پدیده قمار و شرط بندی طی دهه اخیر در ایران، با رونق استفاده از فناوری و اینترنت، جان تازه‌ای گرفته است. قمار همواره در جوامع مختلف و به اشکال مختلف یکی از راه‌های کسب درآمد برای افرادی بوده که می‌خواهند با کمترین تلاش به پول هنگفتی دست یابند تا از این طریق، هم ثروت بادآورده‌ای را صاحب شوند و هم این که بگویند افراد باهوش و زیرکی هستند.
این پدیده اجتماعی، همیشه آسیب‌های جدی به اجتماع و خانواده نیز زده است. شرط بندی به شکل مدرن آن در ایران همزمان با گسترش شهرنشینی و مهاجرت از روستاها و شهرهای کوچک، رشد قابل توجهی کرد. این در حالی بود که در جامعه اسلامی ایران، قمار حرام اعلام شده است. بعد از انقلاب ۵۷، اسباب و اماکن قمار جمع شد و برای اقدام به آن، در قانون مجازات اسلامی و قانون مدنی، جرم تعریف شد.
طبق ماده ۷۰۵ قانون مجازات جمهوری اسلامی ایران «قماربازی با هر وسیله‌ای، ممنوع و مرتکبین آن به یک تا شش ماه حبس یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شوند و در صورت تجاهر به قمار بازی، به هر دو مجازات محکوم می‌گردند». همچنین در ماده ۴۶۵ قانون مدنی ایران بیان شده است: «قمار و گروبندی، باطل و دعاوی راجع به آن، مسموع [قابل پیگیری] نخواهد بود».
حالا نکته این‌جاست که تاثیر پیشرفت فناوری بر پدیده قمار و روش‌های جدید آن در کشور، چه‌طور قابل کنترل است؟ در حالی که این‌بار، کازینوها و قمارخانه‌های شهر جای خود را به صفحات نت داده و فرد در هر جایی و هر مکانی قادر به بازی قمار است.
در کشورهای غربی، مراکز فیزیکی و سایت‌های شرط بندی، مانند هر تجارت دیگری ثبت می‌شوند و مشمول قوانین مربوطه قرار می‌گیرند. سیستم قضایی کشور، مراقب کلاه‌برداری‌های احتمالی ست. سیستم‌های بانکی هم نظارت شدیدی بر نوع تراکنش‌ها و از بین بردن خطر پول‌شویی دارند. مالیات و عوارض مربوط به این تجارت نیز، همانند تجارت‌های دیگر دریافت می‌شود و دارای بیشترین میزان مالیات است. اما در ایران چه‌طور؟
سردار وحید مجید، رئیس پلیس فتای ناجا، چندی قبل در سایت پلیس اعلام کرد که از ابتدای امسال بیش از ۹۶ میلیارد تومان گردش مالی، توسط سایت‌های قمار باز در ایران صورت گرفته است، اما کسانی که در این قمارها فریب خورده‌اند هم شکایتی نکرده‌اند.
او در ادامه گفت: «در پنج ماه گذشته ۱۰۰۴ فقره تارنمای قمار شناسایی و منجر به تشکیل ۳۹۲ فقره پرونده‌ی قضایی با گردش مالی بیش از ۹۶ میلیارد تومان و مسدودسازی بیش از ۹ میلیارد تومان شده است».
وی با اشاره به این‌که حسب دستور مقام قضایی با متخلفان و سودجویان در فضای مجازی برخورد می‌شود، گفت: «سایت‌های شرط بندی در هیچ درگاهی به صورت مستقیم فعالیت ندارند، اما این سایت‌ها با استفاده از ترفندهایی، از درگاه بانکی سایت‌های دیگر، به صورت موقت و در بازه‌‌های زمانی متفاوت، استفاده می‌کنند. که این مساله با همکاری شرکت شاپرک و دادستانی، برای از بین رفتن درگاه‌های بدون هویت، در حال پیگیری است. در حال حاضر پلیس فتا با هماهنگی شرکت شاپرک و دستور مقام قضایی، با راه‌اندازی کارگروه مصادیق مجرمانه، نسبت به مسدودسازی این درگاه‌ها اقدام می‌کند و مبالغ آن‌ها نیز به منظور تعیین تکلیف توسط مقام قضایی، بلوکه می‌شود».
این مقام انتظامی خاطرنشان کرد: «با بانک مرکزی هماهنگی‌های لازم انجام شده تا به شکل ریشه‌ای کنترل وب سایت‌های فیشینگ، از جمله سایت‌های شرط بندی انجام شود و گردش مالی و پولشویی‌های این سایت‌ها نیز مورد رصد قرار گیرد».
تبلیغ افراد مشهور در سایت‌های قمار
دانیال چودری، کارشناس فضای مجازی در ایران، با اشاره به این‌که بیشترین قمار در ایران، روی مسابقات فوتبال انجام می‌شود گفت: «در سایت‌های قمار در ایران، که فارسی زبان است، بیشتر روی فوتبال داخلی یا خارجی شرط بندی می‌کنند که تبلیغات آن توسط افراد مشهور در فضای مجازی، برای جذب مخاطب و مشتری هم صورت می‌گیرد. حتی ممکن است روی تیم‌های کمترشناخته‌شده یا تیم‌های ضعیف هم، کسانی به خاطر اعتیادی که به قمار پیدا کرده‌اند، شرط بندی کنند».
این کارشناس فضای مجازی در ایران، مهم‌ترین دلیل رشد سایت‌های قماربازی در ایران را، انگیزه‌ی عده‌ای برای به‌دست آوردن پول بدون زحمت عنوان کرد و گفت: «باید متوجه باشیم که هر روز بازی‌های متفاوت و جذابی وارد سایت‌های قماربازی می‌شود که برای جامعه‌ی کنونی ایران، حرام بودن آن اهمیتی ندارد».
دانیال چودری، درباره آگاهی از مجازاتی که برای افراد خاطی در این زمینه وجود دارد، بیان داشت: «به نظر من کسانی که این گونه سایت‌ها را راه اندازی می‌کنند، بیشتر در خارج کشور هستند و در واقع، آن‌ها سایت مادر محسوب می‌شوند و کسانی که داخل ایران هستند، عموما از مجازات آگاهی ندارند. هرچند سن افرادی که به بازی قمار روی آورده‌اند، الان از ۱۴ یا ۱۵ سالگی شروع می‌شود. این افراد، بیشتر برای به‌دست آوردن راحت‌تر پول و داشتن یک زندگی خوب، وارد سایت‌های قمار می‌شوند که معمولا هم بیشترشان پول‌های خود را می‌بازند».
او با اشاره به این که رشد اقتصادی در کشور صورت نمی‌گیرد و هر کسی می‌خواهد با راحت‌ترین شکل ممکن، پول به دست بیاورد، گفت: «تجربه‌ای که من داشتم روی این سایت‌ها و پیشنهادهایی که به افراد معروف شده است، درآمد ماهیانه از ۵۰ تا ۱۰۰میلیون تومان فقط برای یک لینک اختصاصی بوده که توسط افراد معروف در فضای مجازی تبلیغ شود. طبیعتا این مبلغ خیلی‌ها را وسوسه می‌کند تا به سمت سایت‌های قمار بروند».
