در حالی که پس از کشته شدن یک دانشآموز و وخامت حال دانش‌آموزی دیگر در اردبیل، مقام‌های حکومتی، صداوسیما، و خبرگزاری‌ها وابسته به سپاه پاسداران بار دیگر به سناریوسازی‌های امنیتی رو آورده‌اند، گزارش‌ها حاکی است که پس از دستور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، برای «تنبیه» نوجوانان و دانش‌آموزان معترض، یورش نیروهای امنیتی به مدارس و در مواردی ربایش دانش‌آموزان، در شهرهای مختلف شدت گرفته است.
در تازه‌ترین مورد، سازمان حقوق بشری «هه‌نگاو» گزارش داد که طی روزهای گذشته دست‌کم پنج دانشآموز ۱۷ساله در شهرستان سروآباد به نام‌های پروا حسینی، شنیا حسینی، اشکان ابراهیمی، آریا مرادی، و مبین مرادی به دست نیروهای امنیتی ربوده شدهاند.
بنا به این گزارش، نیروهای اطلاعات سپاه پاسداران روز چهارشنبه، ۲۰ مهر ۱۴۰۱ (۱۲ اکتبر ۲۰۲۲)، به دبیرستان دخترانه «سمیه» در سروآباد هجوم بردند و با ایجاد رعب و وحشت و تهدید دانش‌آموزان این دبیرستان، دو دختر نوجوان ۱۷ ساله (پروا حسینی و شنیا حسینی) ربوده‌اند.
روز پنجشنبه، ۲۱ مهر، نیز سه دانشآموز ۱۷ ساله دبیرستان «کاظمی» سروآباد (اشکان ابراهیمی، آریا مرادی، و مبین مرادی) به دست این نیروها ربوده شدهاند.
هه‌نگاو از قول یک منبع مطلع تاکید کرد که این پنج دانشآموز به دلیل شعارنویسی در مدرسه بازداشت شدهاند و با آنکه مبین مرادی روز شنبه و پس از سه روز، در حالی که به شدت مضروب شده بود، آزاد شده است، از سرنوشت و محل نگهداری چهار دانشآموز دیگر اطلاعی در دسترس نیست.
پیش از این نیز در شهر اصفهان، پس از آنکه دانش‌آموزان حجاب اجباری را برداشته و شعارهای ضد حکومتی سر دادند، ماموران انتظامی و امنیتی برای «برخورد فیزیکی» با دانش‌آموزان به تعدادی از مدارس، از جمله مدرسه صدیقه طاهره در ناحیه پنج اصفهان، وارد شدند.
محمدرضا ابراهیمی، مدیرکل آموزش و پرورش اصفهان، در این باره گفت که «دانش آموزان در مدرسه صدیقه طاهره هم سر و صدا کرده بودند و هم کشف حجاب»، اما افرادی که به این مدرسه اعزام شدند یگان ویژه نبودند، بلکه نمایندگان بازرسی آموزش و پرورش بودند که برای «قانع کردن» دانش‌آموزان به این مدرسه رفتند.
در رشت نیز تعدادی از دانش‌آموزان بازداشت شدهاند؛ از جمله یک دانشآموز از دبیرستان احسان‌بخش رشت که روز ۲۰ مهر، با ضرب و شتم شدید نیروهای امنیتی، بازداشت شد.
در آبادان مدیر یک مدرسه که قصد داشت با اجبار دانش‌آموزان را به خواندن «سرود سلام فرمانده» وادارد، وقتی با اعتراض آن‌ها مواجه شد، با اداره اطلاعات تماس گرفته و اسامی دانش‌آموزان را به این اداره داده است تا با دانش‌آموزان برخورد کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
از سوی دیگر، در اردبیل دست‌کم یک دانشآموز به نام اسرا پناهی در اثر یورش نیروهای امنیتی کشته شده است و به نوشته روزنامه «پیام ما»، یک منبع مطلع تایید کرده است که یک دانشآموز دیگر به نام آیتک که در جریان یورش چهارشنبه (۲۰ مهر) نیروهای امنیتی به «مدرسه شاهد»، مضروب شده است، در کما است.
