ستاره‌شناسان تصاویر بی‌نظیری از خروج یک جت [پلاسمای] عظیم در یک سیاهچاله کلان‌جرم در کهکشان رادیویی همسایه به نام «قنطورس اِی» را ثبت کرده‌اند. این پژوهش نشان می‌دهد که سیاهچاله‌ها حتی اگر جرم‌های بسیار متفاوتی داشته باشند، رفتار مشابهی از خود نشان می‌دهند.
تصاویر جدید با تلسکوپ «ایونت هورایزن» (تلسکوپ افق رویداد-EHT) ثبت شده است. این تلسکوپ همان تلسکوپی است که برای نخستین بار به شکلی عالی و فوق‌العاده تصویری از یک سیاهچاله در کهکشان موسوم به «مسیه ۸۷» را ثبت کرده بود. آن عکس با اینکه از رفتار سیاهچاله‌ها درک تازه و جدیدی در اختیار دانشمندان گذاشت، اینکه آن یافته‌ها بتوانند برای سیاهچاله‌های کوچک‌تر یا قدرتمندتر نیز کاربرد داشته باشند، روشن نبود.
اینک دانشمندان تلسکوپ‌های رادیویی خود را به سوی نمونه دیگری نشانه رفته و کهکشانی را زیر نظر گرفته‌اند که از «مسیه ۸۷» کوچک‌تر است و سیاهچاله کلان‌جرمی را بررسی کرده‌اند که در مقایسه با آن یکی، انباشت ماده کمتری دارد. در بررسی‌هایی که با طول موج‌های رادیویی صورت می‌گیرد، کهکشان همسایه یعنی قنطورس اِی، یکی از درخشان‌ترین و بزرگ‌ترین اجرام آسمان به شمار می‌رود. این کهکشان پس از آنکه در سال ۱۹۴۹ به عنوان یک منبع رادیویی شناخته شد، ستاره‌شناسان به مطالعه و بررسی به آن توجهی ویژه کردند. ستاره‌شناسان با استفاده از طیف مختلفی از رصدخانه‌ها، جزئیات این کهکشان را مشاهده و آن را با پرتوهای رادیویی، فروسرخ، نور مرئی، پرتو ایکس و گاما بررسی کردند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این بررسی‌ها نشان داد که در مرکز کهکشان قنطورس اِی، سیاهچاله عظیمی به اندازه ۶۶ میلیون برابر جرم خورشید وجود دارد. این پژوهش جدید بر مبنای داده‌هایی انجام شد که به ستاره‌شناسان امکان می‌داد این سیاهچاله را با بیشترین جزئیات ممکن مشاهده کنند.
مایکل جانسن، ستاره‌شناس، می‌گوید: «این کار برای نخستین بار به ما اجازه می‌دهد یک جت رادیویی فراکهکشانی در مقیاس‌های کوچک‌تر از یک روزِ نوری را مشاهده و بررسی کنیم. ما مستقیم و از نزدیک شاهد آنیم که چگونه این جت خروجی عظیم پرتاب شده از یک سیاهچاله کلان‌جرم متولد می‌شود.»
محققان می‌گویند داده‌های گردآوری شده در چارچوب این پژوهش بسامد این جت خروجی را ۱۰ مرتبه بیشتر و آن را ۱۶ مرتبه واضح‌تر نشان می‌دهند. جزئیات دقیق به این معنی است که موقعیت منبع امواج رادیویی را می‌توان تا خود سیاهچاله ردگیری کرد. سرپرستی انجام این پژوهش که امروز با عنوان «مشاهدات تلسکوپ ایونت هورایزن از پرتاب و هم‌ترازی و موازی سازی در کهکشان قنطورس اِی» در «نیچر آسترونومی» (Nature Astronomy) منتشر شده، با مایکل جانسون بوده است.
© The Independent
