اعضای هیئتی از طالبان که به ازبکستان سفر کرده بودند، روز دوشنبه ۲۴ بهمن پس از بازگشت به شهرک بندری حیرتان، به رسانهها گفتند که برای از سرگیری انتقال بار میان افغانستان و ازبکستان از طریق خط آهن با مسئولان ازبکستانی به توافق رسیده و قراردادی دوساله امضا کردهاند.
در مورد شرایط این قرارداد برای افغانستان و مفاد آن جزئیاتی در دست نیست اما مولوی عبدالله ابدالی، نماینده ویژه ملا عبدالغنی برادر، میگوید که پس از مذاکرات طولانی با مسئولان ازبکستان، مشکلات به وجودآمده در خط آهن حل و با طرف ازبکستانی دوباره قرارداد امضا شد.
مولوی ابدالی ادعا کرد که ازبکستان در قرار داد جدید، به افغانستان ۱۰ درصد تخفیف داده است. با این حال مشخص نیست این تخفیف مربوط به کاهش مالیات بر صادرات از افغانستان است یا قیمت کالاهای وارداتی کم شده است.
جابهجایی کالا از طریق خط آهن میان افغانستان و ازبکستان دو هفته پیش متوقف شد. این اقدام ازبکستان باعث شد بندر تجاری حیرتان که از مهمترین بندرهای افغانستان است، فلج شود. در این مدت بازرگانان تلاش کردند کالاهای تجاریشان را از طریق بندر آقینه، میان افغانستان و ترکمنستان، به آسیای میانه صادر کنند اما بسیاری از اقلام تجاری به دلیل تاخیر در صدور مجوز حمل از طریق بندر آقینه، فاسد و بازرگانان متضرر شدند. تصاویری هم در رسانههای اجتماعی پخش شد که نشان میداد شماری از تاجران میوههایی را که میخواستند به ازبکستان صادر کنند، به رود آمو میاندازند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جزئیات قرارداد منعقدشده میان طالبان و دولت ازبکستان به منظور تداوم فعالیت خط آهن برای انتقال کالاهای تجاری علنی نشده است اما مسئولان طالبان مدعیاند که این قرارداد «بر اساس اصول اسلامی و منافع ملی افغانستان» امضا تنظیم شده و به نفع افغانستان است.
خبرگزاری باختر، رسانه رسمی طالبان، به نقل از جمشید بابهقل، یک مقام ازبکستانی که قرارداد فعالیت خط آهن میان افغانستان و ازبکستان را امضا کرد، نوشت که ازبکستان ضمن حمایت از توسعه و تداوم فعالیت خط آهن، در برنامههایی برای آموزش دانشجویان افغان به منظور مدیریت امور ریلی در آینده نیز همکاری میکند.
روزانه بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ واگن حامل کالاهای تجاری از ازبکستان به بندر حیرتان در شمال افغانستان وارد میشود. تاجران افغان و ازبکستانی اقلامی مانند آرد، برنج، روغن، نفت، گاز و بقیه اقلام تجاری را از چین و کشورهای آسیای میانه به شمال افغانستان و بقیه بخشهای این کشور وارد و برخی کالاها از جمله قالی، میوه و سبزیجات را به کشورهای آسیای میانه صادر میکنند.
رژیم طالبان با تمرکز بر افزایش تعامل تجاری با کشورهای منطقه درآمد هنگفتی از بندرهای افغانستان به دست میآورد. علی جان عمری، رئیس منصوب طالبان در بندر حیرتان، ماه ژوئن ۲۰۲۲ گفته بود تنها از بندر تجارتی حیرتان روزانه تا ۳۴ هزار دلار به خزانه طالبان واریز میشود.