قفسه داروخانهها و فروشگاههای اینترنتی پر از محصولات جدیدیاند که ادعا میکنند به سلامت واژن کمک میکنند. چه «اسپری واجایجی» با پروبیوتیکها و عصاره گلابی خاردار باشد که اپرا وینفری قبلا در اینستاگرام خود معرفی کرده، چه «ورقهای نازک ازبینبرنده بو» برای تمیز و شاداب نگه داشتن منطقهای از بدن که به صورت طبیعی سالم است و خودش را تمیز میکند. به نظر میرسد همه سعی میکنند چیزی بفروشند که «بو و مزهای شبیه هیچی» میسازد یا علائم آزاردهندهای را که پزشک باید معاینه کند، درمان میکند.
مضرات برخی کارها مثل دوش واژینال یا بخور دادن واژن بیشتر از قبل شناخته شدهاند اما ارزیابی سایر محصولات سلامتی ادعاشده سختتر و گیج کنندهتر است. به نظر میرسد پروبیوتیکهای واژینال مبنای علمی دارند. آنها به عنوان راهی برای تنظیم میکروارگانیسمهای زنده درون واژن که برای سلامتی مهماند، تبلیغ میشوند. البته شواهدی وجود دارد که نشان میدهد احتمالا برخی پروبیوتیکها برای روده مفیدند، اما آیا برای واژن هم فایده دارند یا فقط راه دیگری برای افزایش سود شرکتها با استفاده از حس شرمساری واژناند؟
وبسایت ایناستایل برای اینکه جواب این سوال را پیدا کند، به سراغ تعدادی از متخصصان حوزه زنان و میکروبیولوژی رفته و از آنها درباره پروبیوتیکهای واژینال بیشتر پرسیده است.
دکتر جن گانتر متخصص زنان زایمان است و در رسانههای اجتماعی پرچم مخالفت با محصولات پروبیوتیک واژینال را بالا نگه داشته؛ او یکی از متخصصانی است که با ایناستایل در این باره صحبت کرده است.
دکتر گانتر معتقد است هرچند محصولات پروبیوتیک واژینال که به صورت قرص، پودر خوراکی و کپسولهای شیافی استفاده میشوند، برای درمان ناراحتیهای مزمنی مثل واژینوز باکتریایی، عفونتهای تخمیری یا عفونت ادراری وسوسهانگیزند، سازوکار آنها واقعا مشخص نیست.
دکتر گانتر بیماران امروز خود را با بیماران ۳۰ سال پیش مقایسه میکند. او به ایناستایل میگوید: «وقتی ۳۰ سال پیش کارم را شروع کردم، هیچ کدام از بیماران مبتلا به واژینیت- مثل عفونتهای تخمیری یا واژینوز باکتریایی- سابقه مصرف پروبیوتیک نداشتند. الان تقریبا همه از چنین محصولاتی استفاده میکنند اما در تعداد موارد واژینیت کاهشی نمیبینم.»
دکتر ژاک راول، محقق میکروبیوم واژن و استاد دانشگاه مریلند، به نبود مطالعات دقیق و بالینی برای اثبات ادعاهای شرکتهای تولیدکننده این محصولات اشاره میکند. به گفته دکتر راول، سه گونه رایج باکتریها عبارتند از لاکتوباسیلوس کریسپاتوس، لاکتوباسیلوس گاسری و کاکتوباسیلوس جنسنی. او در مورد تحقیقات بالینی میگوید: «یکی از مهمترین چالشهای ما این است که هیچ مدل حیوانی نداریم. در حالی که در زنان وجود لاکتوباسیلوس در واژن حیاتی است، در دنیای حیوانات چنین نیست. هیچ لاکتوباسیلوسی در واژن هیچ حیوانی وجود ندارد که تاثیر جدی داشته باشد و همین مطالعات را پیچیدهتر میکند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بسیاری از مطالعات موجود درباره تاثیر پروبیوتیکها بر واژن تحقیقات ضعیفیاند و از استانداردهای تحقیقاتی دقیق از جمله حجم نمونه بالا، کارآزماییهای بالینی طولانیمدت، گروههای کنترل تصادفی و انتشار در مجلات معتبر پیروی نمیکنند. بنابراین فریب نامهای تجاری و تحقیقاتی را که ادعا میکنند انجام دادهاند، نخورید.
