ائتلاف حامیان امانوئل مکرون، رئیس جمهوری میانهگرای فرانسه، در دور دوم انتخابات پارلمانی که روز یکشنبه، ۱۹ ژوئن، در این کشور برگزار شد، در صدر قرار گرفت. اما عملکرد قوی ائتلاف وسیع چپ و حزب راست افراطی به این معنی است که طرفداران مکرون اکثریت قاطع خود را در پارلمان ملی از دست میدهند؛ واقعیتی که موقعیت مکرون را در دومین دوره ریاست جمهوریاش پیچیده خواهد کرد.
طبق اولین نتایجی که یکشنبهشب منتشر شد، ائتلاف حامی مکرون با نام «با همدیگر» (آنسامبل) به ۲۲۴ کرسی رسیده است که فاصله چشمگیری با ۲۸۹ کرسی لازم برای کسب اکثریت دارد. ائتلاف وسیع چپ به رهبری ژان لوک ملانشون، نامزد چپ افراطی، که احزاب کمونیست، سوسیالیست، و سبز را در بر میگیرد، به ۱۴۹ کرسی رسیده است. حزب «گردهمایی ملی» که گرایش راست افراطی دارد و به تنهایی در انتخابات شرکت کرده بود، با کسب ۸۹ کرسی در جایگاه سوم قرار گرفته است که افزایشی بسیار چشمگیر محسوب میشود؛ این حزب در مجلس قبلی تنها هفت کرسی داشت.
برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته، رئیس جمهوری فرانسه اکثریت پارلمانی را با خود نخواهد داشت. مکرون بدینسان در پیشبرد دستورکار داخلی به مشکل برمیخورد. در حالی که در دوره اول، ماکرون کشور را از کاخ الیزه اداره میکرد و مجلس ملی نقش چندانی نداشت، پارلمان حالا به قدرتی دوباره خواهد رسید. قوه مقننه در فرانسه از اختیاراتی همچون عزل نخستوزیر و اعضای کابینه برخوردار است.
در سال ۲۰۱۷ که مکرون نخستین بار انتخاب شد، حزب جدیدی که تشکیل داده بود، همراه با متحدانش به اکثریت قاطع ۳۵۰ کرسی رسیدند. اما او اکنون برای تصویب لوایح خود باید با سایر احزاب همکاری کند. در ضمن حزب او، «جمهوری در حرکت»، به ویژه برای پیشبرد پروژههایی جنجالی مثل افزایش سن بازنشستگی از ۶۲ به ۶۵ سال، بیش از گذشته متکی به احزاب میانهگرایی خواهد بود که با هم ائتلاف «آنسامبل» را تشکیل دادند. مثلا حزب راست میانه «افقها» که ادوارد فیلیپ، نخستوزیر سابق ماکرون، بنیان نهاده است، اکنون میتواند گرایشهای محافظهکاری مالی خود را بیش از پیش به میان آورد. ماکرون احتمالا برای برخی لوایح با سایر احزاب بیرون «آنسامبل»، به ویژه راست افراطی که برخی اشتراکهای برنامهای با آن دارد، همراهی خواهد کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این دوره از انتخابات پارلمانی فرانسه با کاهش چشمگیر میزان مشارکت رایدهندگان همراه بود؛ در این انتخابات تنها ۴۶ درصد مردم رای دادند که پایینترین میزان از سال ۱۹۵۸ تاکنون است.
