هر بار که باقیمانده شیر فاسد شده را در ظرف‌شویی خالی می‌کنیم این سؤال به ذهنمان می‌آید که آیا راهی برای نگهداری طولانی‌تر از شیر وجود دارد؟

پاسخ به همین سؤال باعث به وجود آمدن طیف وسیعی از لبنیات در جهان شده است از انواع پنیر گرفته تا محصولات خاص‌تر مانند دوغ و کفیر؛ اما آیا می‌شود بدون آنکه تغییری در ماهیت شیر داد، آن را برای استفاده در زمان دیگری منجمد کرد؟

منجمد کردن مواد غذایی فاسدشدنی قبل از تاریخ انقضا یک روش هوشمندانه برای به حداکثر رساندن ذخیره غذایی و همچنین به حداقل رساندن ضایعات مواد غذایی است. شیر یکی از مواد فاسدشدنی است که می‌توان آن را منجمد کرد؛ اما رزمری تراوت، مدیر برنامه و استادیار هنرهای آشپزی و علوم غذایی در دانشگاه درکسل، می‌گوید که ممکن است پس از منجمد کردن شیر متوجه تغییراتی در اجزای بافت آن شوید. به همین دلیل تروت می‌گوید که به جای نوشیدن شیر منجمد شده و سپس بار دیگر تبدیل به مایع شده، بهتر است از آن در دستورالعمل‌های دیگر غذایی استفاده شود.

انواع شیری که می‎‌توانید منجمد کنید

هم شیر کامل و هم شیر کم چرب را می‌توان منجمد کرد. قاعده کلی این است که بافت شیر با چربی بالاتر، مانند شیر کامل، در مقایسه با شیر با چربی کمتر، مانند شیر بدون چربی یا کم‌چرب، در هنگام آب شدن بیشتر از هم جدا می‌شود. برای رفع این مشکل می‌توان شیر را قبل از استفاده در دستور غذایی تکان دهید یا مخلوط کنید.

چگونه شیر را منجمد کنیم؟

از نظر فنی شیر منجمد را می‌توان بدون خطر تا شش ماه نگهداری کرد، اما بهتر است آن را بیش از سه ماه در حالت یخ زده نگه ندارید تا بافت صاف و یکدست آن حفظ شود.

برای منجمد کردن شیر آن را داخل ظرف نگهداری مواد غذایی که هوا نکشد بریزید. حداقل دو بند انگشت از ظرف را برای زمانی که شیر با یخ زدن منبسط می‌شود خالی بگذارید، در ظرف را بسته و حسابی محکم کنید.

شما می‌توانید از هر ظرفی با فضای خالی برای فریز کردن شیر استفاده کنید، اما استفاده از ظروف کوچک‌تر به شما این امکان را خواهد داد که با دقت بیشتری انبساط شیر را کنترل کنید. ظروف نگهداری یخ‌زن پلاستیکی مربع یا مستطیل برای این کار بسیار مناسب هستند. شیر منجمد شده را تا زمانی که آماده استفاده از آن شوید در یخدان نگه دارید، سپس آن را به یخچال منتقل کرده و یک‌شب به آن فرصت آب شدن دهید.

همچنین می‌توانید از قالب‌های یخ برای منجمد کردن شیر در اندازه‌های کوچک استفاده کنید. به‌این‌ترتیب دیگر نگران شکستن ظرف در حین انبساط نخواهید بود. برای یخ زدن شیر به‌صورت مکعبی، شیر را در قالب یخ بریزید. هنگامی‌که مکعب‌های شیر منجمد می‌شوند بعد از سه یا چهار ساعت به‌راحتی از قالب جدا خواهند شد. سپس آن‌ها را از سینی خارج کرده و در یک کیسه زیپ‌دار محکم در فریزر نگهداری کنید.

نحوه ذوب کردن و استفاده از شیر منجمد

هنگام استفاده از شیر منجمد رعایت دستورالعمل‌های ایمنی برای دمای ایمن نگهداری مواد غذایی بسیار مهم است. اول‌ازهمه برای جلوگیری از رشد باکتری‌های مضر شیر را یک‌شب در یخچال قرار دهید نه در دمای اتاق. پس‌ازآن شیر آب‌شده را می‌توان به‌عنوان بخشی از فرآیند پخت‌وپز مستقیماً به ظرف غذا اضافه کرد.

به خاطر داشته باشید که انجماد و سپس ذوب شدن ممکن است بر ویژگی‎‌های شیر مانند طعم و بافت تأثیر بگذارد. این تغییرات ممکن است شامل تبلور مجدد چربی، انبساط آب یا کریستالیزه شدن لاکتوز باشد. تبلور مجدد چربی ممکن است باعث شود شیر ذوب شده کمتر غنی و پرملات شود و رنگ آن به جای سفید، زرد به نظر برسد، درحالی‌که کریستالیزه شدن لاکتوز ممکن است باعث شود از شیرینی طعم شیر کاسته شود. انبساط آب موجود در شیر می‌تواند منجر به افزایش حالت دانه‌ای هنگام ذوب شیر شود.

به خاطر داشته باشید شیر یکی از مواد غذایی است که به‌سرعت فاسد می‌شود و همان‌طور که دیدیم یخ‌زده آن‌هم به‌خوبی شیر تازه نیست پس شاید بهتر باشد از همان ابتدا به‌اندازه مصرف خود شیر خریده و آن را در یخچال لابه‌لای بقیه مواد غذایی فراموش نکنیم.