وقتی از فدراسیون فوتبال ایران حرف می‌زنیم، شما نهادی را تصور کنید که بدون اساسنامه و بدون شفافیت مالی اداره می‌شود؛ با حساب‌های بانکی که موجودی‌اش حدود ۱۷۰ میلیون تومان است، با بدهی‌های انباشته میلیون دلاری و در خطر تعلیق به دلیل ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها، با رئیس عزل‌شده و سرپرست موقت و اعضای هیئت‌رئیسه‌ای که در فوتبال ایران، چهره‌های شناخته‌شده و معتبری نیستند.

قوانین عمومی نامتناسب با قواعد حرفه‌ای بین‌المللی ورزش، تصمیم‌های اشتباه و البته شائبه‌های همیشگی فساد اداری در فدراسیون فوتبال انبوهی از پرونده‌های حقوقی با گره‌های کور را روی دست این فدراسیون گذاشته است. فدراسیون فوتبال ایران با پیچیدگی و بحران در چندین پرونده، آینده‌ای نامعلوم دارد. اطلاعات درباره این پرونده‌ها شفاف نیست و مسئولان دیروز و امروز فدراسیون فوتبال هرگز مستند گزارش نمی‌دهند.

فدراسیون فوتبال در روزهای پایانی ریاست شهاب‌الدین عزیزی خادم خبر تایید اساسنامه‌ خود در فیفا را با آب‌وتاب اعلام کرد اما خیلی زود و چند روز بعد از عزل عزیزی خادم، روشن شد که فیفا اساسنامه فدراسیون را بدون تایید مجلس نپذیرفته است.

مجلس شورای اسلامی اساسنامه مدنظر فیفا را تصویب نمی‌کند چون آن‌طور که بسیاری از نمایندگان مجلس در مصاحبه‌های خود گفته‌اند، استقلال فدراسیون فوتبال را برنمی‌تابند و فدراسیون را یک نهاد عمومی غیردولتی می‌دانند. عبارت «نهاد عمومی غیردولتی» در ادبیات اداری ایران -بر خلاف ظاهر عبارت- به معنای وابستگی آن نهاد به دولت است؛ اما فیفا ثبت این تعریف برای فدراسیون را در اساسنامه جدید نمی‌پذیرد و بدیهی است که به استقلال فدراسیون اصرار دارد.

در این میان، نه مجلس شورای اسلامی قصد دارد نظرش را تغییر دهد و نه راه وسطی پیدا می‌شود. فیفا در سه سال اخیر، بارها در نامه‌های خود به فدراسیون ایران هشدار داده است و بعید به نظر می‌رسد که مماشات فیفا با تعلل در تصویب اساسنامه همیشه ادامه داشته باشد.

نمایندگان مجلس خطر تعلیق را جدی نمی‌دانند اما واکنش فیفا شاید خیلی سریع باشد و تعلیق در آستانه جام جهانی برای فوتبال ایران دردسر بزرگی است. شاید صعود ایران به جام جهانی در ماه‌های اخیر مانع از واکنش‌ فیفا شده باشد زیرا تعلیق یک فدراسیون در آستانه جام جهانی و حذف از فهرست تیم‌های حاضر اتفاق خوشایندی برای جام جهانی نیست.

شهاب‌الدین عزیزی خادم، رئیس برکنارشده فدراسیون فوتبال ایران، از ثروتمند شدن فدراسیون در دوره ریاست خود حرف می‌زد اما احسان اصولی، عضو هیئت رئیسه فدراسیون، پس از عزل عزیزی خادم گفت: «وقتی حساب‌ها را بررسی کردیم، دیدیم در یک حساب ۱۶۰ هزار تومان و در حساب دیگر، یک میلیون و یک حساب هم ۱۷۰ میلیون تومان بود.» این میزان موجودی فدراسیون فوتبال ایران را با بدهی هشت میلیون یورویی آن مقایسه کنید.

شفاف نبودن درآمدها و بودجه‌های فدراسیون از مواردی بودند که هیئت رئیسه برای عزل عزیزی خادم به آن اشاره کرد اما این مشکل همیشگی فدراسیون‌های ورزشی و باشگاه‌ها در ایران است که اطلاعات مالی شفافی ارائه نمی‌دهند. استقلال و پرسپولیس نیز به دلیل شفاف نبودن اطلاعات مالی حتی در بازار پایه فرابورس حضوری بی‌معنا دارند. شفافیت مالی در نهادهای ورزشی ایران را کسی به یاد نمی‌آورد.

فدراسیون فوتبال هنوز درگیر پرونده مارک ویلموتس، سرمربی سابق تیم ملی، است. برای پرداخت بخشی از مطالبات این مربی، شستا -شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی- که دو میلیون یورو به فدراسیون قرض داده بود، ساختمان فدراسیون فوتبال را به حراج گذاشت. اعلام نهایی حکم محکومیت در دادگاه عالی ورزش هم فدراسیون را با بحران مالی بزرگی مواجه می‌کند؛ همان فدراسیونی که جمع موجودی حساب‌های بانکی‌اش کمی بیش از ۱۷۰ میلیون تومان است که حتی برای پرداخت هزینه‌های دادرسی پرونده ویلموتس کافی نیست.

فدراسیون فوتبال ایران در پرونده ورود زنان به ورزشگاه‌ها که فیفا آن را پیگیری می‌کند، اطلاعات دقیقی از مکاتبات با فیفا ارائه نمی‌دهد. نامه‌های افشا‌شده فیفا نشان می‌دهد که فیفا بارها به فدراسیون ایران  درباره جریمه و تعلیق هشدار داده است اما این هشدارها فقط به حضور نمایشی، گزینشی و کم‌شمار زنان در چند بازی منجر شد و در سایر بازی‌های ملی خانگی، به بهانه شیوع کرونا تماشاگران را به ورزشگاه‌ آزادی راه ندادند. فیفا حضور بدون محدودیت زنان در بازی‌های لیگ برتر و سایر لیگ‌ها را نیز طلب کرده است اما از گشودن درهای ورزشگاه‌های ایران به روی زنان هیچ نشانه‌ای دیده نمی‌شود.

فدراسیون فوتبال هرگز درباره دلایل حذف استقلال و پرسپولیس از لیگ قهرمانان آسیا گزارشی دقیق ارائه نداد. این دو باشگاه به دلیل بدهی‌های انباشته، رعایت نکردن مقررات اداری ای‌اف‌سی و مالکیت مشترک دولتی از لیگ قهرمانان حذف شدند اما فدراسیون فوتبال نیز با ارائه اطلاعات دروغین درباره این دو باشگاه، سعی در مماشات با فوتبال دولتی ایران داشت. فیفا که به استقلال فدراسیون اصرار دارد، می‌خواهد از مواردی مثل این ممانعت کند تا دولت نتواند فدراسیون را تحت‌تاثیر قرار دهد.

فدراسیون فوتبال ایران به پاداش فیفا بابت صعود به جام جهانی امید بسته است تا بتواند بدهی‌هایش را بپردازد اما تمام آن درآمدی که در واقع باید برای توسعه فوتبال در ایران صرف شود هم برای پرداخت بدهی‌ها کافی نیست. این از آثار مخرب تصمیم‌های مدیرانی است که از فدراسیون فوتبال حتی یک آپارتمان چندطبقه در خیابان سئول تهران هم باقی نگذاشتند.