرار گیرد.
اندیپندینت عربی
تاریخ نشر: 5 مارس 2019
برگردان متن عربی به فارسی: شفیق انصاری
