پس از آنکه رسانههای ایرانی و غربی اعلام کردند که قطر میزبان آینده مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده خواهد بود، برخی منابع روز دوشنبه، ۲۷ ژوئن ۲۰۲۲ (شش تیر ۱۴۰۱)، از ورود رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران، به دوحه خبر دادند. علی باقری، مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران، نیز روزهای ۲۸ و ۲۹ ژوئن (هفتم و هشتم تیر) در دوحه خواهد بود.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، که رئیس جمهوری آمریکا را در سفر به آلمان برای شرکت در نشست سران گروه هفت همراهی میکند، روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «دیدگاه ایالات متحده درباره ایران برای مدتی طولانی صراحتا این بوده است که واشنگتن اطمینان یابد که ایران به سلاح اتمی دست نخواهد یافت.»
او گفت که به نظر واشنگتن، «توافق دیپلماتیک» بهترین راه برای رسیدن به این هدف است. سالیوان همچنین گفت: «از نظر ما بازگشت متقابل به برجام در جهت منافع ایالات متحده آمریکا و شرکای ما است.»
مشاور امنیت ملی کاخ سفید تاکید کرد که توافق، «آماده و پیش روی ایران است»، و گفت: «با ایران است که تصمیم بگیرد آن را میپذیرد یا خیر.»
خبرگزاری ایرنا در همین خصوص به نقل از یک منبع آگاه در وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، مذاکرات دوحه را «مذاکرات به منظور لغو تحریمها» توصیف کرده است و سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، گفته است که مذاکرات آتی، «در خصوص ابعاد هستهای نیست و در خصوص رفع تحریمها است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مذاکرات پیش رو در قطر با میانجیگری مقامهای اروپایی صورت خواهد گرفت، زیرا ایران حاضر به ارتباط مستقیم با ایالات متحده آمریکا نیست.
دو مقام ارشد غربی به نشریه پولیتیکو گفتهاند که مذاکرات قطر دو تا سه روز بیشتر طول نخواهد کشید. پولیتیکو به نقل از دو منبع مطلع نوشته است که «انتظارها از مذاکرات بسیار پایین است». یکی از آنان گفته است که حتی با وجود سفر جوزپ بورل به تهران، از زمان توقف مذاکرات وین به این سو، پیشرفت ملموسی رخ نداده است.
روزنامه واشنگتنپست نیز پیشتر در روز دوشنبه، به نقل از یک مقام ارشد دولت جو بایدن نوشت: «قصد پیشداوری نداریم، اما توقع خود را از مذاکرات جدید را پایین نگه میداریم.»
این مقام دولت آمریکا گفته است که هرچند در مذاکرات وین، مذاکرهکنندگان آمریکایی گفتند که تحریم سپاه ربطی به برجام نداشت، «ما آماده بودیم که اگر ایران برداشتن برخی گامهای متقابل را بپذیرد، تحریم سپاه را رفع کنیم». به گفته این مقام، گامهای مورد انتظار از ایران، از جمله شامل کاهش فعالیتهای سپاه پاسداران در میدانهای جنگ یمن و سوریه، و نیز کاهش حمایت تهران از حزبالله بوده است.
واشنگتنپست به نقل از این مقام دولت بایدن نوشته است که «ایران آماده برداشتن این گامها نبود، و مسئله رفع تحریم سپاه اکنون دیگر روی میز نیست».
حذف نام سپاه پاسداران از فهرست گروههای تروریستی خارجی وزارت خارجه آمریکا، یکی از شروط جمهوری اسلامی ایران برای توافق مطرحشده بود و دولت بایدن اعلام کرد که حاضر به پذیرش آن نیست.
مقامهای آمریکایی و ایرانی در حالی عازم دوحه شدهاند که روز سهشنبه، ۲۸ ژوئن، همزمان با آغاز مذاکرات قطر، چهار کشور غربی بریتانیا، فرانسه، آلمان، و ایالات متحده آمریکا در حاشیه نشست گروه ۷، درباره برنامه هستهای ایران گفتوگو خواهند کرد.
دور قبلی مذاکرات احیای برجام در وین پس از چند ماه گفتوگو در ماه مارس متوقف شد. در این مدت، ایران فعالیتهای هستهای خود، از جمله غنیسازی اورانیوم، را افزایش داد و پس از صدور قطعنامه انتقادی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه تهران به دلیل تعلل در پاسخگویی به پرسشهای آژانس، دوربینهای نظارتی آژانس را در مراکز اتمی خود خاموش کرد.