آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز جمعه وعده داد کشورهای بیشتری در جهان عرب را تشویق به عادی‌سازی روابط با اسرائیل کند. آقای بلینکن در جلسه‌ای اینترنتی با همتایان اسرائیلی و عرب خود صحبت می‌کرد که به مناسبت گرامیداشت اولین سالگرد «توافق ابراهیم» برگزار می‌شد.

این جلسه که با حضور بلینکن به همراه وزرای خارجه اسرائیل، امارات متحده عربی، بحرین و مراکش برگزار می‌شد آشکارترین نشانه تا کنون بود که دولت جو بایدن قویا از «توافق ابراهیم» که دستاورد دیپلماتیک دولت دونالد ترامپ و همکارانش در خاورمیانه محسوب می‌شود حمایت می‌کند. وزیر خارجه سودان، که جزو کشورهای «توافق ابراهیم» است در این نشست حضور نداشت.

آقای بایدن از آغاز به کار دولت خود تاکید کرده که از عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل حمایت می‌کند و مشاورین نزدیک به او گفته‌اند که امیدوارند کشورهای دیگری نیز به این فهرست اضافه شوند. با این همه این واقعیت که «توافق ابراهیم‌» در زمان ترامپ به دست آمده بود و بسیاری از طرفداران آن در جناح راست سیاسی آمریکا هستند باعث پیچیدگی موضع دولت بایدن نسبت به آن شده بود. جناح چپ حزب دموکرات و برخی طرفداران چهره‌هایی همچون برنی سندرز، سناتور سوسیالیست از ایالت ورمانت، نگاهی منفی نسبت به سیاست‌های اسرائیل و برخوردش با فلسطینی‌ها دارند و از همین رو از «توافق ابراهیم» نیز دل خوشی ندارند. با این وجود حمایت سیاسی گسترده‌ای در آمریکا از این توافق وجود دارد. سال گذشته قطعنامه‌ای که برای تبریک به دولت‌ها و مردمان اسرائیل،‌ امارات و بحرین به مناسبت مرحله اول «توافق ابراهیم» به صحن مجلس سنا رفت از حمایت اولیه ۹۵ از ۱۰۰ سناتور برخوردار بود (سندرز جزو پنج سناتوری بود که نسخه اولیه قطعنامه را امضا نکرد.)

بلینکن اما روز جمعه بر مزایای دیپلماتیک و اقتصادی این توافق تاکید کرد و گفت: «این دولت با ادامه تلاش‌های موفق دولت قبلی می‌کوشد روند عادی‌سازی را پیش ببرد.»

وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که دولتش می‌کوشد روابط اسرائیل با امارات، بحرین، مراکش و سودان بهبود یابد و در ضمن روابط آن با مصر و اردن، دو دولت عربی همسایه اسرائیل که در سال‌های پیشین به توافق صلح با این کشور دست یافتند، نیز تعمیق یابد.  بلینکن در ضمن تاکید کرد که واشنگتن می‌کوشد کشورهای عربی بیشتری نیز به عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل برسند و گفت: «ما می‌خواهیم حلقه دیپلماسی صلح‌آمیز گسترش یابد.»

یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، با تایید این گفته بلینکن گفت: «باشگاه توافق ابراهیم به روی اعضای جدید هم باز است.»

آقای لاپید در ضمن گفت در روزهای آینده از بحرین دیدار می‌کند. این اولین دیدار وزیری اسرائيلی از این کشور واقع در خلیج فارس خواهد بود. لاپید ماه گذشته به مراکش سفر کرد و در ماه ژوئن نیز از امارات دیدار کرده بود.

بازدیدهای دیپلماتیک این‌چنینی تنها بخشی از نتایج گسترده «توافق ابراهیم» هستند. بازگشایی سفارتخانه‌ها، برقراری پروازهای مستقیم و توافق‌های متعدد اقتصادی از دیگر عواقب این توافق هستند که تنها یک سال از آن گذشته است. این توافق‌ها در ضمن باعث بهبود روابط اسرائیل با مصر و اردن نیز شده‌اند. نفتالی بنت، نخست‌وزیر جدید اسرائیل، اخیرا به مصر سفر کرد تا با عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور این کشور، دیدار کند.