دکتر گانتر معتقد است برای حمایت از پروبیوتیکهای بدون نسخه با هدف سلامت واژن یا مجاری ادراری شواهد محدودی وجود دارد. او میگوید: «مصرفکنندگان راهی ندارند که بفهمند آیا این محصولات آنچه را ادعا میکنند دارند یا نه. میکروبیوم واژن پیچیده است و دائما تغییر میکند و ما در پزشکی هنوز این تغییرات را کاملا درک نکردهایم. علاوه بر این، میکروبیوم بدنهای ما با هم فرق میکنند، بنابراین آنچه برای من مناسب است، ممکن است برای شما مناسب نباشد.»
پیتر کوهن، استادیار دانشکده پزشکی هاروارد و متخصص داخلی در اتحاد سلامت کمبریج، مشکل بزرگ پروبیوتیکها را ارگانهای نظارتی میداند. پروبیوتیکها از جمله ترکیباتیاند که در دستهبندی سازمان غذا و داروی آمریکا، افدیای، جزو مکملها طبقهبندی میشوند و مکملها تحت نظارت افدیای نیستند.
دکتر کوهن در این باره میگوید: «کل چارچوب نظارتی مثل یک حرکت رو به پایین است. برای شروع، نام پروبیوتیک برای بسیاری از این محصولات اشتباه است. زیرا سازمان بهداشت جهانی پروبیوتیکها را به عنوان میکروارگانیسمهایی که برای سلامتی مفیدند تعریف میکند؛ در حالی که اینها صرفا باکتریهای زندهایاند که در بیشتر موارد، مفید یا حتی ایمن بودن آنها اثبات نشده است.»
دکتر کوهن ادامه میدهد: «منظور این نیست که این شرکتها کاری خلاف قانون انجام میدهند. در قانونی که سال ۱۹۹۴ تصویب شد، نوشته شده است شرکتها میتوانند چیزی را به گونهای تبلیغ کنند که گویی آثار مفیدی روی انسان دارد؛ حتی اگر هیچ مدرکی از یک کارآزمایی بالینی وجود نداشته باشد که نشان دهد واقعا کار میکنند.»
جاناتان آیزن، دکترای میکروبیولوژیست در یوسی دیویس (UCDavis)، از منظر دیگری به ماجرا نگاه میکند. به عقیده جاناتان، صنعت پرفروش پروبیوتیک از ابزار شرم واژن برای فروش محصولاتش استفاده میکند. به گفته آیزن، شرکتهای پروبیوتیک از فضای ذهنی ناامن افراد در مورد شرایط پیچیده عضوی مثل واژن استفاده میکنند تا محصولاتشان را بفروشند.
چیزی که کارولین میچل، استادیار مامایی، زنان و زیستشناسی تولیدمثل دانشکده پزشکی هاروارد، هم به آن اشاره میکند: «نشانهای تجاری از معذب بودن افراد از واژنشان بهره میبرند. آنها به مردم احساس کثیف بودن و شرم میدهند.»
در بیشتر موارد، تنها درمانهای اثباتشده برای واژینوز باکتریایی، عفونتهای قارچی و عفونتهای دستگاه ادراری، درمانهای آنتیبیوتیکی یا ضدقارچاند. متخصصان معتقدند اگر از سلامت واژنتان نگراناید، با یک متخصص بیماریهای واژن صحبت کنید و یک محصول بدون نسخه تستنشده را سرخود تهیه نکنید.
اگر سلامت واژن شما مشکلی ندارد چه؟ دکتر گانتر میگوید بهکلی از پروبیوتیکهای واژینال دوری کنید. به گفته او، در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز است.