پیش از آنکه توصیههای پزشک بریتانیایی در تیکتاک درباره اهمیت رها کردن باد شکم دستبهدست شود، شاعر شیرازی، در قرن هفتم هجری همان توصیه را به مخاطبانش کرده بود. سعدی هم مانند دکتر کاران راجان معتقد بود نگهداشتن باد شکم برای سلامتی خوب نیست هر چند رها کردنش شرمآور باشد.
این شاعر در کتاب گلستان که شامل آموزههای اخلاقی و تربیتی هم هست در باب دوم اخلاق درویشان داستان فرد بختبرگشتهای را روایت میکند که نتوانست باد شکم خود را نگه دارد و در توجیه عمل خود میگوید که این عمل غیر اختیاری باعث راحتی او شد.
توصیههای پزشکی زیادی وجود دارند که باعث تعجب ما میشوند و همچنین آموزههای تربیتی و آدابورسوم فراوانی وجود دارد که با این توصیههای پزشکی سازگار نیست. تحتفشار قرار ندادن رودهها هم یکی از اینها است.
چه فرهنگ شما بپسندند چه نه، واقعیت این است که بدن انسان همانطور که مایع و جامدات دفع میکند، گاز هم تولید میکند و برای این گاز تولیدی سه راه خروج وجود دارد. دهان، مقعد و خون. نتیجه یک پژوهش در سال ۲۰۱۸ توسط کلر کالینز، استاد تغذیه و رژیمدرمانی در دانشگاه نیوکاسل استرالیا، نشان داد که این گاز میتواند توسط خون جذب شود.
بهصورت ساده میتوانیم بگوییم، اگر گازی که در دستگاه گوارش وجود دارد از راه دهان بهصورت آروغ یا از راه مقعد بهصورت صدادار یا بودار خارج نشود، جذب جریان خون خواهد شد که برای سلامتی مضر است.
هرکدام از ما در هنگام بلع غذا مقداری هوا هم وارد مری و معده خود میکنیم. قسمتی از آن با آروغ زدن از معده خارج میشود. تجمع گاز در معده میتواند بسیار دردناک باشد. باقیمانده این گازها همراه با گازهای تولیدشده در سیستم گوارش در امتداد رودهها حرکت میکنند و اگر شما سیستم گوارش سالمی داشته باشید بهصورت طبیعی از طریق مقعد دفع میشود. معمولاً این گازها در طول شب در روده جمع شده و در قضای حاجت صبحگاهی حجم زیادی از آن دفع میشود؛ اما این به معنی اینکه تا فردا صبح خبری از این گازها نباشد نیست.
بسته به رژیم غذایی بدن انسان میتواند ترکیبی از گازهای بودار، بدون بو یا گازهای آتش گیرنده را تولید کند. ترکیب متان تولیدشده در حین گوارش و هیدروژن بلعیدهشده با هوا میتواند ترکیبی انفجاری تولید کند که بههیچوجه نباید با آزمایشهای خانگی وجود آن را ثابت کنید.
پزشکان توصیه میکنند برای داشتن سیستم گوارش سالمتر و جلوگیری از بازگشت گازهای مضر به خون، بهطور منظم محتویات روده خود را خالی کنید. از نشستنهای طولانی پرهیزکرده و همیشه در حین کار نرمشهای کوتاه چنددقیقهای انجام دهید. نگهداشتن گاز بهاندازه نگهداشتن مدفوع و ادرار مضر است و در صورت عادت کردن، ضررهای جدی بهسلامت شما وارد میکند.
با توجه به وضعیت سلامت و رژیم غذایی، وقت کافی را در دستشویی سپری کنید و به رودههای خود اجازه دهید در انقباضی طبیعی محتویات خود را به بیرون هدایت کنند.
اگر در شرایطی گرفتار شدید که نتوانستید برای رها کردن گازهای روده به مکان خلوتی بروید و در حضور دیگران «بادی از شما صادر شد» مانند بزرگی که در حکایت گلستان سعدی در اضطرار بود، از دیگران عذرخواهی کنید و بخواهید به علت آنچه در اختیار شما نبوده، ملامتتان نکنند.