صاحبان رسانه‌ و تبلیغات هر گاه بخواهند، می‌توانند با شیطنت و بازی با کلمات و واژه‌ها، حقایق را وارونه جلوه دهند و نام‌ها و عناوینی اختراع کنند که به اصل معنا و محتوای رویدادها ربطی نداشته باشد. 

زمانی که یک تروریست سفیدپوست، مردم را در بازار عمومی در تگزاس، یا نماز‌گزاران را در مساجد نیوزلند، و یا دوستان و خویشاوندان خودش را در میخانه‌ اوهایو، بی‌رحمانه به قتل می‌رساند رسانه‌ها می‌گویند، یک سفید پوست جاه‌طلب مبتلا به اختلال روانی با انگیزه نفرت، دست به آن کار زده است. اما وقتی این جنایت شنیع و خونین را کسی انجام دهد که نامش محمد یا علی باشد تروریست افراطی مسلمان خوانده می‌شود.

اما جوهراین جنایات یکی است. به بیان دقیق‌تر، انگیزه اینگونه بزه‌کاری‌ها در دوعامل خلاصه می‌شود: نفرت و ترس. نفرت از دیگران، بر پایه احساس برتری نژادی، دینی، قومی، یا طبقاتی، فرد بزه‌کار را وامی‌دارد تا برای دست‌یابی به زندگی بهتر در دنیا یا در جهان آخرت، به حذف و نابودی دیگران دست بزند. همچنین ترس ازبزهکار پنداشته شدن توسط دیگران و در خطر افتادن رزق و روزی یا دیانت یا تمدن و یا برتری نژادی‌ او را وامی‌دارد تا برای دوری جستن از این خطرات مرتکب چنان اعمالی شود. 

سیاست نفرت امروز در جهان ما حاکم است. بر اساس همین سیاست، راست افراطی در کشورهای اروپایی به قدرت رسید و بر همین اساس دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا شد. اما رسانه‌ها این‌ها را به نام‌های اصلی‌شان، افراطی یا نژادپرست راست‌گرا نمی‌نامد بلکه نام تازه‌ای اختراع کرده‌اند و آن‌ها را عوام‌گرا یا پوپولیست می‌خوانند. اینان تنها عوام‌گرا هستند، نه چیزی دیگر. 

گمان می‌کنم، پدیده عوام‌گرایی هنوز به همه اهدافش نرسیده است و ممکن است همزمان با بالا گرفتن گفتمان عوام‌گرایی، شاهد جنایات جمعی وحشتناک‌تری در آینده باشیم. بعضی‌ها گفتمان ترامپ را عامل کشتار تگزاس و تغییر گفتمان اردوغان و تمایل او به عوام‌گرایی را سبب حملات جمعی بر پناهند‌گان سوری در ترکیه می‌دانند. هم‌چنین گفته می‌شود که عامل اساسی حمله‌های نژادپرستانه و تروریستی بر مهاجران مسلمان در کشورهای غربی «تروریسم اسلامی» است. 

من فکر می‌کنم عوام‌گرایی نژادپرستانه در درازمدت نخواهد توانست برابر ضرورت‌های اقتصادی برای زندگی مشترک و دیگرپذیری مقاومت کند. چنانچه در قوانین بسیاری از کشورهای جهان به خاطر زندگی مشترک مسالمت‌آمیز و شکوفایی اقتصادی ترویج گفتمان نفرت ممنوع است و جرم تلقی می‌شود.

توسعه اقتصادی مستلزم داشتن روابط خوب با شرکا است؛ چه افراد باشند، چه دولت‌ها و شرکت‌ها. اصل «به‌صفر رساندن مشکلات سیاسی» که سیاست‌مدار دانشمند و وزیر خارجه و نخست وزیر سابق ترکیه، طرح و اجرا کرد، عامل اساسی شکوفایی اقتصادی ترکیه بود. اما وقتی که رجب طیب اردوغان او را طرد کرد و قدرت را به‌طور انحصاری در دست گرفت، مشکلات سیاسی ترکیه با کشورهای همسایه و منطقه و هم‌پیمانانش در ناتو پیدا شد که منجر به افت لیره، واحد پول این کشور و هم‌چنین افول کلی اقتصاد ترکیه شد.

اقتصاد گردشگری مستلزم ثبات و امنیت است. مناطقی که دچار مشکلات سیاسی و امنیتی و بی‌ثباتی باشند، جاذبه‌ای برای گردشگران ندارند. مثلا کیست که بخواهد دراین ایام از هنگ کنگ دیدن کند؟

امروز ورزش بشریت را از گوشه وکنار جهان گرد هم می‌آورد. در میان ورزش‌ها فوتبال از محبوبیت بیشتری در جهان برخوردار است و به یک منبع درآمد مهم و حتی صحنه نمایشی سیاسی برای کشورها بدل شده است. از اینرو برگزارکنندکان این بازی در جهان می‌کوشند تا جلوی گسترش نژادپرستی را بگیرند و باشگاه‌هایی را که هواداران آن‌ها شعارهای نژادپرستانه سر می‌دهند مجازات می‌کنند، زیرا نژادپرستی به ورزش، تبلیغات، تجارت و درآمد آن آسیب می‌زند.

سخن درباره نژادپرستی و نفرت از دیگران طولانی‌تر از آن است که در یک مقاله بگنجد. پدیده نژادپرستی در کشورهای عربی خودمان موج می‌زند و نفرت از دیگران به علت تفاوت قبیله‌‌ای و فرقه‌‌ای و منطقه‌‌ای بیداد می‌کند، اما ما در بسیاری اوقات این پدیده شوم را انکار می‌کنیم و انگشت اتهام را به سوی دیگران دراز می‌کنیم. چنین است که برخی از عرب‌ها در مصر، لبنان و اردن، پناهند‌گان سوری را عامل مشکلات اقتصادی کشورهای‌ خود به‌شمار می‌آورند و کویتی‌ها با به‌کارگیری تبلیغات نژادپرستانه، کارگران خارجی را سبب پایین آمدن خدمات اقتصادی و گسترش فساد، قلمداد می‌کنند. 

نفی و انکار نژادپرستی، نمی‌تواند مانع رشد و آشکار شدن این پدیده شود؛ همچنان که متهم کردن دیگران به نژادپرستی، واقعیت‌های شرم‌آور نژادپرستی و عقب‌ماندگی دولتی و سیاسی‌ در کشورها‌یمان را اصلاح نخواهد کرد.

وزیر پیشین فرهنگ و اطلاع‌رسانی کویت

https://www.independentarabia.com/node