منیر فرمانفرمائیان، هنرمند برجسته ایرانی، روز ۳۱ فروردین بر اثر کهولت سن در ۹۷ سالگی در خانه خود در تهران درگذشت و طبق وصیتش در قطعه هنرمندان قزوین، محل زادگاهش، دفن شد.
منیر شاهرودی فرمانفرمائیان نسبت خونی با خانواده پرنفوذ فرمانفرمائیان در دوران قاجار و پهلوی نداشت و پس از ازدواج دومش با ابوالبشیر فرمانفرمائیان نام خانوادگی وی را برای خود برگزید.
او اولین هنرمند ایرانی بود که موزه معروف گوگنهایم نیویورک در سال ۹۴ نمایشگاه انفرادی از سبک هنری بی نظیرش برگزار کرد. سبک خاص وی ترکیبی از آینه کاری و نقاشی پشت شیشه، خاتم‌کاری و هندسه اسلامی بود که در اواخر دهه ۴۰ خورشیدی به آن روی آورد و برای اولین بار به عنوان یک اثر هنری مستقل ارائه کرد. گالری «تیت مدرن» لندن و موزه هنرهای معاصر شیکاگو دیگر مراکز میزبان آثار وی هستند.
از مصاحبه‌های منیر برداشت می‌شود که بالا و پایین‌های زندگی، او را به آینه‌ها جذب کرد. وی از صدرنشینی تا قعرنشینی را در زندگی نزدیک به یک قرن خود تجربه کرد و از آینه‌ها به عنوان شاهدان انسان‌های بی شمار یاد کرد.
پدرش نماینده مجلس بود و به همین دلیل در سن ۸ سالگی به تهران کوچ کردند. منیر سال ۱۳۲۳ در دانشکده هنرهای زیبای تهران تحصیل کرد. او که می‌خواست پس از اتمام تحصیلاتش به پاریس برود، در دوران جنگ جهانی دوم با کشتی بخاری به آمریکا رفت و در سال ۱۳۲۵ در مدرسه طراحی پارسونز در رشته تصویرسازی مُد به تحصیل مشغول شد. وی تحصیلاتش را در دانشگاه کرنل ادامه داد و سال‌ها تصویرگر مُد مجلات و نشریات آمریکایی بود.
او پس از ۱۳ سال به ایران بازگشت و تا زمان انقلاب اسلامی در ایران ماند. در مدت اقامتش به جمع‌آوری هنرهای مردمی از اقصی نقاط ایران پرداخت و کلکسیونی از جواهرات نقره ترکمن تهیه کرد. مصادره خانه و آثار او در دوران انقلاب، منیر را مجبور به کوچ دوباره به نیویورک کرد. وی تا سال ۱۳۸۳ در نیویورک ماند ولی پس از مرگ همسرش مجددا به ایران بازگشت و استودیوی خود را راه انداخت.
گفتنی است باغ موزه نگارستان یک تالار دائمی برای نمایش ۵۱ اثر منیر فرمانفرماییان دارد. اینها، همان آثاری هستند که منیر به دانشگاه تهران وقف کرده بود. دیگر آثار وی در فرهنگسرای نیاوران، کاخ نیاوران، موزه فرش و هتل لاله وجود دارند. او همچنین گرانترین هنرمند داخل ایران است که یکی از آثارش در آخرین دوره حراج به مبلغ ۴ میلیارد تومان فروخته شد.
مراسم یادبود او در باغ موزه گلستان برگزار شد و مجتبی حسینی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی درگذشت وی را تسلیت گفت: «منیر شاهرودی فرمانفرمائیان هنرمندی است که در آثارش هنرهای سنتی و اصالت‌های هنر ایران را با بیان نوین و مدرن پیوند داده است و هنر او بر پایه نقوش تزئینی و آینه قرار دارد. هندسه، محور آثار فرمانفرماییان است و چنانکه خودش گفته است هندسه او را به مشاهداتش از زیبایی برآمده از مرز و بوم ایران بازگردانده است. آثار فرمانفرماییان در یک خط سیر، چند دهه حرکت مداوم و مستمر را با تکیه بر اشکال منظم و نقوش هنرهای سنتی و رویکردهای مدرنیستی طی کرده است.»
گفتنی است منیر فرمانفرمائیان از دو ازدواج خود صاحب سه فرزند شد.
