عبدالقهار بلخی، سخنگوی وزارت خارجه طالبان، روز چهارشنبه ۴ خرداد، در رشته توییتی، اعتراض ۴۰ روزه مهاجران افغان در پاکستان را «فرصت‌طلبی» برای رسیدن به کشورهای اروپایی و آمریکا خواند و گفت: «در افغانستان، هیچ تهدیدی متوجه هیچ‌کس نیست.»

بلخی اضافه کرد: «بسیاری از معترضان شهروندان افغان‌اند که از سال‌ها پیش در پاکستان اقامت داشتند و اکنون از این فرصت استفاده می‌کنند تا خود را به‌عنوان تازه‌واردان افغان معرفی کنند. آن‌ها از این طریق دنبال گرفتن پناهندگی اقتصادی در کشورهای دیگرند.»

سخنگوی وزارت خارجه طالبان ادعای پناهجویان افغان در مورد تهدیدهای موجود علیه آنان در افغانستان را رد کرد و گفت: «امارت اسلامی تاکید می‌کند که افغانستان خانه مشترک همه افغان‌ها است و هیچ تهدیدی متوجه هیچ یک از افغان‌ها نیست؛ از هر قومیت، مذهب یا منطقه‌ای که باشند.»

این در حالی است که پس از تسلط طالبان بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، مردم این کشور نه تنها از لحاظ اقتصادی ضربه شدیدی متحمل شدند که از نظر امنیتی نیز جان هزاران نفر به خطر افتاد و افراد بسیاری در معرض انتقام‌جویی طالبان بودند. طالبان از نظامیان گرفته تا کارکنان دولت پیشین، خبرنگاران، هنرمندان، فعالان حقوق بشر و حتی فعالان دانشگاهی را به بهانه‌های مختلف تحت فشار گذاشت و شکنجه کرد و بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه، محاکمه در دادگاه‌های صحرایی و حتی قتل‌های هدفمند شمار زیادی از نخبگان افغانستان را فراری داد.

از آن‌جا که رفتن از افغانستان به کشورهای دورتر به‌آسانی میسر نیست، بیشتر افرادی که از ترس طالبان از این کشور فرار کردند به کشورهای همسایه مثل ایران و پاکستان که با افغانستان مرز زمینی دارند، پناه بردند تا از طریق آژانس مهاجرت سازمان ملل، برای انتقال به کشورهای اروپایی و آمریکا درخواست دهند؛ اما با گذشت بیش از هشت ماه، هیچ تغییری در پرونده‌ آن‌ها رخ نداده است.

جمعی از این پناهجویان افغان ۴۱ روز پیش، در اعتراض به رسیدگی نشدن به پرونده‌هایشان در کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، در یکی از پارک‌های اسلام‌آباد تجمع و اعتراض کردند. معترضان در این گردهمایی، از ممکن نبودن بازگشت به افغانستان به‌دلیل خطرهای موجود سخن گفتند و از کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل خواستند به پرونده‌های آنان پاسخی روشن بدهد. کمیساریای عالی سازمان ملل تاکنون به این اعتراض ۴۱ روزه هیچ پاسخی نداده است.

معترضان افغان در چهلمین روز اعتراضشان، بیانیه‌ای منتشر کردند که در آن از کمیساریای پناهندگان سازمان ملل خواسته بودند تکلیف پرونده‌هایشان را هرچه زودتر مشخص کند. در این بیانیه، از کشورهای پناهنده‌پذیر هم خواسته شد تا برای افراد تحت‌ خطر در حکومت طالبان ویزای بشردوستانه صادر کنند.

بیشتر پناهجویان افغان که پس از تسلط طالبان به پاکستان رفته‌اند فعالان زن، کارکنان دولت پیشین، اهالی رسانه و فعالان حقوق بشرند که بازگشت به افغانستان برایشان خالی از خطر نیست. اما ماندن در پاکستان در درازمدت هم آن‌ها را در خطر گرسنگی قرار می‌دهد. کیارنگ سعادت، فعال عرصه زنان که اکنون در پاکستان به سر می‌برد، در گفت‌وگو با ایندپیندنت فارسی، وضعیت پناهجویان افغان در پاکستان را اسفبار توصیف کرد.

او گفت: «از آن‌جا که وضعیت اسناد اقامتی این مهاجران مشخص نیست، اجازه کار ندارند و در شرایط دشوار اقتصادی به سر می‌برند. علاوه بر این، پناهجویان افغان مجبورند هر دو ماه یک بار برای تمدید مدرک اقامتشان در پاکستان، به مرز این کشور با افغانستان بروند، از مرز بگذرند و دوباره وارد پاکستان شوند.»

سعادت تصریح کرد: «این کار برای ما به‌هیچ‌وجه خالی از خطر نیست. به‌ویژه برای فعالان زن که از ترس طالبان به این‌جا پناه آورده‌اند.»  

با این حال طالبان مدعی است که برای افغان‌ها هیچ اجباری به مهاجرت وجود ندارند و در داخل این کشور هم هیچ خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند.