نشریه فایننشال تایم، چاپ لندن، فهرستی از زنان تاثیرگذار در سال ۲۰۲۱ را منتشر کرده است که نام ستوده فروتن، دختر ۱۵ساله افغان، نیز در میان آن دیده می‌شود. به نوشته این نشریه، انتخاب این چهره‌ها با همکاری برخی از زنان مطرح جهان انجام شده است و روزنامه‌نگاران همکار با فایننشال تایمز در ده‌ها دفتر این نشریه، برای گزینش این چهره‌ها بسیج شده‌اند.

نام ستوده فروتن، دختر دانش‌آموز افغان که در شهر هرات در غرب افغانستان زندگی می‌کند، حالا در کنار اسامی مطرحی چون نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و مری بارا، رئیس شرکت چند ملیتی جنرال‌موتورز قرار گرفته است. او زمانی به شهرت رسید که پس از قدرت گرفتن طالبان در افغانستان و بسته شدن درهای مدارس به روی دختران در افغانستان، در محفلی با حضور مقام‌های طالبان، سخنرانی تاثیرگذاری ایراد کرد. فایننشال تایمز نوشته است که ملاله یوسف‌زی، فعال حقوق زنان و برنده جایزه صلح نوبل، نیز ستوده فروتن را معرفی کرده است.

ملاله در معرفی ستوده نوشته است: «وقتی طالبان درهای مدارس  را به روی دختران بستند، برای من همواره یک نام تکرار می‌شد: ستوده فروتن؛ دختری که برای آینده خود و اینکه دیگر نتواند درس بخواند، نگران بود و به همین دلیل زمانی که در یک برنامه سخنرانی حضور یافت، برای خود و دیگر دختران افغان از صمیم قلب صحبت کرد و خواهان ادامه تحصیل شد. او به اقدام‌های طالبان اعتراض کرد و بازگشایی مدارس دخترانه را خواستار شد.»

به باور ملاله یوسف‌زی، جرات، بی‌باکی و قدرت او باعث شد تا طالبان مدارس دخترانه هرات را دوباره باز کنند زیرا ستوده جرات به خرج داد و از دختران دانش‌آموز دفاع کرد. حالا جهان باید صدای او را بشنود.

ستوده فروتن درگفت‌وگو با ایندپندنت فارسی می‌گوید که باور نمی‌کرده است که به این زودی‌ها به چنین مقامی برسد. او چنین روایت می‌کند: «حوالی ساعت هشت شب بود که به من زنگ زدند و موضوع را خبر دادند؛ با این‌ حال هنوز دقیق نمی‌دانستم چه اتفاقی رخ داده است. وقتی متوجه شدم که چه شده است، در شوکی ناباورانه فرو رفتم.» او می‌افزاید: «این آرزو همیشگی‌ام بود که روزی چهره‌ای تاثیرگذار شوم اما فکر می‌کردم این مسئله در سن ۴۰-۳۰ سالگی‌ام رخ بدهد؛ اما حالا می‌بینم که خیلی زودتر از آن چیزی که فکر می‌کردم، اتفاق افتاده است.»

ستوده قرار گرفتن در چنین موقعیتی را سبب بیشتر شدن مسئولیت خود نسبت به گذشته توصیف و تاکید می‌کند که این انتخاب برای او قوت قلبی شده است تا برای بهتر شدن وضعیت زنان و دختران بیشتر تلاش کند: «می‌خواهد به زنان افغان این پیام را بدهم که ما زنان هر کاری می‌توانیم انجام دهیم. نخستین قدم این است که زنان افغان بپذیرند سر بار جامعه نیستند و این باور غلط را که زنان نمی‌توانند هر کاری را در جامعه انجام دهند، از ذهنشان پاک کنند.» او می‌گوید که برنامه‌ها و اهداف زیادی دارد و تلاش خواهد کرد تا به هدف‌های خود در زندگی برسد و انسانی مفید برای جامعه باشد.

ستوده از طالبان می‌خواهد که محدودیت‌های پیش روی دختران را بردارند: «اگر قرار است زنان کار کنند، قبل از آن باید درس بخوانند. بدون زنان جامعه نمی‌تواند به خوبی به پیش برود.»

مسئولان مدرسه‌ای که ستوده فروتن در آن درس می‌خواند هم او را  دختری آگاه، نخبه و فهمیده توصیف می‌کنند. عبدالقدوس یاسین‌زاده، مدیر مدرسه رسالت، جایی که ستوده درس می‌خواند، می‌گوید: «ستوده دختر متفاوتی است. او در حالی که در کلاس دهم (اول دبیرستان) درس می‌خواند، مسائل روابط بین‌الملل و حقوقی را به‌دقت پیگیری می‌کند.»

به گفته یاسین‌زاده، ستوده می‌خواهد در آینده وزیر خارجه افغانستان شود و از همین حالا در تلاش است دانش خود در روابط بین‌الملل را توسعه دهد. مدیر مدرسه ستوده یاد آور می‌شود که گرداننده تمام برنامه‌های فرهنگی، ادبی و محافل مناسبتی در دبیرستان آن‌ها ستوده است.

ستوده فروتن در شرایطی به عنوان یکی از زنان اثرگذار از نظر فایننشال تایمز انتخاب شده که محدودیت‌ها علیه زنان در افغانستان به اوج خود رسیده است؛ دختران از رفتن به مدرسه و دانشگاه محروم شده و زنان نیز امکان کار در بیشتر بخش‌های اقتصادی را از دست داده‌اند.

با آنکه طالبان اعلام کرده است که با تحصیل، کار و حتی فعالیت‌های سیاسی زنان مشکلی ندارد، هنوز هیچ نشانه‌ای مبنی بر فراهم آمدن امکان فعالیت زنان در افغانستان به چشم نمی‌خورد.