حیدر محمدی، مدیرکل امور دارو سازمان غذا و دارو ۹ ماه پس از اعلام ممنوعیت واکسن کرونای آمریکایی از تایید واکسن فایزر «ساخت بلژیک» و جانسون‌اند‌جانسون «آلمان» خبر داد.
دو واکسن آمریکایی که بیش از یک سال مخالفت با ورود آنها به کشور به بهای از دست رفتن جان ده‌ها هزار ایرانی (به روایت آمار وزارت بهداشت) و صدها هزار نفر (براساس گفته‌های مقاماتی که می‌گویند آمار واقعی ابتلا سه تا هفت برابر بیشتر است) تمام شد.
حالا بلژیک صفت فایزر شده و آلمان هم پس از نام جانسون آمده تا مانند روایت صلح امام حسن توجیه‌گر نرمشی قهرمانانه و جام زهری دیگر باشد.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ۱۹ دی ۱۳۹۹، زمانی که اغلب کشورهای جهان به سرعت در حال واکسینه کردن جمعیت خود بودند «ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی کرونا» را ممنوع کرد. ممنوعیتی بابرچسب «ایدئولوژیک» و «انقلابی» با محوریت «آمریکاستیزی» که در بطن خود منافع اقتصادی نهادهای تحت نظر او را یدک می‌کشید.
اکنون که ستاد اجرایی فرمان امام به وضوح در ادعای تولید واکسن داخلی شکست خورده و در عین حال بودجه لازم را به دست آورده، ایران (حتی با آمار مورد تردید وزارت بهداشت) در رده چهارم فهرست جهانی بالاترین آمار ابتلا و مرگ ناشی از کرونا قرار گرفته، روسیه به وعده تامین واکسن عمل نکرده و دولت ابراهیم رئیسی بر سر کار آمده؛ واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی هم امکانپذیر شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
هرچند در حال حاضر شش واکسن اسپوتنیک، آسترازنکا، سینوفارم، بهارات هند، فایزر و جانسون‌اند‌جانسون مجوز مصرف اضطراری سازمان غذا و دارو را دریافت کرده‌اند، اما همه آنها وارد کشور نمی‌شوند. محمدی به صدا و سیما گفت: «در برنامه واردات ما سینوفارم وجود دارد. هند هنوز مجوز صادرات بهارات به ایران را صادر نکرده است . آسترازنکا از منابع مجاز و از طریق کواکس وارد کشور می‌شود. واکسن اسپوتنیک بر اساس قرارداد ۶۲ میلیونی به ما داده نشده است که علت اصلی آن عدم تولید کافی این واکسن است.»
به گفته حیدر محمدی، برای واردات دو میلیون دوز واکسن فایزر ساخت بلژیک قراردادی با هیات امنای ارزی در حال تنظیم است و تا یکی دو ماه آینده به ایران ارسال می‌شود. محمدی گفته واکسن جانسون هم در انتظار نهایی شدن قراردادهای بین‌المللی است و کشور تولید کننده (آلمان) تا پنج میلیون دوز قول داده است.
اما آیا تفاوتی بین واکسن فایزر تولیدی در آمریکا یا بلژیک وجود دارد؟
در وب‌سایت این شرکت داروسازی که در سال ۱۸۴۹ دو آلمانی مهاجر به نیویورک آن را بنیانگذاری کردند آمده که بیش از ۴۰ خط تولید متعلق به این شرکت و ۲۰۰ تامین‌کننده جهانی وظیفه تولید و پاسخگویی به تقاضاها را بر عهده دارند. فایزر شرکت آمریکایی چند ملیتی که مقر آن در خیابان چهل و دوم منهتن نیویورک است، می‌گوید همه خط تولید‌ها بالاترین استانداردهای کیفی، ایمنی و اثر‌گذاری را رعایت می‌کنند. پس از همه‌گیری کرونا خط تولید‌های شرکت فایزر در کشورهایی مانند بلژیک، ایرلند یا فرانسه اقدام به تولید این واکسن کردند. تنها تفاوت واکسن‌ها نیز محل تولید آنهاست.
از سوی دیگر امکان واردات واکسن فایزر از این کشورها همواره وجود داشته و اصولا در زمانی که خامنه‌ای واردات واکسن از مبدا آمریکا را ممنوع کرده بود، آمریکا واکسن فایزر تولیدی خود را صادر نمی‌کرد.
خبرگزاری رویترز در گزارشی در اوایل خرداد ۱۴۰۰، یعنی پنج ماه پس از اعلام ممنوعیت واردات واکسن از مبدا آمریکا، از نخستین صادرات محموله‌های واکسن فایزر ساخت آمریکا خبر داده است. در این گزارش آمده که محموله واکسن فایزر به مقصد مکزیک شامل دوزهایی است که در آمریکا تولید شده است. این گزارش می‌افزاید که این نخستین بار است که صادرات دوزهای واکسن فایزر تولید شده در آمریکا انجام می‌شود.
واکسن تک دوزی جانسون‌اند‌جانسون نیز به شرکت داروسازی آمریکایی با همین نام تعلق دارد و دست‌کم از تابستان ۱۳۹۹ یعنی شش ماه قبل از اظهارات خامنه‌ای در ممنوعیت واردات واکسن از مبدا آمریکا، در کشورهای اروپایی خط تولید داشته است.
روند نادیده گرفتن و نپذیرفتن ظرفیت‌ها و امکانات تامین واکسن‌های موثر از سوی مقامات جمهوری اسلامی به گونه‌ای با جدیت دنبال شده که ارایه سندی در رد عامدانه بودن این رویکرد ناممکن است. کارنامه سردمداران جمهوری اسلامی مملو از سیاست‌هایی است که هزینه آن از جان و مال مردم ایران تامین شده است. از جام زهر پس از جنگ هشت ساله تا نرمش قهرمانانه برجام و فایزر «بلژیک»، عقب‌نشینی تنها زمانی انجام شده که یک فاجعه تمام عیار به بار آمده است.