با این وجود، سازمان‌های اصلی فلسطینی عموما واکنشی منفی به این توافق‌ها داشته‌اند و آن‌را خیانتی به آرمان ملی خود می‌دانند. کشورهای عربی پیش از این بر این موضع پافشاری می‌کردند که تنها زمانی اسرائیل را به رسمیت خواهند شناخت که دولت مستقل فلسطینی تشکیل شود.

آقای بلینکن اما در جلسه اینترنتی روز جمعه گفت: «ما باید بر بنیان این روابط و رشد عادی‌سازی دست به بهبود محسوس زندگی فلسطینی‌ها و پیشروی به سوی هدف دیرین پیشبرد مذاکرات منتهی به صلح بین اسرائیل و فلسطینی‌ها بزنیم.»

ناصر بوریطه، وزیر خارجه مراکش، توافق ابراهیم را «رویدادی تاریخی که سزاوار بزرگداشت است» خواند اما تاکید کرد که برقراری مجدد روند صلح بین اسرائیل و فلسطینی‌ها نیز امری «بنیادی» است.

عبداللطیف بن راشد الزیانی، وزیر خارجه بحرین، گفت برای نشان دادن مزایای همکاری بین اسرائیل و کشورهای عربی باید اقدامات بیشتری صورت بگیرد. او گفت: «ما باید نشان دهیم صلح واقعی در منطقه، اتکای متقابل به یکدیگر و رفاه در عمل چه معنایی برای زندگی روزمره تمام مردمان خاورمیانه دارند.»

در تل‌آویو در نزدیکی سفارت جدید امارات در اسرائیل، «بیلبورد» بزرگی به مناسبت سالگرد «توافق ابراهیم» نصب شده است که روی آن به عربی و عبری نوشته: «صلح آینده فرزندان ما است.»

نفتالی بنت نیز روز جمعه با ستایش «توافق ابراهیم» که تحت نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو، به دست آمده بود، آن‌ را «فصلی جدید در تاریخ صلح در خاورمیانه» خواند و رهبران امارات و بحرین را به خاطر «شجاعت و بی‌باکی» که در امضای این توافق خرج داده بودند ستود.

ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه، روز چهارشنبه این ادعا که بلینکن جلسه سالگرد «توافق ابراهیم» را با شتاب و در طول چند روز گذشته سازمان داده است رد کرد. پرایس با ستایش از این توافق گفت: «یک سال گذشته و می‌بینیم که بیش از نیم میلیارد دلار بازرگانی بین اسرائیل و این کشورهای جدید صورت گرفته و پرواز مستقیم بین تل آویو و ابوظبی و مراکش و منامه برقرار شده که نتایج بسیار بزرگی برای آزادی سفر در منطقه دارد.»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود: «ما همچنان پشتیبان این توافق و کشورهای امضا کننده آن هستیم و از فرصت گسترش بیشتر و پیشبرد همکاری بین اسرائیل و کشورهای دیگر در سراسر جهان استقبال می‌کنیم.»

پرایس در ضمن گفت فرض دولت بایدن این است که در آینده نزدیک مذاکرات صلح بین اسرائیل و فلسطینی‌ها ممکن نیست و اشاره کرد: «فکر نمی‌کنم از ما شنیده باشید که صراحتا در حال حاضر خواهان مذاکرات حضوری شده باشیم.»

سخنگوی وزارت خارجه در ضمن به این حرف بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، واکنش نشان داد که در مصاحبه‌ای گفته بود اسرائیل می‌تواند بازگشت آمریکا به برجام را بپذیرد، که تغییر موضعی آشکار از سوی دولت اسرائیل تلقی شد. پرایس گفت اسرائیل حق دارد موضع خود را در این مورد تدوین کند، اما افزود:‌ «به نظرم در سطح راهبردی شکی نیست که ما و شرکای اسرائیلی‌مان دیدگاه مشابهی داریم. نه آمریکا نه اسرائیل در جهت منافع خود نمی‌بینند که ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد یا به ساخت این تسلیحات نزدیک شود. برای همین است که هر دو متعهد به این موضع هستیم که ایران هرگز نباید چنین اجازه‌ای پیدا کند.»