وزیر خارجه ایران روز دوشنبه در عمان چه می‌کرد؟ این سئوالی است که تحلیل‌گر اسرائیلی در مقاله‌ای که روز دوشنبه در روزنامه «اورشلیم پست» این کشور منتشر شد مطرح کرده است.

حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، طی این سفر در مسقط با محمد عبدالسلام، مذاکره‌کننده ارشد دولت حوثی‌ها در یمن، مذاکره کرد؛ دیداری که نشانی دیگر از به رسمیت شناختن این دولت است که در رسانه‌های ایران به عنوان «دولت نجات ملی یمن» خوانده می‌شود. او در ضمن با فهد بن محمود آل سعید، معاون سلطان عمان، و بدر بن حمد ابوالسعیدی، وزیر خارجه عمان، نیز گفتگو کرد.

فرنتزمن در تحلیل خود به این اشاره کرد که عمان هم با ایران روابط نزدیک دارد و هم علیرغم نداشتن روابط رسمی با اسرائيل با این کشور تماس‌هایی برقرار کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در سال ۲۰۱۸ به دیدار این کشور رفت و با سلطان قابوس، حاکم وقت عمان، دیدار کرد. سلطان قابوس پیش از آن از شیمون پرز نیز پذیرایی کرده بود. فرنتزمن در تحلیل موضع مسقط نوشت: «عمان خود را به عنوان نوعی کشور میانجی یا بی‌طرف در تقلاهای منطقه قرار داده است. درگیر هیچ یک از تخاصم‌های مختلف در منطقه نیست. همین است که ایران، کشورهای خلیج [فارس] و سایر کشورها به دنبال ارتباط با آن هستند.»

اسرائیل در سال ۲۰۲۰ موفق به عادی‌سازی روابط خود با چهار کشور عربی امارات متحده عربی، بحرین، سودان و مراکش تحت عنوان «صلح ابراهیم» شد. این کشور به دنبال گسترش این روابط است و عمان از جمله کشورهایی است که گفته می‌شود مورد هدف دیپلمات‌های اسرائیلی قرار دارند.

تحلیل‌گر  اسرائیلی با اشاره به این‌که وزیر خارجه ایران قصد دارد به چین سفر کند این سئوال را مطرح کرد که چرا عمان مقصد اول این سفر مهم بوده است. او که این مطلب را پیش از انجام جلسات امیرعبداللهیان منتشر کرد نوشت: «گزارش‌ها در ایران اطلاعات چندانی نداده‌اند و تنها می‌گویند که امیر عبداللهیان قرار است با مقامات عمانی دیدار کند.»

فرنتزمن اشاره کرد که مذاکرات در یمن و جنگ داخلی این کشور احتمالا در دستور کار سفر قرار خواهند داشت. او افزود: «مذاکرات ایران در عمان در ضمن می‌تواند با هدف ترمیم روابط با سایر کشورهای خلیج [فارس] در مورد مسائل دریایی و نظامی در دریای عمان باشد؛ جایی که محل تنش بین ایران و سایر کشورها بوده است.» او در ضمن اشاره کرد که میزان بازرگانی بین عمان و ایران تنها یک میلیارد دلار است که رقم چندانی نیست. طرف ایرانی گفته این میزان می‌تواند به پنج میلیارد دلار برسد و در ضمن به آزاد شدن برخی دارایی‌های مسدود شده ایران در عمان (بخاطر تحریم‌های آمریکا) اشاره کرده است. تحلیل‌گر اسرائيلی در پایان نوشت که بزرگ بودن هیئت اعزامی وزارت خارجه ایران نشان‌دهنده این است که گفتگوها «احتمالا قرار است به مسائلی فرای بازرگانی بپردازند.»

امیرعبداللهیان در دیدار خود با معاون سلطان به نقش مهم سلطان قابوس فقید در شکل‌گیری روابط دو کشور ادامه کرد و بر ادامه مناسبات آن‌ها در دوره حاکم جدید، سلطان هیثم، تاکید کرد. جالب این‌جا است که «نقش مهم» که وزیر خارجه جمهوری اسلامی به آن اشاره می‌کند به حمایت قاطع نظامی محمدرضا شاه پهلوی در دهه ۱۹۷۰ از سلطان قابوس در مقابله نظامی با چریک‌های چپ‌گرای عمانی برمی‌گردد که در آن هنگام از حمایت سازمان‌های مخالف شاه همچون مجاهدین خلق و فداییان خلق نیز برخوردار بودند.

امیرعبداللهیان از حضور هیئت عالی‌رتبه عمانی در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی تشکر کرد و گفت عمان به عنوان یکی از کشورهای منطقه در اولویت سیاست خارجه دولت جدید قرار دارد. او گفت تهران آماده همکاری با مسقط در زمینه‌هایی همچون حمل و نقل، انرژی، گردشگری و خطوط هوایی است. او در ضمن گفت جمهوری اسلامی «هیچ محدودیت و استثنایی در برقراری روابط خوب با کشورهای منطقه» قائل نیست؛ گفته‌ای که می‌تواند نشان از خواست جمهوری اسلامی برای ترمیم روابط با عربستان سعودی و متحدینش در منطقه باشد.

در موضوع یمن، وزیر خارجه جمهوری اسلامی به مقام عمانی گفت که تهران از «راه‌حل سیاسی و مبتنی بر گفتگو» حمایت می‌کند. او در ضمن از تلاش‌های عمان برای انتقال «سفیر شهید کشورمان در یمن به تهران» تشکر کرد. ایران از حوثی‌ها در جنگ‌شان علیه دولت قانونی یمن حمایت نظامی می‌کند و سفیر نام‌برده، حسن ایرلو، نیز از فرماندهان سپاه پاسداران بود که با هماهنگی مسقط و ریاض به ایران فرستاده شد و مدتی کوتاهی بعد در مرگی مشکوک درگذشت.

کشته شدن ایرلو موضوع صحبت امیرعبداللهیان با عبدالسلام نیز بود. مقام حوثی‌ها به وزیر خارجه در این مورد تسلیت گفت و از حمایت‌های تهران از «مردم یمن» قدردانی کرد.

وزیر خارجه ایران به مقامات عمانی در مورد مذاکرات وین نیز گزارش داد و گفت ایران می‌خواهد به «تواق خوب» برسد. معاون سلطان عمان در مقابل به تاریخ و فرهنگ غنی ایران و روابط نزدیک و برادرانه دو کشور اشاره کرد.