ائتلاف وسیع چپ با نام «نوپس» (مخفف «اتحاد مردمی جدید اکولوژیک و اجتماعی») طبق اولین نتایج به ۱۴۹ کرسی رسیده که پایینتر از برخی پیشبینیهایی است که بهدست آوردن ۱۹۰ کرسی را برای این ائتلاف پیشبینی میکردند. «نوپس» به امید خود برای رسیدن به اکثریت در مجلس و اعطای نخستوزیری به ملانشون نرسیده است، اما در پی عملکرد نومیدکننده چپ در دو انتخابات ریاست جمهوری پیاپی (که در هر دو ماکرون و نامزد راست افراطی، ماری لوپن، به دور دوم رسیدند) این نتیجهای نسبتا موفق محسوب میشود. در حاب حاضر این نگرانی نیز مطرح است که اختلافات بین احزاب تشکیلدهنده «نوپس» در مواردی مثل رویکرد پاریس به اتحادیه اروپا و سیاست خارجه، تاثیر خود را در مجلس نشان دهد. در موارد داخلی، ملانشون برنامههایی را پیشنهاد داد که نقطه مقابل ماکرون محسوب میشوند: مثلا کاهش سن بازنشستگی از ۶۲ به ۶۰ سال و افزایش حداقل دستمزد به ماهی ۱۵۰۰ یورو (نزدیک ۱۶۰۰ دلار آمریکا). ملانشون در ضمن میخواهد انرژی هستهای را (که غالب برق فرانسه را تامین میکند) به تدریج کنار بزند، از اختیارات ریاست جمهوری بکاهد، و با تغییر قانون اساسی کشور، «جمهوری ششم» را بنا نهد.
حزب مارین لوپن با افزایش چشمگیر آرا حالا به سومین نیروی سیاسی فرانسه بدل میشود. این قویترین نتیجه انتخاباتی جریان راست افراطی در تاریخ فرانسه محسوب میشود، و تایید گمانهای که کارشناسان مدتی است از آن سخن میگویند: تشکیل سه قطب اصلی سیاسی در فرانسه — مکرونیسم میانهگرا به همراه چپ و راست. لوپن در جایگاه رهبری که جریان راست افراطی را در شرایطی سخت تحویل گرفت و به نیروی اصلی راستگرایی در کشور بدل کرد، به یاد میماند. او حالا در صدر بلوک قابل توجهی در پارلمان قرار دارد و از حزب راست میانه «جمهوریخواهان» پیشی گرفته است.
حزب «جمهوریخواهان» همراه با «اتحاد دموکراتها و مستقلها» و برخی از احزاب دیگر متمایل به راست در انتخابات شرکت کرده بود. این ائتلاف راست ۷۸ کرسی گرفت.
نمایندگان متفرقه چپ (که به «نوپس» نپیوسته بودند) به ۲۱ کرسی، و نمایندگان متفرقه میانهگرا به چهار کرسی دست یافتند. ۱۲ کرسی نیز به دیگران تعلق گرفته است.
نمایندگان مجلس برای دورهای پنج ساله انتخاب میشوند و ماکرون بر خلاف همتایان آمریکایی خود نیازی به نگرانی در مورد انتخابات میاندورهای ندارد. این همزمانی انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی (که با فاصله کمتر از دو ماه از یکدیگر برگزار میشوند) حدود ۲۰ سال پیش دقیقا برای همین طراحی شده بود که مجلس و رئیس جمهوری هماهنگ باشند و مثل گذشته، رئیس جمهوری و نخستوزیر به احزاب متضاد متعلق نباشند (رویدادی که «کوهابیتاسیون» نام گرفته بود و در دهه ۱۹۸۰، فرانسوا میتران و ژاک شیراک، رئیس جمهوری چپگرا و نخستوزیر محافظهکار، طعمش را چشیده بودند). حالا که مکرون اکثریتش را از دست داده است نیز معلوم نیست که مخالفان قصد داشته باشند نخستوزیر او را تغییر دهند. الیزابت بورن اولین نخستوزیر زن فرانسه در ۳۰ سال گذشته است.
از دیگر نتایج انتخابات این است که چند نفر از وزیران ماکرون کرسیهای خود را از دست دادند. ریشار فراند، رئیس مجلس و از نزدیکترین متحدان ماکرون، نیز شکست خود را در مقابل ملانی تومین، نامزد حزب سوسیالیست، پذیرفت و کنار رفت.
مکرون در روزهای اخیر زیاد فعالیت انتخاباتی نکرده است و به نظر میرسد برای ادامه کار در شرایط جدید آماده است. او در چند روز گذشته به اروپای شرقی و از جمله کییف، پایتخت اوکراین، سفر کرد. او پیش از این سفر در فرودگاه با رسانهها صحبت کرده و از مردم خواسته بود برای «منفعت عالی ملت»، به او «اکثریت قاطع» اعطا کنند. او اکنون به این اکثریت دست نیافته است، ولی همچنان برای پیشبرد برنامههایش تلاش خواهد کرد.