روزنامه «هم‌میهن» به نقل از مادر یکی از دانش‌آموزان مدرسه دخترانه شاهد نوشت: «روز چهارشنبه بدون اطلاع و هماهنگی ما، بچه‌ها را به راهپیمایی برده بودند. در شرایطی که بعضی از بچه‌ها میلی به حضور در این مراسم نداشتند» و با توجه به این که خانواده‌های دانش‌آموزان مدارس از خانواده‌های مدارس عادی مذهبی‌ترند، مسئولان مدرسه احتمالا انتظار اتفاق خاصی را نداشتند، اما دختران دانشآموز در میدان عالی‌قاپوی اردبیل حجاب اجباری را از سر برداشته و شعار سر داده‌اند.
مادر این دانشآموز گفت: «به محض اطلاع خودم را رساندم به میدان عالی‌قاپو و دیدم بعضی از دخترها شعار می‌دادند. آن دور و بر هم پر از مامور و گشت بود. یک دفعه شلوغ شد و به بچه‌ها حمله کردند. من به زور وسط آن شلوغی دخترم را کشیدم بیرون. بچه‌ام از ترس رنگ به رویش نمانده بود. کم مانده بود سکته کند. بردمش خانه.»
به گفته اولیای دانش‌آموزان مدرسه شاهد، پس از حمله ماموران به دختران دانشآموز در میدان عالی قاپو، «بچه‌های ترسیده و کتک‌خورده را سوار اتوبوس کرده و به مدرسه برگردانده بودند. آنجا هم دوباره درگیری شده بوده و مامورها رفته بودند مدرسه» که حال چند نفر از بچه‌ها بد می‌شود.
این روزنامه به نقل از یک «منبع آگاه» نوشت که مسئولان مدرسه تایید کرده‌اند که نیروهای امنیتی «در پوشش آمبولانس» به مدرسه وارد شدهاند و به دنبال برخورد با دانش‌آموزان، «هفت نفر را که حالشان بد می‌شود، با همان آمبولانس به بیمارستان فاطمی اردبیل می‌برند، اما بیمارستان هیچ‌کدام از این هفت نفر را پذیرش نکرده و اسم‌شان در فرم‌های بیمارستان ثبت نشده است.»
به دنبال واکنش‌های اعتراضی گسترده به کشته شدن یک دانشآموز در اردبیل، مقام‌ها و رسانه‌های حکومتی، از جمله خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران، بار دیگر سناریوسازی‌های مشابه مهسا امینی را درباره دانش‌آموزان اردبیلی نیز تکرار کرده و دلیل کشته شدن او را «بیماری زمینه‌ای قلبی» عنوان کردند.
این درحالی است که دستور مستقیم سرکوب نوجوانان و دانش‌آموزان را علی خامنه‌ای دوشنبه، ۱۱ مهر، طی سخنانی در دانشگاه علوم انتظامی و تربیت پلیس امام حسن، صادر کرد.
خامنه‌ای در این سخنرانی خطاب به نیروهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران گفت: «برخی جوانان و نوجوانانی هستند که بر اثر هیجان ناشی از ملاحظه یک برنامه اینترنتی به خیابان می‌آیند. چنین افرادی را می‌توان با یک تنبیه متوجه کرد که اشتباه می‌کنند.»
پس از این سخنان خامنه‌ای، سرکوب نوجوان شدت بیشتری گرفت و تمامی موارد مربوط به «یورش نیروهای امنیتی به مدارس» در شهرهای مختلف، از جمله اصفهان، رشت، سروآباد و اردبیل، و نیز کشته شدن دست‌کم یک دانشآموز و کمای یک دانشآموز دیگر در اردبیل، پس از سخنان و دستور خامنه‌ای برای «تنبیه» نوجوانان و دانش‌آموزان رخ داده است.
سیزدهم مهر ماه، دو روز پس از سخنان خامنه‌ای، نیز علی فدوی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران، اعلام کرد که «میانگین سنی بسیاری از بازداشت‌شدگان در اعتراض‌ها «۱۵ سال» است، و افزود: «غفلت از حوزه‌های تربیتی، معرفتی، تبیینی و تبلیغی باعث شد تا این عده در قربانگاه فضای مجازی و رسانه‌ای، به عنوان لقمه‌های چربی برای دشمن تبدیل شوند.»
