صبح دیروز چهارشنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۰ (۳ نوامبر ۲۰۲۱) رسانه‌های داخلی ایران خبر دادند که نیروی دریایی سپاه نفت‌کشی که بنا به گفته آن‌ها نفت سرقت‌شده ایران را به دستور آمریکا حمل می‌کرد توقیف کردند. پس از آن، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه‌ای از توقیف یک نفتکش متعلق به عربستان سعودی و حامل نفت توقیفی ایران در دریای عمان و از انتقال این نفتکش به بندرعباس در سوم آبان ماه ۱۴۰۰ (۲۵ اکتبر ۲۰۲۱) خبر داد.
در پاسخ به ادعای سپاه پاسداران، مقام‌های دفاعی آمریکا مدعی شدند که هیچ درگیری نظامی بین نیروی دریایی این کشور و سپاه پاسداران صورت نگرفته و نیروی دریایی آمریکا برای ربایش نفت صادراتی ایران تلاشی نکرده است. همچنین نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد که اتفاق مورد ادعای نیروی دریایی سپاه (ندسا) در ۶ سپتامبر ۲۰۲۱ (۱۵ شهریور ۱۴۰۰) رخ داده و در جریان آن، شناورهای ایرانی و آمریکایی هرگز مستقیم با یکدیگر مواجه نشدند.
دیری نپایید که روابط عمومی سپاه پاسداران فیلم عملیات توقیف یک نفتکش در دریای عمان را منتشر کرد که در آن به‌وضوح تقابل نزدیک ندسا و نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در ۲ آبان ۱۴۰۰ (۲۴ اکتبر ۲۰۲۱) را نشان می‌داد. پس از انتشار این فیلم، شماری از مقام‌های دفاعی آمریکا به‌شرط عدم ذکر نامشان، ضمن تایید این واقعه، نام نفتکش توقیف‌شده را «ام‌وی ساوتیس» (MV Southys) اعلام کردند که حامل پرچم ویتنام است، نفت‌کشی که مقصد آن چین بود و نه عربستان سعودی.
در فیلمی که ندسا منتشر کرده است، حضور هشت شناور نیروی دریایی آمریکا، شامل دو ناوشکن موشک‌انداز کلاس «آرلی-بورک» و یک فروند بالگرد اِم‌اِچ-۶۰ آر (MH-60R) در فاصله بسیار کمی از شناورهای سپاه و نفتکش توقیف‌شده قابل مشاهده است که تنها با ارسال پیام رادیویی تهدیدآمیز در تلاش برای آزادسازی نفتکش توقیف‌شده بودند. در نهایت، با نزدیک شدن نفتکش موردنظر به آب‌های سرزمینی ایران مجبور به ترک منطقه شدند.
شرح عملیات توقیف نفتکش ساوتیس
بر‌اساس فیلم منتشرشده ندسا، هشت نفر از نیروهای ویژه سوار بر یک فروند بالگرد همه‌منظوره بل۴۱۲ ایی‌پی (Bell 412EP) هوادریای (هواپیمایی نیروی دریایی) سپاه پاسداران از محلی که به نظر جاسک می‌آمد، به سمت نفتکش ساوتیس پرواز کردند و در محل فرود بالگرد به این نفتکش از آن خارج شدند و پس از حرکت به سمت اتاق فرماندهی، آن را به کنترل خود درآوردند. گروهی دیگر از نیروهای ویژه سپاه سوار بر قایق تندرو به کشتی وارد شدند و به گروه اول کمک کردند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پس از درخواست کمک فرمانده کشتی از نیروهای نظامی حاضر در منطقه، نیروی دریایی ایالات متحده سریع دو ناوشکن موشک‌انداز کلاس «آرلی-بورک» با نام‌های یو‌اس‌اس سالیوانز (USS The Sullivans DDG-68) و یو‌اس‌اس مایکل مورفی (USS Michael Morphy DDG-112) را به منطقه اعزام کرد. سالیوانز با‌سرعت به فاصله ۱۰۰ متری نفتکش نزدیک شد و متعاقبا، شناور فرماندهی شهید ناظری ندسا همراه سه قایق تندرو مقابل آن ظاهر شدند و از حرکت آن به سمت جلوی نفتکش توقیف‌شده ممانعت کردند. ناوشکن مایکل مورفی که در فاصله یک کیلومتری از سالیوانز قرار داشت نیز با سه قایق تندرو دیگر ندسا محاصره شد.
بر اساس فیلم‌های منتشرشده سپاه، شناور تحقیقاتی شهید سیاوشی سپاه که در حقیقت یک لندینگ کرافت کوچک است نیز به‌عنوان شناور ناظر در عملیات حضور داشته و به شنود رادیویی و الکترونیکی مکالمات نیروهای آمریکایی پرداخته است.
