شکل‌گیری معاهده محرمانه میان جمهوری اسلامی ایران و دولت بلژیک که می‌تواند به مبادله احمدرضا جلالی، شهروند ایرانی – سوئدی زندانی در ایران، با اسدالله اسدی، دیپلمات حکومت ایران که به اقدام تروریستی در خاک اروپا محکوم است، منجر شود با انتقاد افکار عمومی مواجه شده است.

بروکسل‌تایمز در گزارشی که روز دوشنبه، ۴ ژوئیه ۲۰۲۲، منتشر شد، نوشت: مبادله احمدرضا جلالی، که دستگاه قضایی ایران او را به اتهام جاسوسی برای اسرائیل به اعدام محکوم کرده است، با اسدالله اسدی، که قصد داشت در گردهمایی سازمان مجاهدین خلق در مراسم سال ۲۰۱۸ در فرانسه بمبگذاری کند، منجر به آزادی «مغز متفکر» این عملیات تروریستی خواهد شد.

روزنامه بروکسل‌تایمز پیش‌تر و در روز شنبه، ۲ ژوئیه ۲۰۲۲، اعلام کرد که مجلس بلژیک قصد تصویب لایحه‌ای را دارد که به دولت اجازه می‌دهد شهروندان کشورهای دیگر که در خاک بلژیک محاکمه و زندانی شده‌اند را به کشورشان برگرداند تا دوران محکومیت‌شان را در آن کشور بگذرانند.

از این جهت در روزهای اخیر این بحث مطرح شده است که در صورت تصویب این لایحه دولت بلژیک می‌تواند اسدی را، که به‌دلیل اقدام به عملیات تروریستی در خاک اروپا به ۲۰ سال زندان محکوم شده است با احمدرضا جلالی مبادله کند؛ موضوعی که از منظر مخالفان جمهوری اسلامی ایران باعث می‌شود که نظام عقیدتی – سیاسی حاکم بر ایران به پافشاری بر سیاست گروگان‌گیری خود ادامه دهد.

بروکسل‌تایمز نوشت: «مخالفان ایرانی [حکومت] ایران نسبت به عواقب این موضوع هشدار می‌دهند» چون بر این باورند که زندانی‌هایی که در گذشته و براساس چنین توافق‌هایی آزاد شده‌اند، پس از بازگشت به ایران مورد استقبال مقام‌های جمهوری اسلامی قرار گرفته و از آن‌ها به‌عنوان قهرمان یاد کرده‌اند.

به‌عنوان مثال، زمانی‌که علی وکیلی‌راد، قاتل شاپور بختیار، نخست‌وزیر پیشین ایران، پس از تحمل ۱۸ سال حبس در اردیبهشت ماه ۱۳۸۹ از زندان فرانسه آزاد شد و به ایران بازگشت استقبالی رسمی از او صورت گرفت و رسانه‌های وابسته به حکومت ایران او را «قهرمان» خواندند. در مراسم استقبال از وکیلی‌راد همچنین برخی از مقام‌های بلندپایه دستگاه دیپلماسی حکومت ایران، از جمله حسن قشقاوی معاون وقت وزارت خارجه دولت دهم، حضور داشتند.  

از سوی دیگر بروکسل‌تایمز از مخالفت برخی احزاب بلژیکی با این لایحه خبر داد. این روزنامه نوشت، تئو فرانکن، رهبر یکی از احزاب جدایی‌طلب بلژیک، توافق احتمالی دولت بلژیک با جمهوری اسلامی ایران در این زمینه را «جنایت‌آمیز» توصیف کرد.

رسانه‌های بلژیک همچنین به نقل از وزیر دادگستری این کشور نوشتند که تصویب این لایحه ارتباطی به مبادله جلالی با اسدی ندارد. با این‌وجود قرار است روز سه‌شنبه، ۵ ژوئیه ۲۰۲۲، مناظره‌ای در این زمینه در مجلس بلژیک برگزار شود که بر پایه گزارش‌های منتشر شده، نماینده‌های مجلس در ارتباط با وضعیت احمدرضا جلالی نیز گفتگو خواهند کرد.

پیش از این موضوع، شایعه‌ای در میان افکار عمومی ایرانی‌ها وجود داشت مبنی بر نیت دولت سوئد به‌منظور مبادله احمدرضا جلالی با حمید نوری، که دادستانی سوئد او را به اتهام مشارکت در کشتار دسته‌جمعی زندانی‌های سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ به پای میز محاکمه کشاند. با این‌وجود ویدا مهران‌نیا، همسر جلالی، صحت این ادعا را رد کرد و به‌صراحت گفت حاضر نیست همسرش با نوری مبادله شود، چون جنایت‌هایی که حمید نوری در آن دست داشته است، غیرقابل چشم‌پوشی و اغماض است.