پس از آن، یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش، روز چهارشنبه، ۲۰ مهر، به طور رسمی از بازداشت دانش‌آموزان معترض خبر داد و گفت: «برخی دانش‌آموزان بازداشتی برای اصلاح و تربیت به مراکز روانشناسی ارجاع داده شدهاند تا از تبدیل آن‌ها به شخصیت‌های ضداجتماعی جلوگیری شود.»
با این حال، پس از واکنش‌های اعتراضی گسترده به کشته شدن یک دانشآموز در اردبیل و خشونت با دانش‌آموزان در شهرهای مختلف، یوسف نوری روز یکشنبه، ۲۴ مهر، سخنان قبلی خود را درباره بازداشت دانش‌آموزان انکار کرد و گفت: «کسب اطلاع کردم که دانشآموز بازداشتی و دستگیر شده نداریم.»
نوری در واکنش به اینکه «برخی دانش‌آموزان در این جریانات در کشور مورد ضرب و جرح قرار گرفته‌اند»، این رفتار را یکسره رد کرد و گفت: «ما از گل نازک‌تر با دانش‌آموزان حرف نمی‌زنیم. مورد برخورد با دانش‌آموزان را هم ندیده‌ام.»
از سوی دیگر، انجمن حمایت از حقوق کودکان در واکنش به بازداشت گسترده دانش‌آموزان و نوجوانان و همچنین کشته شدن شماری از نوجوانان در جریان تظاهرات‌ها در شهرهای مختلف ایران، در بیانیه‌ای خواهان توقف فوری هرگونه خشونت علیه کودکان شد.
این انجمن افزود: «رهبران و مسئولان کشور کمترین توجه را به حق بقا و رشد همه جانبه کودکان دارند و به جای حمایت از حق بقای کودکان، زمینه را برای تشدید خشونت تا گرفتن حق زندگی کودکان فراهم کرده‌اند.»
طاهره پژوهش، مدیرعامل انجمن حمایت از کودکان، نیز در مصاحبه‌ای با روزنامه توسعه ایرانی، گفت که بسیاری از خانواده‌هایی که فرزندانشان دستگیر شدهاند، به این انجمن اعلام کرده‌اند که بچه‌های آن‌ها ۱۴ تا ۱۶ ساله‌اند.
مدیرعامل انجمن حمایت از کودکان افزود که براساس توضیحات مسئولان پلیس امنیت تهران به این خانواده‌ها، حدود ۳۰ درصد از این کودکان و نوجوانان با وثیقه و ضمانت آزاد شدهاند، اما پرونده مابقی به دادسرای اطفال فرستاده شده است.
مدیرعامل انجمن حمایت از کودکان همچنین درباره محل نگهداری نوجوانان و دانش‌آموزان بازداشت‌شده گفت: «در تهران عمدتا دختران را در نمازخانه و پسران هم در بخش‌های دیگر همان پلیس امنیت نگه می‌دارند و شماری از این بچه‌ها را به زندان فشافویه فرستاده‌اند و به طور دقیق نمی‌دانیم این کودکان و نوجوانان بازداشت‌شده در چه وضعیتی نگهداری می‌شوند و این موضوع نگرانی‌ها را بیشتر کرده است.»
علاوه بر یورش به مدارس و بازداشت ده‌ها دانشآموز معترض در شهرهای مختلف ایران، بنا به گزارش سازمان عفو بین‌الملل، نیروهای سرکوبگر جمهوری اسلامی ایران دست‌کم ۲۳ کودک را در جریان خیزش مردم ایران کشته‌اند و از این تعداد، چهار کودک در اثر ضرب و جرح و ضربه به سر، دو کودک با سلاح ساچمه‌ای، و ۱۷کودک نیز با شلیک مستقیم گلوله جنگی نیروهای امنیتی به قلب یا سر کشته شدهاند.
سازمان عفو بین‌اللملل در گزارش خود اعلام کرد که این ۲۳ کودک فقط در فاصله ۳۰ شهریور تا هشت مهر، یعنی در ۱۰ روز از خیزش یک ماهه مردم ایران، به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شدهاند و شمار واقعی کودکان کشته‌شده بیش از این تعداد است.
