یافتههای برنامه «پانوراما» بیبیسی نشان میدهد که یک واحد نظامی سرویس هوایی ویژه ارتش بریتانیا (SAS) که در فاصله سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۱ بهمدت شش ماه در هلمند در جنوب افغانستان خدمت کردند، ۵۴ زندانی و فرد غیرمسلح را « بهطرزی مشکوک» کشتهاند.
در این گزارش آمده است که ژنرال سِر مارک کارلتون اسمیت، فرمانده سابق نیروهای ویژه بریتانیا که تا ماه گذشته در مقام رئیس ستاد کل ارتش بریتانیا خدمت میکرد، از این قتلها آگاه بود، اما شواهد را در اختیار پلیس نظامی سلطنتی قرار نداده بود.
ژنرال کارلتون اسمیت، از اظهارنظر در اینباره خودداری کرده است، اما وزارت دفاع بریتانیا اعلام کرد سربازان بریتانایی «با شجاعت و کاملا حرفهای در افغانستان خدمت کردند».
بیبیسی صدها صفحه گزارش مربوط به اقدام نیروهای ویژه بریتانیا به «کشتن یا دستگیری» افراد در افغانستان را بررسی کرده است. افرادی که در عملیاتهای نیروهای ویِژه بریتانیا در هلمند حضور داشتند گفتند شاهد کشته شدن غیرنظامیان بهدست نیروهای ویژه بریتانیا بودند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته چند نفر که با نیروهای ویژه بریتانیا در افغانستان همکاری کردهاند، فرماندهان واحدهای ویژه برای دستیابی به شمار بیشتر کشتهها با یکدیگر رقابت میکردند. ایمیلهای داخلی ردوبدلشده میان واحدهای ویژه ارتش بریتانیا که در افغانستان حضور داشتند حاکی از آن است که افسران عالیرتبه از نگرانیها در مورد قتلهای غیرقانونی آگاه بودند، اما این موارد را به پلیس نظامی گزارش نکردند.
در پروندههای قتل غیرنظامیان بهدست نیروهای ویژه بریتانیا، که بیبیسی بررسی کرده، آمده است که این افراد هنگام بازداشت، تلاش کرده بودند با نارنجک و سلاح ایکیـ۴۷ (AK-47) به نیروهای بریتانیایی حمله کنند. اما در هیچ یک از موارد، آسیب رسیدن به نیروهای بریتانیایی گزارش نشده است.
یک افسر ارشد که در مقر نیروهای ویژه در بریتانیا کار میکرد، گفت: «افراد زیادی در حملات شبانه کشته میشدند و توضیحها در مورد نحوه کشته شدن آنها منطقی نبود. هنگامی که کسی بازداشت میشود، نباید در نهایت مرده باشد؛ اینکه این اتفاق بارها و بارها رخ میدهد برای ستاد فرماندهی هشداردهنده است. آن زمان مشخص بود که چیزی اشتباه است.»
در ادامه گزارش بیبیسی آمده که هیچیک از شواهد مربوط به اقدام نیروهای ویژه بریتانیا به قتل عمدی افراد بازداشتشده و افراد مسلح در افغانستان به پلیس نظامی منتقل نشده است.
سرهنگ اولیور لی، که در سال ۲۰۱۱ فرمانده واحد تفنگداران دریایی سلطنتی در افغانستان بود، به بیبیسی گفت اتهامهای بدرفتاری که در این گزارش مطرح شده تکاندهنده و نیازمند تحقیق است. او گزارش نشدن شواهد به پلیس نظامی را اقدامی ناموجه خواند. پلیس نظامی سلطنتی بریتانیا در سال ۲۰۱۳، تحقیق در مورد ادعاهای قتل عمد غیرنظامیان و افراد بازداشتشده را آغاز کرد؛ اما آن زمان، ژنرال کارلتون اسمیت از گزارش شواهد در این زمینه خودداری کرده بود.
واحد ویژه نیروهای بریتانیا که در نوامبر ۲۰۱۰ در هلمند مستقر شد، ماموریت داشت افراد فهرستی را که گفته میشد فرماندهان و اعضای طالباناند و در بمبگذاری و حمله به نیروهای خارجی نقش دارند، بکشند یا دستگیر کنند. عنوان عملیات این واحد ویژه «قتل یا دستگیری» بود و بیبیسی نیز دوره شش ماهه فعالیت این واحد در هلمند را بررسی کرده است.
به گفته یک منبع آگاه، مشکلات متعددی در فرایند انتخاب افرادی که علیه آنان عملیات صورت میگرفت وجود داشت، به این معنی که ممکن بود غیرنظامیان بهراحتی وارد این فهرست شوند.
یکی از این منابع آگاه گفت: «نیروهای اطلاعاتی فهرستی از افراد را ارائه میکردند که به نظر آنها عضو گروه طالبان بودند. این فهرست در فرایندی کوتاه، بررسی و سپس، به نیروهای ویژه منتقل میشد.»
پیش از این، گزارش تحقیقی ایبیسی، رادیو و تلویزیون ملی استرالیا، نیز جنایات جنگی سربازان استرالیایی در افغانستان را برملا کرده بود. براساس این گزارش، نیروهای استرالیایی در مدت ۱۱ سال حضور در افغانستان، ۳۹ مرد افغان را که غیرنظامی بودند به قتل رساندند. این گزارش تحقیقی واکنشهای گستردهای برانگیخت و اسکات موریسون، نخستوزیر سابق استرالیا، از جنایتهای جنگی سربازان استرالیایی در افغانستان ابراز تاسف کرد و دستور انجام تحقیقات ویژهای در این زمینه صادر کرد.
گزارشهای پخششده از شبکه ایبیسی همچنین شواهدی در مورد شکنجه و بدرفتاری نظامیان استرالیایی با غیرنظامیان افغان را افشا کرد.