شرل بنارد، استاد دانشگاه و پژوهشگر آمریکایی و همسر زلمی خلیلزاد، فرستاده پیشین آمریکا در امور صلح افغانستان، در مقاله‌ای که به‌تازگی در مجله ان‌هرد منتشر شد، نوشت که طالبان باید «حلقه کوچک خودکامگان غیرعادی در قندهار» را از قدرت کنار بزنند.
همسر زلمی خلیلزاد که پیش از این نیز در مورد افغانستان چندین مقاله نوشته است، در این مطلب با اشاره به صدور فرمان‌های طالبان برای وضع محدودیت‌های جدیدی بر تحصیل و اشتغال زنان، افزود که این اقدام‌ها حاصل قدرت گرفتن حلقه متعصب حاکم در قندهارند.
اوایل دی ماه، پس از آنکه وزارت تحصیلات عالی و اقتصاد طالبان، فرمان منع تحصیل و اشتغال زنان را صادر کردند، زلمی خلیلزاد با انتشار یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد که بیشتر رهبران طالبان با صدور این فرمان‌ها مخالف‌اند. خلیلزاد در بیانیه خود از طالبان مخالف این تصمیم خواست مانع عملی شدن این فرمان‌ها شوند چون ممنوعیت تحصیل و اشتغال زنان افغانستان را از حرکت به سمت خودکفایی و توسعه باز می‌دارد.
زلمی خلیلزاد دیپلمات ارشد آمریکایی است که از دهه ۸۰ میلادی به بعد در امور افغانستان فعال است. او از سال ۲۰۱۹ تا چند ماه پس از فروپاشی دولت در افغانستان در اوت ۲۰۲۱، فرستاده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان بود. او رهبری تیم مذاکره‌کننده آمریکا با طالبان در دوحه قطر را هم برعهده داشت و امضای توافقنامه دوحه میان آمریکا و طالبان در فوریه ۲۰۲۰، حاصل مذاکرات او با طالبان بود. بسیاری از کارشناسان و رهبران سیاسی دولت پیشین افغانستان معتقدند که تلاش‌های زلمی خلیلزاد باعث به قدرت به رسیدن طالبان و فروپاشی دولت افغانستان شد.
با این حال، دیدگاه زلمی خلیلزاد و همسرش شرل بنارد در مورد طالبان کاملا مشابه است و هر دو معتقدند که تصمیم‌های اخیر علیه زنان را یک حلقه کوچک تندرو در قندهار به رهبری ملا هبت‌الله آخوندزاده گرفته‌اند.
بنارد عقاید طالبان و به‌ویژه حلقه حاکم در قندهار را به تمسخر می‌گیرد و می‌نویسد که آنان همه‌چیز از جمله گرسنگی، مرگ نوزادان، فقر و رکود اقتصادی را به خداوند و تقدیر الهی می‌سپارند. او در این مطلب هشدار می‌دهد که شیوه رهبری طالبان به جنگ داخلی دیگری در افغانستان خواهد انجامید: «هم‌اکنون گروه‌های مخالف در وین و دوشنبه و دیگر مناطق به میزبانی دولت‌های غربی و منطقه‌ای که در فکر حمایت از یک قیام‌اند، تجمع برگزار می‌کنند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
شرل بنارد پیشنهاد می‌کند که طالبان برای جلوگیری از فروپاشی و بازگشت به جنگ و خونریزی، حلقه حاکم در قندهار را کنار بزنند.
دیپلمات‌های غربی پیش از این هم در مورد اختلاف‌ها میان جناح‌های طالبان صحبت کرده‌اند، اما سران این گروه همواره وجود هرگونه اختلافی را رد کرده‌اند و ادعا می‌کنند طالبان یکدست و متحدند.
ترغیب همسر خلیلزاد به کنار زدن جناح قندهار برای بقای طالبان آشکار می‌کند که صدور فرمان‌های اخیر اختلاف‌ها میان طالبان را به شکلی بی سابقه افزایش داده است. البته شرل بنارد با ابراز شک و تردید درباره توانمندی «طالبان میانه‌رو» برای کنار زدن «طالبان تندرو قندهاری» نوشته است که این کار دشوار و زمان‌بر خواهد بود.
جناح قندهار طالبان بیشتر به آن دسته از رهبران طالبان که اصالت قندهاری دارند و از بنیان‌گذاران این گروه‌اند، خطاب میشود. ملا هبت‌الله آخوندزاده، ملا عبدالغنی برادر، ملا محمدحسن آخوند، مولوی محمد یعقوب و شماری دیگر که از افراد مورداعتماد ملا عمر، رهبر پیشین طالبان، بودند، اکنون در راس قدرت قرار دارند.
از زمان سلطه طالبان بر افغانستان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، ملا هبت‌الله یک بار به کابل سفر کرد و در نشستی با حضور حدود چهار هزار ملا از حامیان طالبان، سخنرانی کرد. طالبان از سخنرانی ملا هبت‌الله عکس و ویدیویی منتشر نکردند و تنها فایلی صوتی منسوب به او را به اشتراک گذاشتند. تاکنون جز یک عکس که زمان و مکان گرفته شدن آن مشخص نیست، هیچ سندی که زنده بودن ملا هبت‌الله را تایید کند، منتشر نشده است.
در مقابل جناح قندهار، شبکه حقانی قرار دارد که میراث جلال‌الدین حقانی، رهبر جهادی خونریزی است که در سال ۱۹۹۶ به طالبان پیوست و بعدها معاون ملا عمر شد. رهبری این شبکه را اکنون سراج‌الدین حقانی که پلیس فدرال آمریکا او را تروریست بین‌المللی معرفی کرده است، برعهده دارد. سراج‌الدین حقانی در رژیم طالبان وزیر داخله (کشور) است.
در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، اعضای شبکه حقانی نخستن افرادی بودند که کنترل کاخ ریاست‌جمهوری و نهادهای امنیتی و کلیدی در کابل را به دست گرفتند اما جناح قندهار در ماه‌های بعد توانست نفوذ و کنترل این شبکه بر نهادهای کلیدی دولت افغانستان را که اکنون در اختیار این گروه است، کاهش دهد.
