حاجی محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و عضو ارشد شورای عالی مقاومت ملی، از دیدارش با حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه دولت ایران در امور افغانستان، خبر داد. محقق و قمی، شنبه چهارم دیماه در تهران باهم ملاقات و گفتگو کردند.
بر اساس خبرنامهای که در صفحه رسمی حاجی محمد محقق منتشر شد، دو طرف درباره اوضاع کنونی افغانستان و حل مسالمتآمیز قضایای افغانستان با مذاکره میان همه طرفهای سیاسی و قومی بحث کردند. این نخستین دیدار یک عضو ارشد شورای عالی مقاومت ملی با یک مقام رسمی دولت ایران در چهار ماه اخیر و پس از سلطه طالبان بر افغانستان است.
حسن کاظمی قمی در این دیدار گفت: مشکلات افغانستان باید با گفتگو و مذاکره حل شود. او تصریح نمود: ایران آماده است میان همه جوانب میانجی شود تا در افغانستان صلح و ثبات تامین شده و حکومت همهشمول با مشارکت همه اقشار شکل بگیرد.
کاظمی قمی افزود: ثبات در افغانستان به نفع همه کشورهای منطقه و جهان است و دولت جمهوری اسلامی ایران، بر اساس اشتراکات فرهنگی و تاریخی مایل است در همه عرصهها بهویژه در رسیدن به ثبات، افغانستان را کمک کند.
محمد محقق سهشنبه، ۳۰ آذر، با مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی و از اعضای ارشد شورای عالی مقاومت ملی نیز در آنکارا ملاقات کرد. محقق در دیدار با حسن کاظمی قمی گفت: «به نمایندگی از شورای عالی مقاومت ملی جمهوری اسلامی افغانستان اطمینان میدهم که ما در شرایط فعلی طرفدار جنگ و خشونت نیستیم و درصورتیکه زمینه یک مذاکره بینالافغانی فراهم شود، ما حاضریم یک گفتگوی سازنده درباره حلوفصل قضایای افغانستان داشته باشیم.»
محمد محقق همچنین گفت: در سایه دولت انحصاری و یکجانبه طالبان، هیچکسی در افغانستان احساس امنیت روانی و فیزیکی ندارد و در اثر ستم و وحشت ناشی از حاکمیت طالبان، میلیونها نفر برای فرار از کشورشان تلاش میکنند. آقای محقق از دولت ایران خواست «به دلایل اسلامی و انسانی مشکلات مهاجران افغان را رفع نماید.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این ملاقات در حالی انجام شد که اواخر ماه نوامبر، احمدالله وثیق، عضو کمیسیون فرهنگی طالبان، ادعا کرد که دولت امارات برای فعالیتهای سیاسی اشرف غنی و عطا محمد نور محدودیت وضع کرده است. در پی انتشار این خبر چند عضو دیگر طالبان نیز ادعا کردند که فعالیت سیاسی مارشال دوستم، محمد محقق و دیگر اعضای شورای عالی مقاومت در کشورهای ایران، ترکیه و امارات متحده عرب محدود شده است و آنان اجازه فعالیت سیاسی ندارند.
پنجشنبه دوم دیماه، مارشال عبدالرشید دوستم نیز با شماری از فرماندهان نظامی حزب جنبش ملی که در پی فروپاشی دولت پیشین افغانستان به ترکیه پناه بردهاند، دیدار کرد و به آنان اطمینان داد که فصل دیگری از مبارزه با طالبان در راه است.
یک منبع حاضر در جلسه به ایندیپندنت فارسی گفت: «اعضای حزب جنبش ملی در دفاع از شهرهای افغانستان بهویژه شهرهای شمالی، تلفات و خسارات زیادی را متقبل شدهاند. فعلا رهبر حزب جنبش ملی در تلاش ایجاد انسجام و انگیزه میان نیروها است؛ رهبر جنبش ملی در دیدار با فرماندهان گفت، بهزودی وارد صحنه میشویم.»
این منبع گفت، فرماندهان حزب جنبش ملی متعهد شدند که با انسجام نیرو برای فصل دیگری از مبارزه علیه طالبان آماده میشوند.
حفیظ منصور از چهرههای شناختهشده و از حامیان جبهه مقاومت به رهبری احمد مسعود نیز دیروز شنبه، چهارم دیماه، از ملاقات با غلامعلی حداد عادل، مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی خبر داد.
بهنظر میرسد محدودیتهایی که بر فعالیت سیاسی اعضای رهبری شورای عالی مقاومت ملی و حامیان جبهه مقاومت وجود داشت، در برخی از کشورهای که گفته میشود از طالبان حمایت میکنند، برداشته شده است. دولت ایران که از حامیان طالبان دانسته میشود، بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان را «پیروزی بزرگ و پایان اشغال» خواند و روابط عمیقی با طالبان برقرار کرد.
حسن کاظمی قمی، اواخر آبان به کابل سفر کرد و در دیدار با رهبران گروه طالبان، از همکاری نزدیک دولت ایران برای شکلگیری ثبات و آرامش در افغانستان اطمینان داد. کاظمی قمی در آن سفر سلطه طالبان بر افغانستان را «استقلال افغانستان» خواند و جنگ طالبان در برابر دولت پیشین افغانستان و متحدان غربیاش را مبارزه برای رهایی از اشغال دانست.
بااینحال، دیدار محمد محقق با کاظمی قمی که از تسهیلگران روابط میان دولت ایران و طالبان به شمار میرود، ممکن است به تقویت جایگاه نیروهای ضد طالبان بیانجامد. اعضای شورای عالی مقاومت ملی و رهبران جبهه مقاومت در چهار ماهی که از سلطه طالبان بر افغانستان میگذرد، تلاش کردند حمایت کشورهای مختلف ازجمله کشورهای تاثیرگذار منطقه را جلب کنند، اما روابط عمیق میان این کشورها و طالبان، باعث انزوای نسبی آنان شده است.
اکنون که بهنظر میرسد عملکرد طالبان در چهار ماه گذشته، باعث نگرانی بسیاری از کشورها ازجمله ایران، روسیه و هند شده است، فضا برای فعالیت نیروهای ضد طالبان فراهم میشود.