ستارهشناسان یک منظومه چند سیارهای جدید را در فاصله ۳۳ سال نوری از سیاره ما پیدا کردهاند.
این منظومه که اکنون نزدیکترین منظومه سیارهای شناختهشده به زمین به شمار میرود، دارای دو سیاره خاکی است که به دور یک ستاره کوتوله نوع اِم (M-dwarf star) سرد به نام HD 260655 میگردند.
سیاره داخلی به نام HD 260655b، هر ۲.۸ روز یک بار به دور ستاره میگردد و اندازه آن حدود ۱.۲ برابر زمین است، اما کمی چگالتر است، در حالی که سیاره بیرونی، به نام HD 260655c، هر ۵.۷ روز یک بار به دور ستاره میگردد و ابعاد آن ۱.۵ برابر بزرگتر از زمین است و چگالی کمتری نیز دارد.
متاسفانه این سیارهها قابل سکونت نیستند. این سیارات در فاصله بسیار نزدیک به دور ستاره خود میگردند که آنها را در معرض دمای بسیار بالایی قرار میدهند و نمیتوانند آب مایع را روی سطح خود نگه دارند. بر اساس مدارهای کوتاه این سیارات، برآورد میشود که دمای سطحی سیاره درونی ۴۳۶ درجه سانتیگراد باشد، در حالی که دمای سیاره بیرونی حدود ۲۸۶ درجه سانتیگراد است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
میشل کونیموتو، پژوهشگر پسادکتری در موسسه اخترفیزیک و تحقیقات فضایی کاولی موسسه فناوری ماساچوست (MIT) و یکی از دانشمندان سرپرست این کشف، میگوید: «ما محدوده خارج از ناحیه قابل سکونت را بسیار داغتر از آن میدانیم که آب مایع روی سطح وجود داشته باشد.»
اما میتوان سیارات بیشتری را کشف کرد، زیرا بسیاری از منظومههای چند سیارهای، دارای پنج یا شش سیارهاند و این مسئله، بهخصوص پیرامون ستارههای کوچک رایج است. این احتمال وجود دارد که یکی از آنها در منطقه قابل سکونت وجود داشته باشد، اگرچه آوی شاپورِر، دانشمند موسسه فناوری ماساچوست (MIT) میگوید که چنین احتمالی «اندیشهای خوشبینانه» است.
تا آن زمان، نزدیکی و روشنایی HD 260655 حاکی از آن است که دانشمندان میتوانند ویژگیهای سیارات را از نزدیک مطالعه و جو آنها را بررسی کنند.
میشل کونیموتو، پژوهشگر پسادکتری در موسسه اخترفیزیک و تحقیقات فضایی کاولی موسسه فناوری ماساچوست (MIT) و یکی از دانشمندان سرپرست انجام این کشف، میگوید: «هر دو سیاره در این منظومه بهدلیل درخشندگی ستارهشان، از بهترین اهداف برای مطالعه اتمسفر محسوب میشوند.»
«آیا جوی سرشار از مواد ناپایدار پیرامون این سیارات وجود دارد؟ و آیا نشانههایی از گونههای [حیات] بر پایه آب یا کربن وجود دارد؟ این سیارات بسترهای آزمایشی فوقالعادهای برای چنین کاوشهاییاند.»
این منظومه نخستین بار بهوسیله ماهواره نقشهبردار فراخورشیدی گذران (TESS) مشاهده شد و این ماهواره کاهشهای متناوب نور را در HD 260655 شناسایی کرد که این موضوع نشاندهنده گذر یک سیاره از مقابل ستاره است.
مشاهده HD 260655 همچنین در جریان بررسی ستارهها از طریق طیفسنج نردهای وضوح بالا (HIRES) صورت گرفت، ابزاری که بهعنوان بخشی از رصدخانه کک در هاوایی عمل میکند.
طیفسنج نردهای وضوح بالا (HIRES) از سال ۱۹۹۸ این ستاره را زیر نظر داشت، از اینرو، پژوهشگران به دادههای در دسترس عموم این بررسی دسترسی داشتند و این موضوع مدت زمان تایید وجود منظومه را کاهش داد.
دانشمندان از دادههای بررسیهای دیگر برای اندازهگیری سرعت شعاعی ستاره استفاده کردندــ حرکتی که در اثر گرانش، زمانی که سیاره دیگری در نزدیکی آن است، ایجاد میشود. میشل کونیموتو میگوید: «هر سیارهای که دور یک ستاره میگردد، کشش گرانشی کمی روی ستاره خود خواهد داشت.»
«آنچه ما جستوجو میکنیم هر حرکت جزئی و ناچیزی از ستاره است که میتواند حاکی از آن باشد که یک جرم سیارهای در حال کشیدن آن است.»
اکنون دانشمندان بیش از ۵۰۰۰ سیاره فراخورشیدی را کشف کردهاند که دور ستارگان دوردست در گردشاند. جسی کریستینسن، سرپرست علمی بایگانی سیاره فراخورشیدی و دانشمند موسسه علوم سیارات فراخورشیدی ناسا در کلتک، میگوید: «این فقط یک عدد نیست.»
«هر یک از آنها یک سیاره جدید است، یک سیاره کاملا جدید. من در مورد همه آنها هیجانزده میشوم چرا که ما چیزی در موردشان نمیدانیم.»
© The Independent