در نهایت، مسیر حرکت ناوشکن سالیوانز با سه قایق تندرو ایرانی در برابر آن، تنها چند مایل پیش از ورود به آب‌های سرزمینی ایران مسدود شد. شش قایق تندرو و گشتی نیروی دریایی و گارد ساحلی ایالات متحده آمریکا به‌جای ناوشکن‌ها، از فاصله زیاد به رصد و همراهی نفتکش توقیف‌شده و شناورهای سپاه پاسداران پرداختند و در نهایت، با ورود نفتکش به آب‌های سرزمینی ایران منطقه را ترک کردند.
در بخشی از فیلم‌های صحنه عملیات که یک فروند پهپاد شناسایی رزمی مهاجر ۶ نیروی دریایی سپاه پاسداران تهیه کرده است، به‌وضوح ارابه‌های فرود ثابت آن در برخی صحنه‌های فیلم قابل مشاهده است. همچنین در فیلم‌های تهیه‌شده این پهپاد، پرواز یک فروند بالگرد اِم‌اِچ-۶۰ آر نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا که از ناوشکن مایکل مورفی برفراز قایق‌های تندرو سپاه به پرواز درآمده مشاهده می‌شود. این بالگرد با شلیک شراره (Flare)، تلاش کرد قایق‌های تندرو احاطه‌کننده ناوشکن سالیوانز و مایکل مورفی را متفرق کند که ظاهرا در این کار موفق نبود و با هشدار شناور فرماندهی شهید ناظری منطقه را ترک کرد.
چرا نیروی دریایی آمریکا مانع توقیف نفتکش ساوتیس نشد؟
یکی از دلایل اصلی که رژیم جمهوری اسلامی و همچنین دولت آمریکا خبر این مواجهه نزدیک نیروهای دریایی آمریکا و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در دو هفته اخیر مخفی نگه داشته‌اند، جلوگیری از افزایش تنش‌های سیاسی و متعاقبا، جلوگیری از اختلال در روند مذاکرات هسته‌ای در وین است. این خود از دلایل اصلی عدم اقدام نظامی ناوشکن‌های آمریکایی علیه خدمه قایق‌های تندرو سپاه پاسداران در جریان عملیات توقیف نفتکش ساوتیس بود.
هر یک از ناوشکن‌های کلاس «آرلی بورک» به یک توپ ۱۲۷ میلی‌متری مارک ۴۵ در عرشه، چهار تیربار کالیبر ۵۰ در طرفین و سه پرتابگر سه‌تایی اژدر مجهزند. علاوه بر آن‌ها، ناوشکن مایکل مورفی دو توپ ۲۵ میلی‌متری مارک ۳۸ خودکار در عرشه دارد در حالی که ناوشکن سالیوانز دو تیربار ۲۰ میلی‌متری در عرشه خود جای داده است. سالیوانز همچنین دو پرتابگر موشک‌های ضدکشتی هارپون در اختیار دارد.
ناوشکن سالیوانز برای مقابله با تهدیدهای پروازی شامل پهپادها و موشک‌های ضدکشتی فروصوت، به دو تیربار فالانکس (Phalanx) و مایکل مورفی به یک تیربار از این نوع مجهز است. علاوه بر این تیربارها، هر دو ناوشکن حامل موشک‌های ضد‌هوایی آر آی اِم-۶۶ و آر آی اِم-۱۵۶ استاندارد دو هستند که می‌تواند با طیف گسترده‌ای از اهداف پرنده، از هواپیماهای جنگنده تا موشک‌های کروز، مقابله کند.
نه تنها هر دو ناوشکن آمریکایی بلکه قایق‌های گشتی نیروی دریایی آمریکا و سپاه تفنگداران دریایی آمریکا قادر به مقابله با قایق‌های تندرو و همچنین شناور فرماندهی شهید ناظری و شناور تحقیقات شهید سیاوشی ندسا بودند اما همان‌طور که در تصاویر منتشرشده نیروی دریایی سپاه قابل‌مشاهده بود، فرمانده شناورهای آمریکایی فقط به صدور اخطار رادیویی بسنده کردند و حتی پس از مسدود شدن مسیرشان با قایق‌های تندرو سپاه، از ادامه مسیر به‌منظور جلوگیری از حرکت نفتکش ویتنامی خودداری کردند.
عدم مقابله نظامی نیروی دریایی آمریکا با نیروی دریایی سپاه در جریان توقیف نفتکش ساوتیس به‌طورقطع به‌دلیل تلاش دولت آمریکا در راستای جلوگیری از افزایش تنش‌های نظامی با ایران در منطقه خاورمیانه، دریای عمان، تنگه هرمز و خلیج‌فارس است. با علم به عدم تمایل ایالات متحده آمریکا به درگیری نظامی گسترده با رژیم جمهوری اسلامی در منطقه خاورمیانه که مغایر با دکترین نظامی و دفاعی کنونی آمریکا است، سپاه پاسداران در مقابل ناوشکن‌های تا بن دندان مسلح آمریکایی دست به اقدام‌های ماجراجویانه می‌زند، اقدامی که بی‌تردید تا سال ۲۰۱۹ ممکن نبود، زیرا با خطر پاسخ نظامی آمریکا مواجه می‌شد.
