یک عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق با رد کردن خبری که در مورد آزادسازی پول‌های ایران در عراق منتشر شده بود گفت که عملا تغییری در وضعیت این پول‌ها به وجود نیامده است. پیش‌تر، علیرضا پیمان پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، با ارسال نامه‌ای به برخی مقام‌ها در ایران مدعی آزادسازی منابع ارزی ایران در بانک‌های عراق و خواهان استفاده از این منابع برای واردات کالا شده بود.
اما سید حمید حسینی، عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق، گفت این که دارایی‌های ایران در بانک تجارت عراق (TBI) باید برای برخی مصارف قابل استفاده باشد، موضوع جدیدی نیست. آقای حسینی گفت: «از چند ماه قبل، بحث استفاده از منابع ایران در بانک تجارت عراق مطرح شده بود، و حتی بخشی از سهمیه واکسن ایران در کواکس نیز از همین طریق به کشور وارد شد، اما در عمل برای استفاده گسترده‌تر از این منابع مشکلاتی وجود دارد.»
آقای پیمان پاک در نامه‌های خود به معاونان وزارت جهاد کشاورزی و صمت (صنعت، معدن و تجارت) که متن آن‌ها در رسانه‌ها منتشر شد، خواسته بود که «با عنایت به ظرفیت ایجاد شده در استفاده از منابع ارزی موجود در بانک تی‌بی‌آی [تجارت] عراق» برای «تامین واردات اقلام مورد نیاز کشور» اقدام شود.
حسینی گفت که طبق برخی هماهنگی‌ها بین عراق و آمریکا، مجوز استفاده از دارایی‌های ایران برای وارد کردن اقلامی همچون غذا و دارو به ایران صادر شده است، اما در عمل دشواری‌های بسیاری وجود دارد که باعث شده است واردات یا انجام نشود یا بسیار کند پیش برود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
طبق توضیح حسینی، روند کار بدین گونه است که تاجر ایرانی باید مدارکی را به نام تاجر عراقی ثبت کند. تاجر عراقی سپس کالاهای مورد نیاز را بخرد و معامله که نهایی شد، پولش را از بانک عراقی بگیرد. اما تحریم‌ها باعث شده است چنین راهی برای بیشتر تاجران قابل اعتماد نباشد. حسینی تاکید کرد که این موضوع جدیدی نیست، و در دوران دولت روحانی نیز وجود داشت. در ضمن، تاجران عراقی در حوزه عمده‌فروشی فعالیت نمی‌کنند و چون سطح خریدهایشان محدود است، قیمت‌های بسیار بالایی به ایران می‌دهند که پذیرفتنی نیست.
حسینی برآورد کرد که در حدود پنج میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در بانک تجارت عراق مسدود شده است که بیشترش مربوط به صادرات برق ایران به عراق است. حسینی گفت تکلیف این پول‌ها نیز ظاهرا باید نه در مذاکرات دوجانبه تهران و بغداد، که در مذاکرات وین معلوم شود.
از سوی دیگر، هفت میلیارد دلار بلوکه شده ایران در کره جنوبی نیز همچنان قابل استفاده نیست. سئول اخیرا اعلام کرده بود که ۱۸ میلیون دلار از این دارایی‌ها را برای حق عضویت عقب‌افتاده تهران به سازمان ملل متحد پرداخت کرده تا ایران مجددا حق رای خود را در آن سازمان به دست آورد. اما این بخش بسیار کمی از کل پول‌های مسدود شده است.
خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی روز شنبه به نقل از یک منبع مطلع خبر داد که هیئتی از ایران ماه آینده برای مذاکره درباره این موضوع به سئول خواهد رفت. پول‌های ایران در دو بانک کره‌ای است که به‌خاطر تبعیت کره از تحریم‌های آمریکا، قابل تحویل به ایران نیست. مقام‌های سئول می‌گویند در دیدار هیئت ایرانی قرار است در مورد جزئيات انتقال این پول- در صورت لغو تحریم‌ها- و در ضمن سناریوی احتمالی لغو نشدن این تحریم‌ها، صحبت کنند. در نتیجه، تکلیف پول‌های ایران در کره جنوبی نیز وابسته به مذاکرات وین است.
منبع مزبور که بدون افشای نامش با این خبرگزاری کره‌ای صحبت کرده است، گفت: «انتظار می‌رود گروه‌های کاری بیشتر در مورد جزئيات شیوه پرداخت دارایی‌های ایران در صورت لغو تحریم‌های آمریکا گفت‌وگو کنند. آن‌ها در ضمن می‌توانند راجع به احتمال از سر گرفتن مجدد واردات نفت از ایران پس از لغو تحریم‌ها صحبت کنند.»
ایران قبلا از مهم‌ترین تامین‌کنندگان نفت کره جنوبی بود، و در ازای آن معمولا تجهیزات صنعتی، لوازم خانگی، و قطعات خودرو از آن کشور وارد می‌کرد. اما خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و اعمال تحریم‌های جدید باعث شد این رابطه بازرگانی به طور کلی قطع شود. آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، نیز سال گذشته واردات لوازم خانگی از کره جنوبی را ممنوع کرد.
