در ادامه هشدارها و اظهار نگرانی کارشناسان دارویی در ایران، رئیس سازمان غذا و دارو رسما اعلام کرد که با تمام شدن ارز دارو، در سه ماه آینده کمبود دارویی در داروخانه‌ها شدت می‌گیرد. بهرام دارایی، رئیس سازمان غذا و دارو، روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: «کمبودهای دارویی برای یک ماه آینده ۵٠ قلم دارو و برای ٣ ماه آینده ١٩٠ قلم دارو است.»

دارایی با بیان این‌که از سه ماه قبل پیش‌بینی‌ها درباره کمبود داروهای اولویت‌دار انجام شده بود، گفت: «مجلس سال گذشته برای تامین کل دارو و تجهیزات پزشکی در سال ١۴٠٠، دو میلیارد دلار در نظر گرفته بود. این مبلغ در سال ٩٧ رقمی برابر ۳.۹ میلیارد دلار بود و مشخص است که این شرایط باعث کمبود خواهد شد چراکه در همان پنج ماه اول سال، دو میلیارد دلار ارز مصرف شد‌، به‌این‌ترتیب ما برای نیمه دوم سال هیچ ارزی نداشتیم.»

این مسئول دارویی درعین‌حال ابراز امیدواری کرد با تخصیص ارز موردنیاز شاید بتوان کمبودها را تا پایان سال تامین کرد. گفته‌های رئیس انجمن غذا و دارو در شرایطی است که به گفته برخی کارشناسان، کمبودهای دارویی حتی فراتر از آمار اعلام شده از سوی این سازمان است. دوشنبه، ۱۸ بهمن، نایب‌رئیس انجمن داروسازان گفت: «هر دارویی که در فهرست رسمی ایران باشد و پزشکان تجویز کنند و پیدا نشود ازنظر ما با کمبود مواجه است. سازمان غذا و دارو میزان کمبود را بر اساس نام ژنریک (عمومی) داروها در نظر می‌گیرد و وجود نمونه ایرانی دارو باعث می‌شود آن دارو مشمول اقلام دارویی دارای کمبود به‌حساب نیاید.»

علی فاطمی همچنین در گفت‌وگو با ایلنا افزود: «اگر دارویی صرفا در داروخانه‌های دولتی و منتخب توزیع شود از طرف سازمان غذا و دارو اعلام می‌شود کمبود آن برطرف شده است، اما ازنظر ما این رفع کمبود نیست. ممکن است نایاب بودن دارو برطرف شده باشد، اما هنوز کمیاب است تا زمانی که در همه داروخانه‌های شهر قابل یافت باشد.» نایب‌رئیس انجمن داروسازان درعین‌حال تاکید کرد که «با گسترش اومیکرون ممکن است در ارتباط با برخی داروها به‌خصوص داروهای تزریقی کرونا که با سرم مصرف می‌شوند کمبود شدید به وجود بیاید.»

تولید داخلی هست اما نیست

کمبودهای دارویی در ایران در حالی از سوی برخی مسئولان به موضوع تحریم‌ها مرتبط دانسته می‌شود که حتی برخی داروهای تولید ایران نیز در زمره داروهای نایاب قرار گرفته است. مسئولان بهداشتی با شعار حمایت از تولید داخلی از واردات داروهای موردنیاز بیماران خودداری می‌کنند، اما این شرایط باعث شده است بیماران نه به داروی خارجی دسترسی پیدا ‌کنند نه داروی داخلی در اختیارشان قرار بگیرد، به‌طوری‌که گفته می‌شود در حال حاضر سوسپانسیون یا شربت‌های آنتی‌بیوتیک در بعضی استان‌ها نایاب شده است و داروهای رایجی مانند فلوکستین، آمپول ب کمپلکس، آمپول استامینوفن، سرم‌ها و حتی قطره بینی کلرور سدیم به‌سختی در داروخانه‌ها پیدا می‌شود.

کمبودهای شدید دارویی در ایران پیش‌تر نیز از سوی برخی کارشناسان حوزه درمان مطرح شده بود. بیست و یکم خرداد امسال، فعالان عرصه دارو با اشاره به این‌که «در ۱۵ سال گذشته هیچ‌گاه به اندازه امروز کمبود دارویی نداشتیم» در گفت‌وگو با رسانه‌ها مطرح کردند که حذف و تخصیص قطره‌چکانی ارز دولتی دلیل اصلی کمبود و افزایش قیمت دارو است.

در آن زمان نایب‌رئیس انجمن داروسازان با اشاره به عملکرد غیر کارشناسی دولت در حوزه دارو و درمان، خبر داد که مردم حتی برای بدیهی‌ترین داروها ازجمله داروی زخم معده ساده دچار مشکل شده‌اند و اعلام کرد: «نظر ما این است که به‌جای ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی که منجر به ایجاد رانت و فساد در سیستم دارویی می‌شود و بحث‌برانگیز شده، بهتر است که ارز نیمایی بدهند و اگر هم دولت خواست یارانه‌ای به دارو دهد، آن را در اختیار بیمه قرار دهد تا به مردم فشار وارد نشود.»

در این میان، بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص با مشکلات بیشتری مواجه‌اند. روز هفتم بهمن، معصومه صالحی، مدیرعامل انجمن آلزایمر، از نایاب شدن داروهای بیماران مبتلا به آلزایمر در ایران خبر داد و گفت درصورتی‌که داروهای این افراد به‌موقع تامین نشود، آنان به اختلال‌هایی مثل توهم، هذیان و به‌هم‌ریختگی عصبی دچار می‌شوند. صالحی تاکید کرد: «داروهای خارجی بیماری آلزایمر در داروخانه‌ها اصلا موجود نیست و داروهای تولید داخل نیز کمیاب‌ و گران‌اند. مواد اولیه داروهای تولید داخل به ایران وارد نمی‌شود…